Ο Aμερικανός αντιπρόεδρος Τζέι Ντι Βανς ανακοίνωσε πως θα επισκεφθεί μαζί με τη σύζυγό του Ούσα Βανς τη Γροιλανδία την ώρα που ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ έχει εκφράσει ανοιχτά την επιθυμία του να προσαρτήσει το αυτόνομο έδαφος της Δανίας.
«Υπήρχε τόση έξαψη γύρω από την επίσκεψη που θα κάνει η Ούσα στη Γροιλανδία (μεθαύριο) Παρασκευή που αποφάσισα να μην την αφήσω να το ευχαριστηθεί μόνη της και να τη συντροφεύσω», ανέφερε ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ σε βίντεο που μεταφόρτωσε στο X.
Looking forward to visiting Greenland on Friday! pic.twitter.com/p3HslD3hhP
— JD Vance (@JDVance) March 25, 2025
Η Ούσα Βανς αρχικά είχε ανακοινώσει πως ήθελε να πάει σε αγώνα δρόμου με έλκηθρα που σέρνουν σκύλοι σε άλλη κοινότητα, όμως ο Λευκός Οίκος τελικά ανακοίνωσε πως το σχέδιο αυτό ακυρώθηκε.
Το ζεύγος θα μεταβεί στην αμερικανική βάση Πιντούφικ, που τυπικά ανήκει στη δύναμη διαστήματος των ΗΠΑ, για να λάβει ενημέρωση για θέματα ασφάλειας της Αρκτικής και να συναντήσει μέλη των αμερικανικών δυνάμεων που βρίσκονται εκεί, σύμφωνα με τον Λευκό Οίκο. Στην συγκεκριμένη αμερικανική βάση βρίσκεται ραντάρ έγκαιρης προειδοποίησης για την εκτόξευση βαλλιστικών πυραύλων.
Ο Τζέι Ντι Βανς ανέφερε πως θα συζητήσει εκεί ζητήματα που αφορούν την «ασφάλεια» του αχανούς νησιού της Αρκτικής. «Πολλές άλλες χώρες απειλούν τη Γροιλανδία, απειλούν να χρησιμοποιήσουν το έδαφος και τα ύδατά της για να απειλήσουν τις ΗΠΑ», είπε ο Αμερικανός αντιπρόεδρος απηχώντας την επιχειρηματολογία του Ντόναλντ Τραμπ.
Κατ’ αυτόν τον τελευταίο η προσάρτηση της Γροιλανδίας είναι επιτακτική ανάγκη για την εθνική ασφάλεια των ΗΠΑ.
Ο Ρεπουμπλικάνος πρόεδρος έχει υιοθετήσει ιμπεριαλιστικούς όσο και προκλητικούς τόνους αφότου ανέλαβε την εξουσία τον Ιανουάριο για τη δεύτερη θητεία του. Πέρα από την προσάρτηση της Γροιλανδίας, έχει μιλήσει επανειλημμένα για την προσάρτηση του Καναδά και την ανάκτηση του ελέγχου της Διώρυγας του Παναμά από τις ΗΠΑ.
Εκτός του Βανς, αναμένονται στη Γροιλανδία ο σύμβουλος εθνικής ασφαλείας Μάικ Γουόλτς και ο υπουργός Ενέργειας Κρις Ράιτ εντός της εβδομάδας, σύμφωνα με τον αμερικανικό Τύπο. Οι επισκέψεις αυτές, που παρουσιάζονται ως ιδιωτικές, έχουν ήδη προκαλέσει οργή πολιτικών στη Δανία και στη Γροιλανδία.
Αντιδράσεις
«Δεν μπορεί να οργανώνεται ιδιωτική επίσκεψη επίσημων αντιπροσώπων άλλης χώρας», σχολίασε η πρωθυπουργός Μέτε Φρέντεριξεν στον Τύπο. «Η πίεση που αρκείται στη Γροιλανδία και στη Δανία (…) είναι απαράδεκτη», πρόσθεσε, τονίζοντας πως «θα αντισταθούμε» σε αυτή και διαβεβαιώνοντας πως η κυβέρνησή της έχει τη στήριξη των συμμάχων της στην Ευρώπη.
Η Γροιλανδία αναμένει τον σχηματισμό νέας κυβέρνησης μετά τις εκλογές της 11ης Μαρτίου στη νήσο, που κέρδισε η κεντροδεξιά. Η απερχόμενη κυβέρνηση της νήσου ξεκαθάρισε μέσω Facebook πως δεν έστειλε «καμιά πρόσκληση για επισκέψεις, ιδιωτικές ή επίσημες». Πρόσθεσε πως καλεί «όλες» τις χώρες να «σεβαστούν τη διαδικασία» σχηματισμού νέας κυβέρνησης που αναμένει η Γροιλανδία.
«Κανένα μέλος του επίσημου γροιλανδικού συστήματος δεν προσκάλεσε αυτούς τους λεγόμενους τουρίστες», τόνισε στο Γαλλικό Πρακτορείο η βουλεύτρια Αάγια Κένμιτς, η οποία αντιπροσωπεύει τη Γροιλανδία στο κοινοβούλιο του βασιλείου της Δανίας.
Ο αμερικανός πρόεδρος Τραμπ έχει υποστηρίξει από την πλευρά του πως οι επισκέψεις θα γίνουν κατόπιν «πρόσκλησης» Γροιλανδών που θα ήθελαν «να γίνει κάτι» ώστε να «προστατεύονται σωστά».
«Είμαστε σύμμαχοι, έχουμε αμυντική συμφωνία για τη Γροιλανδία που είχε υπογραφτεί το 1951», θύμισε η κυρία Φρέντεριξεν. Ουδείς άλλωστε λέει, ούτε στη Δανία, ούτε στη Γροιλανδία, πως «δεν θέλουμε να συνεργαστούμε με τους Αμερικανούς», πρόσθεσε.
Από τον Δεκέμβριο, όταν ο Ντόναλντ Τραμπ εξέφρασε τη βούλησή του η χώρα του να «αποκτήσει» το τεράστιο νησί, η πολιτική τάξη στη Δανία και στη Γροιλανδία επαναλαμβάνει πως δεν πωλείται, παρότι «ανοικτό» για επιχειρηματικές ή άλλες συμφωνίες.
Σε δημοσκόπηση που διενεργήθηκε στα τέλη Ιανουαρίου, ο πληθυσμός της Γροιλανδίας τάχθηκε στη συντριπτική του πλειοψηφία εναντίον της ιδέας η νήσος να γίνει αμερικανικό έδαφος.
Νησί με έκταση τετραπλάσια από αυτήν της Γαλλίας, η Γροιλανδία προκαλεί ενδιαφέρον εκτός των άλλων για τους διόλου ευκαταφρόνητους ορυκτούς πόρους της, που μένουν ουσιαστικά αναξιοποίητοι.
Η απερχόμενη κυβέρνηση πέρασε νομοθεσία που απαγορεύει την εξόρυξη ραδιενεργών υλικών, ενώ η εξερεύνηση για κοιτάσματα πετρελαίου και αερίου έχει επίσης ανασταλεί. Οι δυο απαγορεύσεις αυτές, που υποστηρίζονται από τον πληθυσμό, δεν αναμένεται να τεθούν ποτέ υπό αμφισβήτηση, εκτός δραματικού απροόπτου.
Πηγές: ΑΠΕ-ΜΠΕ-AFP
