Σε κλίμα έντασης και έντονων αντιδράσεων ξεκίνησαν σήμερα, Παρασκευή, στην Τουρκία οι πρώτες μαζικές δίκες εκατοντάδων πολιτών που συμμετείχαν στις κινητοποιήσεις υπέρ του δημάρχου Κωνσταντινούπολης Εκρέμ Ιμάμογλου.
Οι συλλήψεις και η φυλάκιση του μεγάλου πολιτικού αντιπάλου του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έχουν προκαλέσει νέο κύμα αναταραχής στη χώρα, με παρατηρητές να μιλούν για ξεκάθαρη πολιτική στοχοποίηση ενόψει των εκλογών του 2028.
Περίπου 189 άτομα, ανάμεσά τους φοιτητές, δημοσιογράφοι και ακτιβιστές, βρέθηκαν κατηγορούμενοι σε δύο ασφυκτικά γεμάτες δικαστικές αίθουσες στο δικαστικό μέγαρο Τσαγλαγιάν της Κωνσταντινούπολης. Μετά από αιτήματα των συνηγόρων υπεράσπισης, το δικαστήριο αποφάσισε να διαχωρίσει τις λίστες των κατηγορουμένων ώστε να μπορέσουν να διεξαχθούν με πιο εύχρηστο τρόπο οι διαδικασίες.
Οι διώξεις αφορούν τις διαδηλώσεις που ξέσπασαν μετά τη σύλληψη του Ιμάμογλου στις 19 Μαρτίου, με κατηγορίες για διαφθορά — κατηγορίες που η αντιπολίτευση καταγγέλλει ως προσχηματικές και μέρος ενός σχεδίου εξουδετέρωσης του βασικού αντιπάλου του Ερντογάν.
Πάνω από 1.400 συλλήψεις
Πάνω από 1.400 άνθρωποι συνελήφθησαν κατά τη διάρκεια των διαδηλώσεων, σε ένα από τα μεγαλύτερα κύματα καταστολής των τελευταίων ετών. Ανάμεσά τους και οκτώ δημοσιογράφοι που συνελήφθησαν την ώρα που κάλυπταν τα γεγονότα, και οι οποίοι επίσης προσήχθησαν στο δικαστήριο την Παρασκευή.
Δικηγόρος υπεράσπισης δήλωσε πως «οι δημοσιογράφοι επιτελούσαν το συνταγματικά κατοχυρωμένο έργο τους» και ζήτησε την άμεση απόρριψη των κατηγοριών.
Σύμφωνα με την οργάνωση Human Rights Watch (HRW), οι δίκες είναι πολιτικά υποκινούμενες και στερούνται επαρκών αποδεικτικών στοιχείων. Όπως επισημαίνει η HRW, «οι κατηγορίες που αντιμετωπίζουν οι κατηγορούμενοι δεν συμβαδίζουν με τις δημοκρατικές αρχές και τα ανθρώπινα δικαιώματα».
Η HRW εξέτασε κατηγορητήρια για 650 διαδηλωτές και σημειώνει ότι τουλάχιστον 120 εξ αυτών κατηγορούνται για συμμετοχή σε συναθροίσεις που πραγματοποιήθηκαν αφού είχε λήξει η οκταήμερη απαγόρευση διαδηλώσεων.
Οι προβλεπόμενες ποινές κυμαίνονται από έξι μήνες έως και πέντε χρόνια φυλάκισης. Σε ορισμένες περιπτώσεις, η τεκμηρίωση είναι αμφιλεγόμενη – όπως στην περίπτωση διαδηλωτή που κατηγορείται επειδή κρατούσε μια πέτρα, η οποία θεωρήθηκε «όπλο».
«Δικαιοσύνη για τα παιδιά μας»
Έξω από τα δικαστήρια, συγγενείς και υποστηρικτές των κατηγορουμένων συγκεντρώθηκαν ζητώντας «δικαιοσύνη για τα παιδιά μας». Κρατώντας πανό, απελευθερώνοντας μπαλόνια και φωνάζοντας συνθήματα, εξέφρασαν την αγωνία τους για τις διώξεις. «Απελευθερώνουμε αυτά τα μπαλόνια για να συμβολίσουμε το δικαίωμα στην ελεύθερη έκφραση, την εκπαίδευση και την ελεύθερη ζωή», ανέφερε η ανακοίνωσή τους.
Η αστυνομία απάντησε με καταστολή. Στην Άγκυρα, χρησιμοποίησε κανόνια νερού κατά των διαδηλωτών, ενώ στην Κωνσταντινούπολη έριξε σπρέι πιπεριού και ξυλοκόπησε πολίτες, όταν ρίχτηκαν πυροτεχνήματα και άλλα αντικείμενα προς την πλευρά των ΜΑΤ κοντά στο δημαρχείο.
Η HRW καταγγέλλει πως η κυβέρνηση Ερντογάν χρησιμοποιεί αυτές τις δίκες ως προειδοποίηση κατά της ελεύθερης έκφρασης και του δικαιώματος στην ειρηνική διαμαρτυρία. Ο διευθυντής Ευρώπης της οργάνωσης, Χιου Γουίλιαμσον, κάλεσε τις τουρκικές αρχές να αποσύρουν τις κατηγορίες ελλείψει στοιχείων και να σεβαστούν το τεκμήριο αθωότητας.
Πάνω από 70 καταδίκες στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου
Το Συμβούλιο της Ευρώπης, από την πλευρά του, υπενθύμισε ότι η Τουρκία έχει καταδικαστεί πάνω από 70 φορές από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου για δυσανάλογη καταστολή εναντίον διαδηλωτών και κάλεσε την Άγκυρα να εγγυηθεί «το δικαίωμα στην ειρηνική διαμαρτυρία», την προστασία της πολιτικής έκφρασης και την τήρηση των αρχών της δίκαιης δίκης.
Η οργάνωση Freedom House χαρακτηρίζει την Τουρκία ως «μη ελεύθερη χώρα», κάνοντας λόγο για σκληρούς νόμους λογοκρισίας και παρακολούθησης, καθώς και για απόλυτο έλεγχο στο 90% των μέσων ενημέρωσης.
Καθώς οι δίκες προχωρούν, παρατηρητές εκφράζουν φόβους για περαιτέρω αυταρχισμό. Ο Ερντογάν, ο οποίος κυβερνά από το 2003, φέρεται να επιδιώκει νέα υποψηφιότητα – γεγονός που απαιτεί πρόωρες εκλογές. Ο Ιμάμογλου, σύμφωνα με δημοσκοπήσεις, προηγείται ήδη του προέδρου σε ενδεχόμενο δεύτερο γύρο.
Πηγή: CNN
