Από την έντυπη έκδοση
Του Αντώνη Τσιμπλάκη
[email protected]
Σε τέσσερις άξονες, που περιλαμβάνουν 16+1 προτάσεις για την ανάπτυξη της ναυτιλίας, στηρίζεται ο «χάρτης πολιτικών» που παρουσίασε η Ενωση των Ευρωπαϊκών Εφοπλιστικών Φορέων (ECSA), εν όψει της επικείμενης αναθεώρησης της ευρωπαϊκής πολιτικής για τη ναυτιλία, μέσα στο 2017.
Πιο συγκεκριμένα, οι τέσσερις άξονες αφορούν την ανάδειξη της Ευρωπαϊκής Ενωσης σε «ηγέτη» σε παγκόσμιο επίπεδο, την ανάπτυξη της ναυτιλίας μικρών αποστάσεων, την ανάδειξη της ναυτιλίας ως μια βιώσιμη λύση για τις μεταφορές, και τέλος τη συμβολή της ναυτιλίας στη δημιουργία θέσεων εργασίας τόσο στη στεριά όσο και στη θάλασσα. «Αυτό που πραγματικά θέλουμε να δείξουμε στην επίτροπο Μεταφορών κα Violeta Bulc είναι ότι οι προτάσεις μας είναι συμβατές με τους ευρύτερους στόχους πολιτικής που έχει θέσει η Επιτροπή», σημείωσε ο πρόεδρος της ECSA Thomas Rehder.
«Οι προτάσεις αυτές», υπογράμμισε ο πρόεδρος της ECSA, «περιλαμβάνουν σειρά πολιτικών για την ενίσχυση της θέσης της Ε.Ε. σε παγκόσμιο επίπεδο στον τομέα της ναυτιλίας, μέτρα που θα διευκολύνουν την ολοκλήρωση της εσωτερικής αγοράς για τη ναυτιλία, γεγονός που θα δώσει ώθηση και στο ναυτιλιακό cluster, θα δημιουργήσει νέες θέσεις εργασίας, ενώ θα συμβάλει και στη μείωση εκπομπών CO2 στην Ευρώπη μέσω της στροφής επιβατών και φορτίων από τη στεριά στη θάλασσα».
Η 17η και τελευταία πρόταση αφορά την καλύτερη και πιο έξυπνη υιοθέτηση κανονιστικών διατάξεων στη ναυτιλία. Ειδικότερα θα πρόκειται για ένα checklist που θα καθιστά βέβαιο ότι οι κανονισμοί που προωθεί η Ε.Ε. θα προσθέτουν υπεραξίες και θα μπορούν να εφαρμοστούν σε διεθνές επίπεδο.
Η Ευρώπη σε ρόλο ηγέτη
Ο πρώτος άξονας πολιτικής, η Ευρώπη σε ρόλο ηγέτη, περιλαμβάνει τέσσερις προτάσεις. Η πρώτη πρόταση είναι η ανάδειξη των ευρωπαϊκών ναυτιλιακών cluster απέναντι στα παγκόσμια ναυτιλιακά κέντρα. Η ECSA σημειώνει ότι οι ευρωπαϊκές ναυτιλιακές εταιρείες θα πρέπει να μπορούν να προσφέρουν πολύ υψηλής ποιότητας υπηρεσίες σε εξαιρετική τιμή. Χώρες εκτός Ε.Ε. προσφέρουν σε ναυτιλιακές εταιρείες που εδρεύουν εκεί ένα πολύ χαμηλό φορολογικό πλαίσιο ή ακόμα και αφορολόγητο επιχειρηματικό καθεστώς. Τα περισσότερα ευρωπαϊκά κράτη έχουν αναγνωρίσει την πραγματικότητα αυτή και έχουν θέσει σε εφαρμογή φιλικά προς τη ναυτιλία πλαίσια λειτουργίας. «Ως εκ τούτου, οι κατευθυντήριες γραμμές για τις κρατικές ενισχύσεις παραμένουν ο ακρογωνιαίος λίθος της πολιτικής της ευρωπαϊκής ναυτιλίας», σημειώνει η ECSA.
Δεύτερη πρόταση είναι η εξασφάλιση της πρόσβασης της ευρωπαϊκής ναυτιλίας στις αγορές. Το ελεύθερο εμπόριο βρίσκεται στο επίκεντρο της πολιτικής της Ε.Ε. και έχει διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο για την οικονομική ανάπτυξη των τελευταίων δεκαετιών. Η πρόσβαση στις ναυτιλιακές αγορές ορισμένων χωρών, ωστόσο, παραμένει περιορισμένη λόγω του προστατευτισμού. Η Ε.Ε., αναφέρει η ECSA, θα πρέπει να επιδιώξει την επίτευξη πλήρους αμοιβαιότητας, τόσο σε πολυμερή φόρα όσο και μέσω διμερών συμφωνιών.
Η τρίτη πρόταση της ECSA αφορά το έργο του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (ΙΜΟ), ο οποίος είναι ο μοναδικός φορέας που μπορεί να διασφαλίσει την εφαρμογή των κανονισμών για τη ναυτιλία σε παγκόσμιο επίπεδο. Οι Ευρωπαίοι εφοπλιστές θεωρούν ότι η Ε.Ε. θα πρέπει να δεσμευτεί για την ενίσχυση του ρόλου του ΙΜΟ και να αποφεύγει τη λήψη περιφερειακών μέτρων. Σε σπάνιες περιπτώσεις όπου η μονομερής δράση καθίσταται πολιτικά επιτακτική ανάγκη, η Ε.Ε. θα πρέπει να καταβάλει προσπάθειες ώστε να γεφυρώσει το χάσμα και να εμπλουτίσει το έργο του ΙΜΟ και όχι να υπονομεύει τη διαδικασία.
Η τελευταία πρόταση του συγκεκριμένου άξονα αφορά την κύρωση των διεθνών συμβάσεων. H ECSA θεωρεί ότι τόσο η Ε.Ε. όσο και τα κράτη-μέλη θα πρέπει να επικυρώνουν έγκαιρα τις πολιτικές που προκρίνει ο ΙΜΟ.
Ναυτιλία μικρών αποστάσεων
Συνολικά πέντε προτάσεις έχει καταθέσει η ECSA για την ενίσχυση της ναυτιλίας μικρών αποστάσεων στην Ευρώπη. Πιο συγκεκριμένα, αφορούν τον προσδιορισμό όλων των εμποδίων που σήμερα δυσχεραίνουν την καθιέρωση των θαλάσσιων διαδρόμων εντός της Ε.Ε., την ολοκλήρωση της ενιαίας αγοράς για τη ναυτιλία, την απλοποίηση των διαδικασιών για τις τακτικές θαλάσσιες συνδέσεις με τρίτες κοντινές χώρες, τη διασφάλιση της πρόσβασης στην αγορά λιμενικών υπηρεσιών, και την οικονομική ενίσχυση της ναυτιλίας μικρών αποστάσεων. Η ECSA επισημαίνει ότι μετά το τέλος του προγράμματος Marco Polo εγκαταλείφθηκε το πρόγραμμα χρηματοδότησης νέων θαλάσσιων διαδρόμων στην Ευρώπη. Οι Ευρωπαίοι εφοπλιστές προτείνουν μια εναλλακτική προσέγγιση για τη χρηματοδότηση, βάση της οποίας θα είναι οι υποδομές τόσο στην ξηρά όσο και στα πλοία, καθώς και η περιβαλλοντική αναβάθμισή τους.
Στροφή στη θάλασσα
Ακόμα ένας στρατηγικής σημασίας άξονας για τη ναυτιλία είναι η ανάδειξή της ναυτιλία ως μια βιώσιμη λύση για τις μεταφορές. Η ναυτιλία, αναφέρει η ECSA, έχει βελτιώσει κατά πολύ τις περιβαλλοντικές επιδώσεις της τα τελευταία χρόνια. Η πρώτη πρόταση για τον συγκεκριμένο άξονα είναι να αναγνωριστεί η υψηλή ενεργειακή απόδοση της ναυτιλίας και να δοθούν κίνητρα για την αφομοίωση των νέων τεχνολογιών.
Σύμφωνα με την ECSA, η Ε.Ε. μπορεί να διευκολύνει τις επενδύσεις σε νέες πράσινες τεχνολογίες, με την υποστήριξη project που αφορούν την έρευνα και ανάπτυξη, αλλά και με την έγκαιρη και ορθή εφαρμογή της οδηγίας για την ανάπτυξη υποδομών για τη χρήση εναλλακτικών (πράσινων) καυσίμων.
Ταυτόχρονα, η δεύτερη πρόταση αφορά την καθιέρωση ενός απλού και προσαρμοσμένου συστήματος πρόσβασης στην ευρωπαϊκή χρηματοδότηση. Για παράδειγμα, η ECSA φέρνει το πρόγραμμα Horizon 2020 και το συνδέοντας την Ευρώπη. Η χρηματοδότηση, τονίζουν οι Ευρωπαίοι εφοπλιστές, θα πρέπει να είναι διαφανής, να μη στρεβλώνει τον ανταγωνισμό και να επιτρέπει τη συμμετοχή και των μικτότερων εταιρειών.
Ο Οδηγός για τη χρηματοδότηση από την Ε.Ε., που συντάχθηκε από το European Sustainable Shipping Forum (ESSF), θα μπορούσε να αποτελέσει σημαντικό εργαλείο προς την κατεύθυνση αυτή.
Θέσεις εργασίας
Η συμβολή της ναυτιλίας στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας τόσο στη στεριά όσο και στη θάλασσα «περνάει» μέσα από:
- την υποστήριξη της εκπαίδευσης των ναυτικών, αλλά και των δοκίμων στην Ευρώπη,
- την εξασφάλιση ειδικού προγράμματος για τη ναυτιλία στο πλαίσιο των προτεραιοτήτων της απασχόλησης των νέων,
- τη δημιουργία πλατφόρμας της Ε.Ε. για την ανάδειξη των βέλτιστων πρακτικών προώθησης της σταδιοδρομίας σε επαγγέλματα στη ναυτιλία,
- τη μείωση του διοικητικού φόρτου για τους ναυτικούς και
- την ενίσχυση του δημόσιου διαλόγου.
