Δεν αλλάζει «τροπάρι» η Ευρώπη στην Ουκρανία, παρά το γεγονός ότι έχει να αντιμετωπίσει και έναν άλλο πόλεμο, ίσως πιο δύσκολο: Τον εμπορικό, με τους δασμούς Τραμπ.
Στη σύνοδο των υπουργών Εξωτερικών του ΝΑΤΟ που διοργανώθηκε στις Βρυξέλλες την Πέμπτη και την Παρασκευή, οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες μέλη της Συμμαχίας, ουδεμία διάθεση έδειξαν να ενισχύσουν το μέτωπο της ειρήνης.
Με πρώτον τον ΓΓ του ΝΑΤΟ και πρώην πρωθυπουργό της Ολλανδίας, Μαρκ Ρούτε, οι περισσότεροι από τους 23 ευρωπαίους υπουργούς Εξωτερικών που εκπροσωπούν τις χώρες της ΕΕ, επέμειναν στη συνέχιση της στρατιωτικής υποστήριξη της Ουκρανίας, ανεξάρτητα από τις ειρηνευτικές προσπάθειες του Προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ .
«Τους πρώτους τρεις μήνες του τρέχοντος έτους, οι Σύμμαχοι έχουν ήδη δεσμευτεί για στρατιωτική υποστήριξη, αξίας άνω των 20 δισεκατομμυρίων ευρώ για το 2025», δήλωσε ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ. «Η απειλή από τη Ρωσία παραμένει», τόνισε ο Ρούτε.
Όποιος ακολουθεί την πολιτική της ΕΕ σχετικά με την Ουκρανία δεν μπορεί παρά να εκπλαγεί. Ακριβώς τη στιγμή που βρίσκονται σε εξέλιξη οι διαπραγματεύσεις για κατάπαυση του πυρός και υπάρχουν σημάδια ύφεσης μεταξύ Ουάσιγκτον και Μόσχας, η ΕΕ βάζει εμπόδια στην ειρηνευτική διαδικασία όπου μπορεί.
Η προσπάθεια του Γάλλου Προέδρου Εμανουέλ Μακρόν να στείλει στρατεύματα του ΝΑΤΟ στην Ουκρανία δύσκολα μπορεί να γίνει κατανοητή με κανέναν άλλο τρόπο.
Η Μόσχα έχει καταστήσει σαφές από την αρχή ότι δεν θα δεχτεί τέτοια στρατεύματα σε καμία περίπτωση, αποδεχόμενη ειρηνευτικές δυνάμεις μόνο από ουδέτερες χώρες.
Η Εσθονή «γερακίνα», επικεφαλής εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ, Κάγια Κάλας έχει αντιταχθεί ανοιχτά στις ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις από τότε που ανέλαβε τα καθήκοντά της. Και αυτό, παρά την αυξανόμενη δυσαρέσκεια για την Κάλλας στους κύκλους της ΕΕ επειδή η γραμμή της δεν αντιπροσωπεύει όλες τις κυβερνήσεις. Αλλά μέχρι στιγμής , δεν έχει ακουστεί, δημόσια τουλάχιστον, κάποια αντίδραση.
Αλλά και η σοσιαλδημοκράτισσα πρωθυπουργός της Δανίας Μέτε Φρέντρικσεν υποστήριξε τη θέση της Κάλλας: «Η ιδέα μου για την Ουκρανία είναι η ίδια όπως ήταν τα τελευταία τρία χρόνια: πρέπει να κερδίσει αυτόν τον πόλεμο». Η Φρέντρικσεν είπε μάλιστα, μιλώντας στην τηλεόραση της Δανίας: «Κινδυνεύουμε η ειρήνη στην Ουκρανία να είναι στην πραγματικότητα πιο επικίνδυνη από τον πόλεμο».
Όλα για τον πόλεμο
Μ’ αυτά και μ’ αυτά , η ενίσχυση των ευρωπαϊκών αμυντικών δυνατοτήτων και η ενίσχυση της στρατιωτικής υποστήριξης προς την Ουκρανία, αποτελούν πλέον προτεραιότητες για την εκτελεστική εξουσία της ΕΕ .
Και οι Ηνωμένες Πολιτείες, όχι μόνο τιμωρούν με δασμούς την ΕΕ, που θα στοιχίσουν 750 δισ. σε τέσσερα χρόνια, αλλά συνεχίζουν να απαιτούν μαζική αύξηση των στρατιωτικών δαπανών από τους Ευρωπαίους εταίρους τους
«Με την πολιτική της για την Ουκρανία, η ΕΕ δεν θέτει σε κίνδυνο μόνο την περιοχή – αλλά και τη δική της ασφάλεια», λένε στη Ναυτεμπορική, βετεράνοι Ευρωπαίοι διπλωμάτες, που αναπολούν πλέον την περίοδο της ύφεσης και του …Ψυχρού Πολέμου .
Μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022, η ΕΕ παρείχε και παρέχει σημαντική οικονομική, ανθρωπιστική και στρατιωτική υποστήριξη, αντιπροσωπεύοντας περισσότερο από το ήμισυ της συνολικής διεθνούς βοήθειας προς το Κίεβο. Η ευρωπαϊκή στρατιωτική υποστήριξη έφτασε τα 49,3 δισεκατομμύρια ευρώ και τα κράτη μέλη, με εξαίρεση την Ουγγαρία, συμφώνησαν να συνεχίσουν να προμηθεύουν όπλα.
«Σήμερα, ο κίνδυνος ενός πυρηνικού πολέμου είναι υψηλότερος από ό,τι ήταν από την Κρίση των Πυραύλων της Κούβας το 1962. Τότε, η ανθρωπότητα γλίτωσε παρά τρίχα τον πυρηνικό αφανισμό. Είναι δυνατόν να λένε κάποιοι ηγέτες ότι η ειρήνη μπορεί να είναι πραγματικά πιο επικίνδυνη από τον πόλεμο;» διερωτώνται οι διπλωμάτες.
Πολιτική επιβίωση ηγετών
Εμφανίζεται ένα παράδοξο μοτίβο: αν η ΕΕ έχει υπαρξιακό συμφέρον να αποφύγει τη διαιώνιση ή ακόμα και την επέκταση του πολέμου στο δικό της κατώφλι, γιατί ρίχνει λάδι στη φωτιά; Με αυτόν τον τρόπο, δεν θυσιάζει τόσο τα δικά της συμφέροντα ασφαλείας, τα οποία συχνά επικαλείται, όσο και τα συμφέροντα επιβίωσης της Ουκρανίας, ως προστάτης της οποίας παρουσιάζεται, εδώ και χρόνια;
Γιατί συνεχίζει η ΕΕ να συμβάλλει στη δική της γεωπολιτική απομόνωση, αντί να τοποθετείται ως μεσολαβητής μεταξύ των μεγάλων μπλοκ; Κάτι που θα ήταν και η μόνη ορθολογική επιλογή δεδομένης της γεωγραφικής της θέσης; . Πώς μπορεί να εξηγηθεί αυτή η παράλογη συμπεριφορά;
Ο Ινδοαμερικανός ιστορικός Βιτζάι Πράσαντ , επικεφαλής του «Tricontinental Institute for Social Research» υποπτεύεται ότι οι πολιτικές ελίτ της ΕΕ ενδιαφέρονται πρωτίστως για τη διατήρηση της επιρροής και του κύρους τους. Με άλλα λόγια: Έχει επενδυθεί πάρα πολύ πολιτικό κεφάλαιο στην εξεύρεση ενός εχθρού, πάρα πολλές ζωές έχουν θυσιαστεί σε αυτό το αφήγημα και πάρα πολλά δισεκατομμύρια έχουν δαπανηθεί, για να το …ξεχάσουν.
«Εάν τώρα η Μόσχα συμφωνήσει πραγματικά σε μια κατάπαυση του πυρός και τελικά σε μια συνθήκη ειρήνης, ο ισχυρισμός ότι είναι αδύνατη η διαπραγμάτευση με τον Πούτιν θα διαψευστεί επίσης.
Τίθεται το ερώτημα γιατί η ΕΕ δεν υποστήριξε τις προηγμένες ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις στην Κωνσταντινούπολη την άνοιξη του 2022; Εκατοντάδες χιλιάδες θάνατοι θα μπορούσαν ίσως να είχαν αποτραπεί και η Ουκρανία θα είχε γλιτώσει από μεγάλες εδαφικές απώλειες. Ίσως μάλιστα τώρα ,να μην ήταν απαραίτητος ο επανεξοπλισμός με τόσο πανικόβλητο τρόπο, όπως κάνουν αυτή τη στιγμή η ΕΕ και η Γερμανία ιδιαίτερα. Διότι εάν αποδειχθεί ότι η Ρωσία επιδίωξε περιφερειακά περιορισμένους στόχους με αυτόν τον πόλεμο και δεν σκοπεύει σε καμία περίπτωση να «καταβροχθίσει» ολόκληρη την Ουκρανία και το ΝΑΤΟ ως επιδόρπιο, τότε η πιθανότητα μιας νέας τάξης ειρήνης θα μπορούσε να είναι στον ορίζοντα – και μαζί της η επιλογή της διασφάλισης μεγαλύτερης μακροπρόθεσμης ασφάλειας και επίτευξης αφοπλισμού μέσω μέτρων οικοδόμησης εμπιστοσύνης».
Όμως, τέτοιες προοπτικές έρχονται σε αντίθεση με τα σενάρια ….Αποκάλυψης που προωθούν οι κυβερνήσεις της ΕΕ, από τη Βαρσοβία μέχρι το Βερολίνο, το Παρίσι, τη Ρώμη, ακόμη και το Λονδίνο, καθώς και όλα τα μεγάλα κόμματα. Αλλά και με τη διαφαινόμενη επιλογή του «στρατιωτικού Κεϊνσιανισμού» , που έχει επιλεγεί, για την ανόρθωση της οικονομίας.
Είναι διατεθειμένοι να θυσιάσουν τη δυνατότητα της ειρήνης για να διατηρήσουν μια αποτυχημένη αφήγηση;
Ο πόλεμος σε αδιέξοδο
Ο ισχυρισμός ότι η Ουκρανία μπορεί να κερδίσει τον πόλεμο είναι δυστυχώς , εντελώς μη ρεαλιστικός. Πριν από χρόνια, οι επιτελάρχες του Πενταγώνου και της Ουκρανίας παραδέχτηκαν δημόσια ότι ο πόλεμος είχε φτάσει σε αδιέξοδο. Έκτοτε, η κατάσταση για την Ουκρανία επιδεινώνεται σταθερά και υφίσταται καθημερινές εδαφικές απώλειες. Ουδείς σοβαρός στρατιωτικός παρατηρητής μπορεί ακόμη να υποθέσει ότι το Κίεβο θα ανακαταλάβει τα χαμένα εδάφη.
Αντίθετα: κάθε μέρα που συνεχίζεται ο πόλεμος φέρνει τη χώρα πιο κοντά στην κατάρρευση, θυσιάζοντας περισσότερες ζωές και συσσωρεύοντας ακόμη μεγαλύτερα χρέη. Αλλά οι ηγέτες της ΕΕ εξακολουθούν να αρνούνται να αναγνωρίσουν αυτά τα γεγονότα. Όχι μόνο αποτυγχάνουν να αναλάβουν διπλωματικές πρωτοβουλίες και να κάνουν ρεαλιστικές προτάσεις για να σώσουν την Ουκρανία από ακόμη χειρότερα, αλλά και τορπιλίζουν τις συνεχιζόμενες διαπραγματεύσεις.
Οι δυτικές στρατηγικές στην Ουκρανία απέτυχαν και αυτό το έχει καταλάβει η διοίκηση Τραμπ. Η αποκλειστική εστίαση στις παραδόσεις όπλων και η άρνηση συμμετοχής στη διπλωματία έχουν αποδειχθεί λανθασμένη προσέγγιση.
Όσο για τις συνεχιζόμενες κυρώσεις στη Ρωσία; Δεν χρησιμεύουν πλέον ως μέσο τερματισμού του πολέμου και ενίσχυσης της διαπραγματευτικής θέσης της Ουκρανίας, αλλά ως οικονομική τιμωρία της ίδιας της ΕΕ και των Ευρωπαίων πολιτών. Μαζί με τους δασμούς του Τραμπ…
