Από την έντυπη έκδοση
Του Αντώνη Τσιμπλάκη
[email protected]
Nα εκκαθαριστούν εν λειτουργία κινδυνεύουν τα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά (ΕΝΑΕ), μετά την απάντηση της ελληνικής κυβέρνησης προς την Κομισιόν, με την οποία δεσμεύεται ότι θα ζητήσει από τα ναυπηγεία να της καταβληθούν πρόστιμα υπολογιζόμενης αξίας άνω των 500 εκατ. ευρώ.
Στο άλλο καυτό «μέτωπο» της κόντρας που έχει ξεσπάσει με την ιδιοκτησία των ναυπηγείων, αυτό δηλαδή της εκδίκασης στη διεθνή διαιτησία των απαιτήσεων της πλευράς του μεγαλομετόχου Ισκαντάρ Σάφα ύψους άνω του 1 δισ. ευρώ έναντι του ελληνικού Δημοσίου, η ελληνική κυβέρνηση ζήτησε, σύμφωνα με πληροφορίες της «Ν», νέα αναβολή για τα μέσα του 2016. Σημειώνεται ότι η απόφαση αναμενόταν να εκδοθεί φέτος τον Νοέμβριο, ενώ έχει καθυστερήσει ήδη περισσότερο από ένα έτος λόγω των συνεχών αναβολών και παρατάσεων που έχουν ζητηθεί.
Επιστολή προς την επίτροπο Ανταγωνισμού
Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με πληροφορίες της «Ν» ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος με επιστολή του προς την επίτροπο Ανταγωνισμού της Ε.Ε. Margrethe Vestager δέχθηκε ουσιαστικά την ακύρωση της στρατιωτικής απόφασης του 2010 για τα ΕΝΑΕ και την επιστροφή στην πρώτη απόφαση του 2008. Απόφαση που επίτασσε την καταβολή από πλευράς ναυπηγείων ποσού ύψους 230 εκατ. ευρώ για παράνομες επιδοτήσεις την περίοδο μέχρι το 2001. Σήμερα υπολογίζεται ότι ξεπερνά τα 500 εκατ. ευρώ.
Με την κίνηση αυτή ακυρώνεται στην πράξη η λεγόμενη «στρατιωτική απόφαση του 2010». Η απόφαση αυτή προήλθε μετά από διαπραγματεύσεις μεταξύ της Κομισιόν και της τότε ελληνικής κυβέρνησης και προέβλεπε ότι οι νέοι ιδιοκτήτες των ναυπηγείων δεν θα καταβάλουν το πρόστιμο προς το ελληνικό Δημόσιο. Στον αντίποδα προβλεπόταν ότι το ναυπηγείο θα λειτουργεί μόνο για τις ανάγκες του ελληνικού πολεμικού ναυτικού μέχρι το 2025, ενώ το 2011 θα είχε ολοκληρωθεί ο διαχωρισμός του εμπορικού τμήματος που θα επέστρεφε στο ελληνικό Δημόσιο, και στη συνέχεια θα έβγαινε σε πλειστηριασμό. Κίνηση που δεν ολοκληρώθηκε ποτέ με αποτέλεσμα η Κομισιόν να μας στείλει «τελεσίγραφο» στις αρχές του 2015 και να προειδοποιεί ότι θα κινήσει τις διαδικασίες προκειμένου να επιβληθεί πρόστιμο στη χώρα μας.
Τα δεδομένα και τα σενάρια
Το γεγονός όμως ότι η ελληνική κυβέρνηση κατήργησε στην πράξη τη «στρατιωτική απόφαση» του 2010 και θα διεκδικήσει το πρόστιμο των 500 εκατ. ευρώ περίπου αλλάζει τα δεδομένα, αφού πιέζει τη σημερινή ιδιοκτησία προς την έξοδο. Σε περίπτωση που τελικά το ποσό αυτό γίνει απαιτητό, στην επιστολή Τσακαλώτου δεν υπάρχει χρονοδιάγραμμα κινήσεων, οι ιδιοκτήτες αναμένεται να δηλώσουν αδυναμία με αποτέλεσμα να γίνει εκκαθάριση.
Σημειώνεται ότι σήμερα τα ναυπηγεία παραμένουν σε λειτουργία υπό την ομπρέλα όμως του Πολεμικού Ναυτικού, το οποίο έχει αναλάβει να ολοκληρώσει τη σειρά των υποβρυχίων που κατασκεύαζαν τα ναυπηγεία για λογαριασμό του. Μάλιστα, σύμφωνα με πληροφορίες στο Πολεμικό Ναυτικό έχει συζητηθεί το ενδεχόμενο να ζητήσει να αναλάβει το ίδιο τις τύχες των ναυπηγείων σε περίπτωση εκκαθάρισης και να το εντάξει στον ναύσταθμο Σαλαμίνας.
Η δεύτερη περίπτωση είναι να καταβάλλει προσπάθειές η κυβέρνηση να υλοποιήσει την ιδέα για ενιαίο φορέα στον ναυπηγοεπισκευαστικό κλάδο. Η εξέλιξη αυτή προϋποθέτει την ανεύρεση νέων επενδυτών για τα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά, ενώ υπάρχουν «φωνές» μέσα στο κυβερνών κόμμα που κάνουν λόγο για δημόσιο ενιαίο φορέα.
Οι απαιτήσεις της πλευράς Σάφα
Την υπόθεση όμως εμπλέκουν περαιτέρω οι απαιτήσεις του κ. Σάφα κατά του ελληνικού Δημοσίου.
Η πλευρά Σάφα ουσιαστικά υποστηρίζει ότι η ελληνική κυβέρνηση δεν εφάρμοσε όσα συμφωνήθηκαν κατά την εξαγορά των ΕΝΑΕ και ζητεί περίπου 1 δισ. ευρώ ως αποζημίωση. Η ελληνική πολιτεία απαντά υποστηρίζοντας ότι τα ΕΝΑΕ καθυστέρησαν αναίτια να παραδώσουν την παραγγελία των υποβρυχίων, που τώρα έχει αναλάβει να ολοκληρώσει στο χώρο των ναυπηγείων το Π.Ν. με τη σύμφωνη γνώμη της ιδιοκτησίας.
Στην αγορά θεωρείται ότι σε περίπτωση που η ελληνική πλευρά κερδίσει την υπόθεση στη διαιτησία ο μεγαλομέτοχος των ναυπηγείων θα αποχωρήσει από τα ΕΝΑΕ. Αντίθετα, αν η πλευρά Σάφα κερδίσει την υπόθεση στη διαιτησία, οι ίδιοι κύκλοι επισημαίνουν στη «Ν» ότι έχει εκφραστεί η θέληση να υπάρξει συμψηφισμός με τα πρόστιμα. Σε αυτή την περίπτωση τα ναυπηγεία θα λειτουργήσουν κανονικά χωρίς κανέναν περιορισμό από την Κομισιόν.
Ο ενιαίος φορέας
Οι συζητήσεις και οι διαπραγματεύσεις ανάμεσα στις ιδιοκτησίες των δύο μεγάλων ναυπηγείων της χώρας, ΕΝΑΕ και όμιλος Νεώριου, αλλά και πιθανόν νέων επενδυτών είχαν ενταθεί μέχρι την επιβολή των capital controls.
Η εξέλιξη αυτή τερμάτισε άμεσα όλους τους σχεδιασμούς που είχαν αναπτυχθεί, αφού πλέον η επόμενη κίνηση απαιτεί να έχει προηγηθεί η ανακεφαλαιοποίηση του ελληνικού τραπεζικού συστήματος.
Σημειώνεται πάντως ότι οι «παίκτες» της ναυπηγικής βιομηχανίας στη χώρα μας αλλά και οι ενδιαφερόμενοι για επενδύσεις στον κλάδο κρυφοκοιτάζουν και τις εξελίξεις στον Οργανισμό Λιμένος Πειραιά. Η πώληση του ΟΛΠ θα δημιουργήσει νέα δεδομένα και θα εντείνει τον ανταγωνισμό, αφού προβλέπει επενδύσεις άνω των 75 εκατ. ευρώ στη ναυπηγοεπισκευαστική ζώνη του λιμανιού για την απόκτηση δύο μεγάλων πλωτών δεξαμενών, αλλά και άλλων απαραίτητων υποδομών.
