Οι Ταλιμπάν προελαύνουν καταλαμβάνοντας τη μία πόλη μετά την άλλη, την στιγμή που οι οι ΗΠΑ και ευρωπαϊκές χώρες στέλνουν δυνάμεις γαι την ασφαλή εκκένωση των υπηκόοων τους από τη χώρα.
Οι συγκεντρώσεις και τα πηγαδάκια σε όλη την Καμπούλ εκπέμπουν μία ανησυχία, καθώς η συζήτηση επανέρχεται πάντα στo ίδιo ερώτημα: Θα πέσει η Καμπούλ; Πότε θα πέσει η Καμπούλ; Και τι γίνεται τότε; Περιμένετε την τελευταία πτήση ή μένετε, ακόμη και μετά το κλείσιμο του αεροδρομίου, ελπίζοντας να πάτε με αυτοκίνητο στο Ισλαμαμπάντ ή την Τασκένδη;
Αναπόφευκτο νέο προσφυγικό κύμα
Οι Ευρωπαίοι πρέπει να συνειδητοποιήσουν ότι ένα νέο προσφυγικό κύμα φαίνεται πλέον αναπόφευκτο, αναφέρει το Politico στην ιστοσελίδα του. Και παρόλο που οι Αφγανοί πρόσφυγες έχουν εγκαταλείψει τη χώρα σε μεγάλο βαθμό ήδη από το 2015, αυτή τη φορά δεν θα έχουν άλλη επιλογή.
«Όλοι όσοι γνωρίζω σχεδιάζουν να φύγουν», μου λέει ένας πρώην Αφγανός υπουργός. «Και ξέρω πολλούς ανθρώπους». Αλλά δεν είναι μόνο οι ελίτ που αισθάνονται έτσι.
Ένα πρωί, κάνω μια μεγάλη βόλτα στην αγορά της Καμπούλ με αφγανικά ρούχα. Μπορείτε να αγοράσετε οτιδήποτε εδώ. Ατελείωτοι δρόμοι, με πάγκους γεμάτους ηλεκτρονικά, ρούχα, ζώα, ανταλλακτικά αυτοκινήτων … Μου λένε οι παλαιότεροι κάτοικοι ότι υπό τους Ταλιμπάν, δεν υπήρχαν περισσότεροι από ένας ή δύο ντουζίνα πάγκοι εδώ. Αυτή η ζωντανή νέα πόλη, πού θα πάει;
Οδηγώντας σε όλη την πόλη, μπορεί κανείς να δει εσωτερικούς πρόσφυγες να στήνουν σκηνές στα πάρκα της Καμπούλ ή να φτάνουν στην πρωτεύουσα με όλα τα υπάρχοντά τους φορτωμένα στα αυτοκίνητά ους. Φεύγουν από τις πόλεις στο βορρά που μόλις έπεσαν στα χέρια των Ταλιμπάν. Όταν φτάσει η σειρά της Καμπούλ, δεν θα υπάρχει άλλο μέρος να κατευθυνθούν.
Πού θα πάνε όμως; Οι Ταλιμπάν δεν θα τους εμποδίσουν να φύγουν από τη χώρα. Τουλάχιστον αυτή είναι η πρώιμη ένδειξη από τα ιρανικά σύνορα και άλλες θέσεις όπου οι Ταλιμπάν έχουν τον έλεγχο. Μάλλον τους αρέσει η ιδέα της άρσης της εσωτερικής αντίθεσης ανοίγοντας τις πύλες.
Το Πακιστάν και το Ιράν
Το Πακιστάν θα έχει πιθανώς παρόμοιες απόψεις. Δεν θα υποδεχτεί τους πρόσφυγες από τη γείτονα χώρα, καθώς οι περισσότεροι Αφγανοί που εγκαταλείπουν τη χώρα θεωρούν το Πακιστάν υπεύθυνο για την τραγωδία που εκτυλίσσεται.
Όσον αφορά το Ιράν, τα στοιχεία που δείχνουν ότι έως τώρα ο συνολικός αριθμός των Αφγανών προσφύγων στη χώρα είναι περίπου τρία εκατομμύρια. Διπλωμάτες στην Καμπούλ εκτιμούν ότι το Ιράν μπορεί να είναι πρόθυμο να κατασκευάσει καταυλισμούς προσφύγων στα ανατολικά σύνορά του. Θα χρειαζόταν όμως υποστήριξη για αυτό και η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν έχει ακόμη κάνει κάποια κίνηση.
Πολιτικά, θα μπορούσε να είναι δύσκολο να συνεργαστεί στενά με την Τεχεράνη. Και οι κυρώσεις που επιβλήθηκαν από τους Αμερικανούς μπορεί να καταστήσουν αδύνατη την παροχή υποστήριξης στο μέγεθος που θα απαιτήσει το καθεστώς.
Γεμάτη η Τουρκία
Υπάρχει η Τουρκία, ναι, αλλά και η Τουρκία αγγίζει τα όρια πληρότητας και απορρόφησης προσφύγων. Πάνω από τρία εκατομμύρια Σύροι πρόσφυγες αποκαλούν τώρα την Τουρκία το σπίτι τους και η τουρκική κοινή γνώμη είναι ανοιχτά ενάντια σε κάθε άλλη άφιξη, ιδιαίτερα από το Αφγανιστάν, του οποίου ο πολιτισμός και τα έθιμα διαφέρουν σημαντικά από την Τουρκία.
Μπορεί κανείς να δει πού οδηγεί αναπόφευκτα αυτή η κρίση. Η ταλαιπωρημένη πομπή που φεύγει από το Αφγανιστάν δεν θα έχει άλλη επιλογή παρά να κατευθυνθεί προς την Ευρώπη.
Μέχρι στιγμής, οι Βρυξέλλες δεν έχουν κάνει τίποτα για να τους σώσουν από τον εφιάλτη που εξελίσσεται στο εσωτερικό τους και συνεχίζουν να επικεντρώνονται στις εσωτερικές υποθέσεις της Ε.Ε. Όλα όσα συμβαίνουν στην Καμπούλ θα μπορούσαν εξίσου να συμβαίνουν στο φεγγάρι.
Το «τσουνάμι» του 2015
Από το 2015, η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει αναπτύξει μια νέα προσέγγιση στα ανατολικά της σύνορα. Οι φράχτες έχουν ανέβει σχεδόν παντού, ακόμη και τα drones χρησιμοποιούνται όλο και περισσότερο για επιτήρηση. Τον περασμένο Φεβρουάριο, οι ελληνικές δυνάμεις ασφαλείας εντυπωσίασαν τον κόσμο με την προσπάθειά τους να κρατήσουν μακριά τους πρόσφυγες. Θα λειτουργήσει όμως αυτή η προσέγγιση τους επόμενους μήνες;
Η αλήθεια είναι ότι δεν λειτούργησε ούτε πριν. Όταν άρχισε η πανδημία, οι προσφυγικές ροές σταμάτησαν για λίγο. Αλλά επέστρεχψαν με νέα δυναμική.
Ένας διπλωμάτης στην Καμπούλ μου λέει, καθώς πίνουμε τσάι στον κήπο του: «Όταν οι αριθμοί είναι αρκετά υψηλοί, τίποτα δεν μπορεί να τους σταματήσει. Ούτε τα τανκ».
Ένας δεύτερος διπλωμάτης, με μεγάλη γνώση των αριθμών και των γεγονότων στα σύνορα με το Ιράν, προσθέτει δραματικά: «Όλη αυτή η ιστορία τελικά θα πάρει τον δρόμο για την Ευρώπη. Και τότε μπορεί να δούμε μια κυβέρνηση να πέφτει, και μετά μια άλλη, και μια άλλη».
Αυτό είναι ίσως μια δραματική εκτίμηση, αλλά έχει απόλυτο δίκιο σε ένα σημείο: Σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες, η προσφυγική κρίση του 2015 θεωρήθηκε ως ένα εξαιρετικό περιστατικό, το οποίο δεν επαναλήφθηκε ποτέ. Έτσι δικαιολογήθηκαν τα γεγονότα στο ευρωπαϊκό κοινό. Ήταν μια εσφαλμένη παραδοχή, η οποία τώρα θα τεθεί σε δοκιμασία.
Υπάρχει χρόνος για να σταματήσει η τραγωδία; Αυτό μένει να το δούμε. Αλλά για την Ευρώπη, θα ήταν μοιραίο λάθος να απορρίψουμε την παρούσα στιγμή ως πρόβλημα κάποιου άλλου. Η πτώση της Καμπούλ εγείρει ερωτήματα για τη δική της πολιτική επιβίωση.
naftemporikigr
