Σε μία νέα φάση, ενδεχομένως την πιο κρίσιμη, εισέρχεται η ένταση στις σχέσεις των Ηνωμένων Πολιτειών με το Ιράν, μετά τον θάνατο του Ιρανού υποστράτηγου Κασέμ Σουλεϊμανί, επικεφαλής της Δύναμης Κουντς των Φρουρών της Επανάστασης, σε αμερικανική επιδρομή στο διεθνές αεροδρόμιο της Βαγδάτης. Η επίθεση πραγματοποιήθηκε έπειτα από εντολή του ίδιου του Αμερικανού προέδρου, τρεις ημέρες μετά την επίθεση εναντίον της αμερικανικής πρεσβείας στην ιρακινή πρωτεύουσα από φιλοϊρανούς διαδηλωτές.
Ο θάνατος του υποστρατήγου Σουλεϊμανί, που φέρεται να είχε στενή σχέση με τον ανώτατο ηγέτη του Ιράν αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, σηματοδοτεί μια δραματική κλιμάκωση των κρυφών πολέμων στους οποίους εμπλέκονται το Ιράν, οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους, ιδίως του Ισραήλ και της Σαουδικής Αραβίας, και ενδέχεται να οδηγήσει σε αντίποινα. Ήδη, ο ανώτατος ηγέτης του Ιράν αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, ο πρόεδρος Χασάν Ρουχανί και ο υπουργός Άμυνας Αμίρ Χαταμί ορκίστηκαν «εκδίκηση».
«Κατά διαταγή του προέδρου» Ντόναλντ Τραμπ, οι αμερικανικές ένοπλες δυνάμεις εξαπέλυσαν τα «αμυντικά» πλήγματα «για την προστασία του αμερικανικού προσωπικού στο εξωτερικό», σκοτώνοντας τον Κασέμ Σουλεϊμανί, ανέφερε το Πεντάγωνο σε ανακοίνωσή του. Σκοπός της επιχείρησης ήταν «η αποτροπή μελλοντικών ιρανικών επιθέσεων», πρόσθεσε το αμερικανικό υπουργείο Άμυνας.
Ο Αμπού Μάχντι αλ Μουχάντις, υπαρχηγός των Δυνάμεων Λαϊκής Κινητοποίησης (ΔΛΚ), συμμαχίας σιιτικών παραστρατιωτικών οργανώσεων που έχουν ενταχθεί στον ιρακινό στρατό, έχασε επίσης τη ζωή του σε αυτή την επιδρομή, στην οποία έχασαν επίσης τη ζωή τους έξι άνθρωποι και τραυματίστηκαν αρκετοί ακόμη, σύμφωνα με εκπρόσωπο των ΔΛΚ.
Ενδεικτική της δραματικής κλιμάκωσης του σκιώδους πολέμου Τεχεράνης – Ουάσιγκτον και των συμμάχων τους στη Μέση Ανατολή είναι η άμεση αντίδραση εμπλεκόμενων και μη μερών, ενώ αναλυτές επισημαίνουν ότι αναπόφευκτα ένας νέος κύκλος βίας ανοίγει, με τον κίνδυνο της άμεσης αντιπαράθεσης πλέον πιο σοβαρό από ποτέ.
Ιράν
Αμέσως μετά την ανακοίνωση του θανάτου του Σουλεϊμανί, η οποία προκάλεσε άνοδο των τιμών του πετρελαίου, ο ανώτατος ηγέτης του Ιράν, αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, ορκίστηκε εκδίκηση. «Όλοι οι εχθροί ας γνωρίζουν ότι ο ιερός πόλεμος της αντίστασης θα συνεχιστεί με διπλάσια ένταση, και τους μαχητές στον ιερό πόλεμο τους περιμένει η οριστική νίκη», ανέφερε ο Χαμενεΐ σε ανακοίνωσή του που μεταδόθηκε από την ιρανική κρατική τηλεόραση.
«Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι το μεγάλο έθνος του Ιράν και άλλα ελεύθερα έθνη της περιοχής θα πάρουν την εκδίκησή τους από την εγκληματική Αμερική γι’ αυτή τη φρικτή δολοφονία», διεμήνυσε και ο πρόεδρος του Ιράν Χασάν Ρουχανί. Όπως επισήμανε, το γεγονός πως ο Σουλεϊμανί «έγινε μάρτυρας» θα αυξήσει την «αποφασιστικότητα» του Ιράν να «αντισταθεί στον επεκτατισμό της Αμερικής και να υπερασπιστεί τις ισλαμικές αξίες μας», πρόσθεσε ο Ρουχανί.
«Η βαρβαρότητα και η ανοησία των αμερικανικών τρομοκρατικών δυνάμεων που δολοφόνησαν τον διοικητή Σουλεϊμανί αναμφίβολα θα κάνει να ευδοκιμήσει το δέντρο της αντίστασης στην περιοχή και στον κόσμο», υπογράμμισε και ο υπουργός Εξωτερικών του Ιράν Μοχαμάντ Τζαβάντ Ζαρίφ.
Ιράκ
Η αεροπορική επιδρομή στο αεροδρόμιο της Βαγδάτης είναι μια πράξη επίθεσης εναντίον του Ιράκ και αποτελεί παραβίαση της κυριαρχίας του, η οποία «θα πυροδοτήσει έναν καταστροφικό πόλεμο στο Ιράκ, την περιοχή και τον κόσμο», τόνισε αμέσως ο πρωθυπουργός του Ιράκ Αντέλ Αμπντούλ Μάχντι. «Η δολοφονία ενός Ιρακινού στρατιωτικού διοικητή που κατέχει επίσημη θέση αποτελεί επίθεση εναντίον του Ιράκ, του κράτους του, της κυβέρνησής του και του λαού του», υπογράμμισε.
«Το ξεκαθάρισμα λογαριασμών εναντίον ηγετικών προσωπικοτήτων του Ιράκ ή μιας φίλης χώρας στο ιρακινό έδαφος αποτελεί κατάφωρη παραβίαση των όρων που διέπουν την παρουσία των αμερικανικών στρατευμάτων», αναφέρεται επίσης στη δήλωση του Μάχντι.
Για «άγρια και αδικαιολόγητη επίθεση» έκανε λόγο και ο κορυφαίος σιίτης ιερωμένος του Ιράκ Μεγάλος Αγιατολάχ Άλι αλ-Σιστάνι και απηύθυνε έκκληση σε όλα τα μέρη να επιδείξουν αυτοσυγκράτηση.
«Η άγρια και αδικαιολόγητη επίθεση την περασμένη νύκτα στο διεθνές αεροδρόμιο της Βαγδάτης είναι μια θρασεία παραβίαση της ιρακινής κυριαρχίας και διεθνών συμφωνιών. Οδήγησε στον φόνο διοικητών οι οποίοι είχαν νικήσει τους τρομοκράτες του Ισλαμικού Κράτους», αναφέρεται σε δήλωση που εκδόθηκε από το γραφείο του Σιστάνι.
«Αυτά και άλλα γεγονότα δείχνουν πως η χώρα οδεύει προς πολύ δύσκολους καιρούς. Καλούμε όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη να συμπεριφερθούν με αυτοσυγκράτηση και να δράσουν συνετά», τόνισε ο κορυφαίος σιίτης ιερωμένος του Ιράκ.
Εγκλωβισμένη ανάμεσα στις ΗΠΑ και το Ιράν, εδώ και χρόνια η Βαγδάτη προειδοποιεί για τον κίνδυνο το έδαφος του Ιράκ να μετατραπεί σε θέατρο πολεμικής σύγκρουσης για το ξεκαθάρισμα των λογαριασμών ανάμεσα στην Ουάσιγκτον και την Τεχεράνη.
Σήμερα, επισημαίνει ο αναλυτής Φάναρ Χαντάντ, «τα καλύτερα χαρτιά του Ιράν βρίσκονται στο Ιράκ. «Αν το Ιράν έχει ανάγκη να απαντήσει και να καταφέρει σημαντικό πλήγμα, πράγμα επίφοβο, δεν θα είναι απλώς με ρουκέτες κατά των πρεσβειών, αλλά με κάτι που μπορεί να λάβει την μορφή μεγάλης κλίμακας σύρραξης στο Ιράκ».
Ευρωπαϊκή Ένωση
«Ο κύκλος της βίας, των προκλήσεων και των αντιποίνων πρέπει να σταματήσει» στο Ιράκ, σχολίασε στο Twitter ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ, για να προσθέσει ευθύς αμέσως ότι «πρέπει να αποφευχθεί πάση θυσία μια κλιμάκωση».
Κίνα – Ρωσία
Τις πολύ σοβαρές ανησυχίες τους για κλιμάκωση της έντασης στην περιοχή εξέφρασαν επίσης το Πεκίνο και η Μόσχα.
Η Κίνα είναι σταθερά αντίθετη στη χρήση βίας στις διεθνείς σχέσεις, ανακοίνωσε το υπουργείο Εξωτερικών της Κίνας, ενώ εκπρόσωπος του υπουργείου τόνισε ότι το Πεκίνο καλεί τις εμπλεκόμενες πλευρές – και κυρίως τις ΗΠΑ – να παραμείνουν ψύχραιμες και να επιδείξουν αυτοσυγκράτηση.
Το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών ανέφερε επίσης ότι η δολοφονία του Σουλεϊμανί θα αυξήσει τις εντάσεις στη Μέση Ανατολή, μετέδωσε το πρακτορείο ειδήσεων RIA.
«Θεωρούμε τον φόνο του Σουλεϊμανί από αμερικανικό πυραυλικό πλήγμα στα προάστια της Βαγδάτης ένα παράτολμο βήμα που θα οδηγήσει στην αύξηση των εντάσεων σε όλη την περιοχή. Ο Σουλεϊμανί υπηρετούσε πιστά τον σκοπό της προστασίας των ιρανικών εθνικών συμφερόντων», δήλωσε ένας αξιωματούχος του υπουργείου Εξωτερικών στο Sputnik.
ΗΠΑ – Δημοκρατικοί
Ίδιους φόβους εξέφρασαν και οι Δημοκρατικοί στις ΗΠΑ, με την πρόεδρο της Βοουλής των Αντιπροσώπων Νάνσι Πελόζι να κάνει λόγο για «προκλητική και δυσανάλογη» ενέργεια.
«Ο αποψινός αεροπορικός βομβαρδισμός κινδυνεύει να προκαλέσει περαιτέρω επικίνδυνη κλιμάκωση της βίας. Η Αμερική – και ο κόσμος -δεν έχουν περιθώριο για κλιμακούμενες εντάσεις στο σημείο όπου δεν υπάρχει επιστροφή», ανέφερε σε ανακοίνωσή της η Πελόζι για την επίθεση και τον θάνατο του αρχιτέκτονα της αυξανόμενης στρατιωτικής επιρροής της Τεχεράνης στη Μέση Ανατολή. Σύμφωνα με την πρόεδρο της Βουλής, ο Ντόναλντ Τραμπ δεν συμβουλεύτηκε το Κογκρέσο προτού δώσει εντολή για την επίθεση εναντίον του Σουλεϊμανί.
Ο υποψήφιος για το χρίσμα των Δημοκρατικών και πρώην αντιπρόεδρος Τζο Μπάιντεν υπογράμμισε επίσης πως ο Αμερικανός πρόεδρος «έριξε μια ράβδο δυναμίτιδας σε μια πυριτιδαποθήκη» και «οφείλει μια εξήγηση στον αμερικανικό λαό», κάνοντας λόγο για μια «τεράστια κλιμάκωση σε μια περιοχή ήδη πολύ επικίνδυνη».
Η αμερικανική πρεσβεία στη Βαγδάτη κάλεσε σήμερα τους Αμερικανούς υπηκόους να εγκαταλείψουν «αμέσως» το Ιράκ. Η πρεσβεία καλεί τους Αμερικανούς στο Ιράκ να φύγουν «αεροπορικώς, εφόσον αυτό είναι δυνατό», καθώς η επιδρομή πραγματοποιήθηκε μέσα στο αεροδρόμιο της Βαγδάτης, «διαφορετικά προς άλλες χώρες δια χερσαίας οδού».
Γαλλία
Άμεση υπήρξε και η αντίδραση της Γαλλίας, προτεραιότητα της οποίας είναι να σταθεροποιήσει τη Μέση Ανατολή, όπως τόνισε η Γαλλίδα υφυπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων Αμελί ντε Μονσαλέν σημειώνοντας ότι οι χειρότεροι φόβοι του Παρισιού επιβεβαιώνονται.
«Αυτό που συμβαίνει είναι αυτό που φοβόμασταν: η ένταση ανάμεσα στις ΗΠΑ και στο Ιράν αυξάνεται», δήλωσε η Μονσαλέν στον ραδιοφωνικό σταθμό RTL. «Προτεραιότητα είναι η σταθεροποίηση της περιοχής», πρόσθεσε σημειώνοντας ότι ανώτεροι Γάλλοι αξιωματούχοι θα πραγματοποιήσουν επαφές υψηλού επιπέδου με ανώτερους παράγοντες στην περιοχή.
Βρετανία
Στο άκουσμα της ειδήσης του θανάτου του Σουλεϊμανί, η Βρετανία αύξησε την ασφάλεια και την ετοιμότητα στις στρατιωτικές της βάσεις στη Μέση Ανατολή, σύμφωνα με το δίκτυο Sky News.
«Αναγνωρίζαμε ανέκαθεν την επιθετική απειλή που συνιστούσε η ιρανική Δύναμη Κουντς υπό τον Κασέμ Σουλεϊμανί. Μετά τον θάνατό του καλούμε όλες τις πλευρές να αποκλιμακώσουν την ένταση. Η περαιτέρω σύγκρουση δεν είναι προς το συμφέρον μας», επεσήμανε ο Βρετανός υπουργός Εξωτερικών Ντομινίκ Ράαμπ σε μία προσπάθεια να κρατήσει ίσες αποστάσεις.
Η Βρετανία διαθέτει στο Ιράκ στρατιωτικό προσωπικό περίπου 400 ανδρών που βοηθούν στην εκπαίδευση των ιρακινών στρατιωτών. Οι περισσότεροι εδρεύουν στη βάση Τάτζι, βόρεια της Βαγδάτης.
Γερμανία
Την έντονη ανησυχία του εξέφρασε και το Βερολίνο και ζήτησε «αποκλιμάκωση». «Βρισκόμαστε σε ένα επίπεδο επικίνδυνης κλιμάκωσης και είναι σημαντικό εφεξής να συμβάλουμε σε μια αποκλιμάκωση με προσοχή και αυτοσυγκράτηση», δήλωσε μια εκπρόσωπος της καγκελαρίας, η Ουλρίκε Ντέμερ, σε συνέντευξη Τύπου κάνοντας έκκκληση για εξεύρεση λύσεων «με διπλωματικούς τρόπους».
Το Βερολίνο περιορίζει επίσης τις κινήσεις των στρατευμάτων του στο Ιράκ. Το αρχηγείο της διεθνούς στρατιωτικής συμμαχίας που μάχεται κατά του Ισλαμικού Κράτους εξέδωσε εντολή για τον περιορισμό των κινήσεων επί του εδάφους και στον αέρα, σύμφωνα με την εκπρόσωπο της γερμανικής καγκελαρίας.
Τουρκία
Τις έντονες ανησυχίες του εκφράζει και το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών. Οι αεροπορικές επιδρομές των ΗΠΑ στη Βαγδάτη και ο θάνατος του Ιρανού υποστράτηγου Κασέμ Σουλεϊμανί θα εντείνουν την ανασφάλεια και αστάθεια στην περιοχή, αναφέρει το ΥΠΕΞ της Τουρκίας σε ανακοίνωσή του. Στην ανακοίνωση, το τουρκικό ΥΠΕΞ εκφράζει «βαθύτατες» ανησυχίες από την κλιμάκωση της έντασης μεταξύ των ΗΠΑ και του Ιράν, υπογραμμίζοντας ότι το να μετατραπεί το Ιράκ σε πεδίο συγκρούσεων θα είναι επιζήμιο για την ειρήνη και σταθερότητα της περιοχής.
Συρία
Την αμερικανική αεροπορική επιδρομή καταδίκασε και ο Σύρος πρόεδρος Μπασάρ αλ Άσαντ τονίζοντας ότι η συμβολή του Κασέμ Σουλεϊμανί στον συριακό στρατό «δεν θα ξεχαστεί».
«Ο συριακός λαός δεν θα λησμονήσει την παρουσία του στο πλευρό του αραβικού συριακού στρατού για την άμυνα της Συρίας απέναντι στην τρομοκρατία και τους υποστηρικτές της», ανέφερε ο Άσαντ σε επιστολή του που απευθύνεται στον ανώτατο θρησκευτικό ηγέτη του Ιράν, Αλί Χαμενεΐ, όπως μετέδωσε το επίσημο συριακό πρακτορείο Sana.
Το υπουργείο Εξωτερικών της Συρίας καταδίκασε επίσης τον φόνο του Σουλεϊμανί, κάνοντας λόγο για «εγκληματική επιθετικότητα» των ΗΠΑ που παραπέμπει «σε εγκληματικές συμμορίες»
naftemporiki.gr
