Skip to main content

Ποιοι και γιατί θέλουν ένα ευρωπαϊκό «μίνι-ΝΑΤΟ»

Michel Euler/Pool via REUTERS

Το Rearm Europe δεν είναι μια κοινή άμυνα, αλλά ένα ευρωπαϊκό μίνι-ΝΑΤΟ

Οι αρχηγοί των Γενικών Επιτελείων κάποιων Ευρωπαϊκών χωρών συναντώνται αύριο στο Παρίσι, μετά  από πρόσκληση του Γάλλου προέδρου Εμανουέλ Μακρόν.

Εκπρόσωπος του Γάλλου προέδρου είπε πάντως ότι στη συνάντηση έχουν κληθεί οι ανώτατοι στρατιωτικοί από τις «πρόθυμες» Ευρωπαϊκές χώρες- εκείνες δηλαδή που θέλουν να αναλάβουν την ευθύνη για την ανάπτυξη ευρωπαϊκών στρατευμάτων στην Ουκρανία. Σύμφωνα με τον Μακρόν, αυτές οι δυνάμεις δεν θα εκτελούν μάχιμες αποστολές, ούτε θα αναπτύσσονται στο μέτωπο. Αλλά η αποστολή τους  θα εξαρτηθεί από την υπογραφή ειρηνευτικής συμφωνίας, με υποτιθέμενο στόχο να προσφέρουν εγγυήσεις ασφαλείας στο Κίεβο.

«Σε κάθε περίπτωση μόνος τρόπος για την Ευρώπη να εγγυηθεί την ασφάλεια του Κιέβου θα ήταν οι πρόθυμες ευρωπαϊκές δυνάμεις να συμμετάσχουν σε μια ειρηνευτική αποστολή υπό την αιγίδα του ΟΗΕ», λέει ο Πασκουάλε ντε Σένα, καθηγητής διεθνούς δικαίου στο Πανεπιστήμιο του Παλέρμο.

Ο Εμανουέλ Μακρόν προσφέρει επίσης στους Ευρωπαίους τη γαλλική πυρηνική ομπρέλα. Όλες οι χώρες που θα επωφεληθούν από την γαλλική πυρηνική ομπρέλα, θα πρέπει να βρίσκονται υπό την προστασία του Παρισιού. «Για τον Μακρόν δηλαδή, η πρόταση αυτή θα ήταν μια ευκαιρία να καθιερωθεί ως μεγάλη παγκόσμια δύναμη», λέει ο Ιταλός απόστρατος στρατηγός Μάρκο Μπερτολίνι ,διοικητής ειδικών επιχειρήσεων στο Λίβανο, τη Σομαλία, το Κόσοβο και το Αφγανιστάν. «Οι άλλες ευρωπαϊκές χώρες θα παραδώσουν στο Παρίσι και τον Μακρόν τη σκυτάλη της ασφάλειας, από πολιτική και στρατιωτική άποψη.»

Γαλλο-βρετανικό σχέδιο

«Οι κινήσεις τόσο του Μακρόν όσο και οι επιλογές των Βρυξελλών για επανεξοπλισμό της  δείχνουν ένα πολύ σημαντικό έλλειμμα πολιτικού οράματος», υποστηρίζει ο καθηγητής Ντε Σένα. «Το Rearm Europe δεν είναι μια κοινή άμυνα, αλλά ένα ευρωπαϊκό μίνι-ΝΑΤΟ που υπόσχεται να στερείται δημοκρατικής νομιμότητας, ενώ η άνευ όρων υποστήριξη για την Ουκρανία εκθέτει την Ευρώπη σε μια επικίνδυνη αντιρωσική πολιτική που θα μπορούσε να αφήσει έκθετες τις Βρυξέλλες»

Με απλά λόγια, η ασφάλειά της Ευρώπης θα εξαρτιόταν από τους Γάλλους, αλλά και από τους Βρετανούς, καθώς το Λονδίνο έχει συμμαχήσει με το Παρίσι και φαίνεται αποφασισμένο να μετάσχει ενεργά στην άμυνα της Ευρώπης, παρά το Brexit. «Η πραγματικότητα είναι ότι οι Άγγλοι μοιάζουν λίγο με τους Γάλλους, ξέρουν πώς να φροντίζουν πολύ καλά τα δικά τους συμφέροντα: έφυγαν από την Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά συνεχίζουν να υπαγορεύουν τον ρυθμό του χορού στην ΕΕ. Εμπόδισαν την ειρήνη στην Ουκρανία όταν φαινόταν εφικτή, τώρα στέκονται εμπόδιο στις προσπάθειες του Τραμπ να καταλήξει σε λύση στο θέμα», λέει ο στρατηγός Μπερτολίνι.

Ποιος θα πληρώσει για τον επανεξοπλισμό

Γάλλοι και Βρετανοί ωστόσο, βρήκαν έναν εξαιρετικό σύμμαχο σε αυτή την αποδυναμωμένη Ευρώπη: το σχέδιο ReArm Europe, που  προβλέπει 650 δισεκατομμύρια ευρώ που θα πληρώσουν οι μεμονωμένες χώρες-κατά παρέκκλιση από το Σύμφωνο Σταθερότητας- και άλλα 150 δις, που θα καταβληθούν από την ΕΕ.

Μας λένε πώς πρέπει να ξοδέψουμε περισσότερα για την Άμυνα, γιατί  μετά την κατάρρευση της ΕΣΣΔ χαλαρώσαμε πάρα πολύ και κόψαμε αυτού του είδους τις επενδύσεις γιατί νιώθαμε ασφαλείς στη σκιά του ΝΑΤΟ.

Το 2024 όμως, οι ευρωπαϊκές στρατιωτικές δαπάνες υπερέβησαν τις ρωσικές κατά 58% (719 δισεκατομμύρια δολάρια έναντι 462 δις της Ρωσίας). Αν συγκρίνουμε μάλιστα το ΑΕΠ της Ρωσίας με εκείνο των ΗΠΑ ή των ισχυρότερων χωρών της Ευρώπης, βλέπουμε ότι συνεχίσαμε να ξοδεύουμε πολύ περισσότερα για εξοπλισμούς διαχρονικά.

«Απλά, δεν μπορούμε να λέμε πώς δεν δαπανήσαμε αρκετά για την άμυνα και άρα πρέπει να ξοδέψουμε άλλα 800 δις. Όταν μάλιστα το 64% των οπλικών συστημάτων που έχει η Ευρώπη, προέρχονται από τις ΗΠΑ, όπως αποκαλύπτει και η έκθεση του ινστιτούτου SIPRI», λένε ευρωπαϊκές διπλωματικές πηγές. Επιπρόσθετα, τονίζουν, «σε κάθε περίπτωση θα χρειαστούν χρόνια για να προσαρμοστούν οι δομές παραγωγής των ευρωπαϊκών αμυντικών βιομηχανιών στις νέες ανάγκες.»

«Τα μέτρα που αναφέρονται στα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου δεν έχουν καμία σχέση, προς το παρόν, με την οικοδόμηση μιας κοινής ευρωπαϊκής άμυνας, η οποία θα απαιτούσε μια κοινή, δημοκρατικά νομιμοποιημένη στρατιωτική πολιτική. Αντίθετα, στόχος είναι η ενίσχυση της άμυνας των επιμέρους κρατών μέσω συντονιστικών μέτρων μεταξύ τους, όπως η τυποποίηση της σχετικής παραγωγής και η διαλειτουργικότητα», λέει ο στρατηγός Μπερτολίνι.

Στο παιγνίδι και η Τουρκία

Για την κοινή άμυνα της Ευρώπης έχει προσκληθεί να μετάσχει μάλιστα και η Τουρκία . Τις τελευταίες ημέρες μάλιστα, η Άγκυρα πιέζει για την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων για ένταξη στην ΕΕ ,με αντάλλαγμα τη συνεργασία στην ευρωπαϊκή άμυνα. Μάλιστα, σε διαδικτυακή συνάντηση που διοργάνωσε η ΕΕ μαζί με τους ηγέτες του Καναδά, της Νορβηγίας, της Ισλανδίας και του Ηνωμένου Βασιλείου, ο Ερντογάν χαρακτήρισε «ανεξήγητο» ότι η ΕΕ αποκλείει την Τουρκία από τα προγράμματα αμυντικών προμηθειών.

Αμερικανοί διπλωμάτες λένε μάλιστα ότι και οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν συμφέρον για μια εποικοδομητική και ρεαλιστική σχέση με την Τουρκία. Πρώτον, επειδή η Τουρκία αναδεικνύεται ως η ηγετική ναυτική δύναμη στη Μαύρη Θάλασσα Δεύτερον, η σχέση Ρωσίας-Τουρκίας δεν είναι πλέον αναμφισβήτητα υπέρ της Ρωσίας. Η Τουρκία επίσης έχει τον δεύτερο μεγαλύτερο στρατό  στο ΝΑΤΟ, με ένα εκατομμύριο στρατιώτες. Φιλοξενεί βάσεις με αμερικανικά μαχητικά αεροσκάφη, αλλά και ρωσικές συστοιχίες πυραύλων S-400. Η Άγκυρα έχει επίσης πάει για «ψώνια» στην Ιταλία και μετά την εξαγορά της αεροπορικής βιομηχανίας Piaggio Aerospace μέσω της Baikar , ξεκίνησε και συνεργασία με τον αμυντικό κολοσσό Leonardo.«Η Τουρκία ακολουθεί μια γραμμή σχοινοβάτη στη Μέση Ανατολή, υπερασπιζόμενη πάντα τα εθνικά της συμφέροντα έναντι διαφόρων διεθνών παραγόντων», λένε Ευρωπαίοι διπλωμάτες.

Διαβάστε ακόμη

SIPRI: Αύξηση 105% στις εισαγωγές όπλων των ευρωπαϊκών κρατών μελών του NATO – Οι ΗΠΑ προμήθευσαν το 64%