Ας κρατήσουμε τον πρόλογο του Politico γιατί εκτός από έξυπνος κρύβει και όλη την ουσία: Η Τζόρτζια Μελόνι έχει επιτέλους την ευκαιρία να αποδείξει ότι η φιλία της με τον ασταθή και απρόβλεπτο ένοικο του Λευκού Οίκου, είναι πραγματική και έχει νόημα.
Πράγματι, βασικός σκοπός της Ιταλίδας πρωθυπουργού κατά την αυριανή συνάντηση θα είναι να πείσει τον Ντόναλντ Τραμπ να μην επιβάλει νέους δασμούς που θα προκαλούσαν σοβαρό οικονομικό πλήγμα στην Ευρώπη και δυνητικά θανατηφόρο στους Ιταλούς εξαγωγείς.
Η προσωπική σχέση της Μελόνι με τον Τραμπ έχει προκαλέσει ουκ ολίγες φορές νεύρα σε άλλες πρωτεύουσες της ΕΕ. Αλλά με το μπλοκ να αντιμετωπίζει έναν δυνητικά καταστροφικό εμπορικό πόλεμο, ακόμη και οι πιο επιφυλακτικοί συνάδελφοί την αναγνωρίζουν ίσως ως τον μόνο Ευρωπαίο ηγέτη που ο Τραμπ θα ήταν πρόθυμος να ακούσει.
Το «αποτύπωμα» της Μελόνι έναντι του Αμερικανού προέδρου είναι ισχυρό. Αλλωστε ήταν εκείνος που πέρυσι την επαίνεσε ως «φανταστική ηγέτη και άτομο» ενώ την προσκάλεσε και στην ορκωμοσία του τον περασμένο Ιανουάριο.
Προηγηθείσες προσπάθειες άλλων Ευρωπαίων ηγετών να επηρεάσουν τον Αμερικανό πρόεδρο με διάφορα μέσα -από κολακείες έως απειλές ή ακόμη και υποσχέσεις για αγορά περισσότερου αμερικανικού LNG , απέβησαν άκαρπες.
«Η επίσκεψη της Μελόνι την Πέμπτη είναι μια ευκαιρία να δείξουμε ότι οι Ευρωπαίοι μπορούν ακόμα να συναλλάσσονται με τον Τραμπ» εκτιμά Ιταλός αξιωματούχος και προσθέτει:
Πλεονέκτημα, συγγένειες και τρόμος
«Το να είσαι κοντά στο αυτί του Τραμπ είναι πλεονέκτημα για ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση». Ο ίδιος τονίζει μάλιστα τις «ιδεολογικές συγγένειες της Μελόνι με τον κόσμο της αμερικανικής συντηρητικής δεξιάς πολιτικής».
Εν μέρει, οι ενέργειες της Μελόνι αντικατοπτρίζουν τον τρόμο της Ιταλίας στην προοπτική να απωλέσει τους ιστορικά στενούς δεσμούς της με τις ΗΠΑ, τις οποίες θεωρεί ως αντίβαρο αλλά και διασφάλιση έναντι του γαλλογερμανικού άξονα που κυριαρχεί στις υποθέσεις της ΕΕ.
Η Μελόνι, σε αντίθεση με άλλους ευρωπαίους ηγέτες, πιστεύει ότι ο Τραμπ μπορεί ακόμα να λογικευτεί και ότι οι εμπορικές απειλές του δεν είναι τίποτα περισσότερο από μια τολμηρή διαπραγματευτική τακτική, λένε δύο Ιταλοί αξιωματούχοι που γνωρίζουν τη στάση της κυβέρνησης στην εξωτερική πολιτική.
Η Μελόνι θέλει επίσης να δείξει ότι μπορεί να εξασφαλίσει παραχωρήσεις από τον Τραμπ και ότι «αν είμαστε λιγότερο υστερικοί, μπορούμε να συνεργαστούμε με την Ουάσιγκτον», λέει ένας από τους αξιωματούχους, μεταφέροντας τις προθέσεις Μελόνι, αναγνωρίζοντας πάντως ότι η αξιοπιστία της στις Βρυξέλλες θα βρεθεί «σε οριακό σημείο αν αποτύχει».
Με σχεδόν 40 δισεκατομμύρια ευρώ, το εμπορικό πλεόνασμα της Ιταλίας έναντι των ΗΠΑ είναι το τρίτο μεγαλύτερο μεταξύ των χωρών της ΕΕ, μετά από εκείνο της Γερμανίας και της Ιρλανδίας. Οι κορυφαίες ιταλικές εξαγωγές στις ΗΠΑ είναι μηχανήματα, φαρμακευτικά προϊόντα, οχήματα, προϊόντα μόδας, τρόφιμα και ποτά.
Και σε αυτό το πλαίσιο δεν συνιστά έκπληξη το γεγονός ότι η Μελόνι δέχεται πιέσεις από Ιταλούς εξαγωγείς να τους γλιτώσει από τους δασμούς Τραμπ.
Κρυφή αλλεργία
Ορισμένοι Ευρωπαίοι ηγέτες, ιδίως δε ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν, πιστεύουν ότι στόχος του Τραμπ είναι να διχάσει τις χώρες της ΕΕ και να τις ωθήσει να διαπραγματευτούν διμερείς συμφωνίες με την αμερικανική κυβέρνηση.
Γι’ αυτούς, το ταξίδι της Μελόνι φαίνεται ιδιαίτερα ύποπτο, πόσω μάλλον όταν δεν ενθουσίασε τους Ευρωπαίους με τη σιγή της στα σχέδια επανεξοπλισμού του μπλοκ προ της αμερικανικής απόσυρσης από την άμυνα της Ουκρανίας.
Ο Γάλλος υπουργός Βιομηχανίας αντέδρασε με μια κάποια αλλεργία την περασμένη εβδομάδα στην είδηση ότι η Μελόνι οδεύει προς Ουάσιγκτον, λέγοντας ότι η Ευρώπη πρέπει να παραμείνει ενωμένη. Εκτοτε όμως το Παρίσι ηρέμησε και σταμάτησε να επικρίνει τουλάχιστον δημοσίως το ταξίδι της.
Σιωπηλή συναίνεση στο «κόλπο Μελόνι»
Καθώς οι κινήσεις της Κομισιόν δεν φαίνεται να βρίσκουν ευήκοον ούς στον Τραμπ και σίγουρα ελάχιστα επιτυγχάνουν για να τον αποτρέψουν, οι Βρυξέλλες και άλλες χώρες της ΕΕ φαίνεται τώρα να συναινούν, έστω σιωπηλά με το «κόλπο Μελόνι».
Δεν φαίνονται μάλιστα να ανησυχούν ιδιαίτερα μήπως η Μελόνι προσπαθήσει να διαπραγματευτεί μια παράπλευρη συμφωνία που θα ωφελούσε μόνο την Ιταλία, κάτι που θα συνιστούσε άλλωστε παραβίαση της αλληλεγγύης και θα έθετε τεράστια ερωτηματικά για τον ρόλο της Ιταλίας στην ενιαία αγορά της ΕΕ.
«Είναι φυσικό τα κράτη μέλη να έχουν διμερή συμφέροντα που επιθυμούν να προωθήσουν και κανείς δεν θα την εμπόδιζε να το κάνει», λέει Ευρωπαίους διπλωμάτης. «Όμως όταν πρόκειται για δασμούς που ισχύουν για όλους μας, πιστεύουμε ότι η Μελόνι θα τηρήσει την συμφωνημένη προσέγγιση της ΕΕ».
Αισιόδοξοι είναι και οι Γερμανοί πολιτικοί που κινούνται πλησίον του Μερτς.
«Το ταξίδι Μελόνι στην Ουάσιγκτον αυτή τη στιγμή είναι ένα σημαντικό μήνυμα», εκτιμά ο Γιόχαν Γουαντέφουλ, από τους Χριστιανοδημοκράτες του Μερτς. «Η Ιταλίδα πρωθυπουργός έχει καλή σχέση με τον Πρόεδρο των ΗΠΑ Τραμπ, την οποία μπορεί τώρα να θέσει στην υπηρεσία της Ευρώπης».
Αν και οι ελπίδες η Μελόνι να επιστρέψει με μια ευρύτερη συμφωνία, Κομισιόν αλλά και ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες βλέπουν την Μελόνι ως ανιχνευτή εδάφους που «θα πιάσει κλίμα ώστε να θέσει ενδεχομένως μια βάση για μελλοντικές διαπραγματεύσεις», δήλωσε ο Αλμπέρτο Ρίτζι, πολιτικός συνεργάτης στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων.
«Η πολιτική, όπως και η ζωή, βασίζεται στις προσωπικές σχέσεις», συμπυκνώνει το όλο νόημα ο Μάρκο Σκούρια, Ιταλός γερουσιαστής από το κόμμα των Αδελφών της Ιταλίας της Μελόνι. «Είναι καλύτερα όταν μια τόσο περίπλοκη διαπραγμάτευση διεκπεραιώνεται από δύο άτομα που σέβονται ο ένας τον άλλον και μπορούν πιο εύκολα να φτάσουν σε ένα θετικό αποτέλεσμα. Σε αντίθεση, ας πούμε, με τη φον ντερ Λάιεν».
