Η Γιούτα θα γίνει η πρώτη πολιτεία των ΗΠΑ, που θα απαγορεύσει τη χρήση φθορίου στο δημόσιο σύστημα ύδρευσης. Είναι ακόμη μία ένδειξη για το πόσα αλλάζουν στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού.
Ο κυβερνήτης της πολιτείας, Σπένσερ Κοξ, δήλωσε ότι θα υπογράψει νομοσχέδιο που απαγορεύει την προσθήκη φθορίου στο δημόσιο σύστημα ύδρευσης, απορρίπτοντας μια πρακτική που πολλοί ειδικοί στη δημόσια υγεία θεωρούν κρίσιμη για την προστασία από την τερηδόνα.
Ο Ρεπουμπλικάνος κυβερνήτης ανέφερε ότι ήδη το μισό κράτος δεν προσθέτει φθόριο στο νερό και υποστήριξε ότι, σύμφωνα με τους οδοντιάτρους με τους οποίους έχει μιλήσει, δεν υπάρχουν δραματικές διαφορές μεταξύ των διαφόρων κομητειών. «Το όριο για να αποδεχτώ ότι το κράτος μπορεί να χορηγεί φάρμακα στους πολίτες πρέπει να είναι πολύ υψηλό», δήλωσε ο Κοξ στο ABC4 Utah.
«Δεν είναι ένα νομοσχέδιο για το οποίο έχω ισχυρή άποψη, δεν είναι κάτι που με ενδιαφέρει ιδιαίτερα, αλλά είναι ένα νομοσχέδιο που θα υπογράψω», πρόσθεσε.
Ο νόμος της Γιούτα αναμένεται να τεθεί σε ισχύ στις αρχές Μαΐου, καθιστώντας την την πρώτη πολιτεία που απαγορεύει την προσθήκη φθορίου στο νερό.
Η θέση του CDC και οι επικριτές της φθορίωσης
Οι περισσότερες δημόσιες υγειονομικές υπηρεσίες και γιατροί υποστηρίζουν ότι το φθόριο πρέπει να προστίθεται στο πόσιμο νερό, καθώς προλαμβάνει την τερηδόνα και βελτιώνει τη στοματική υγεία. Τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ (CDC), που έχουν χαρακτηρίσει τη φθορίωση μία από τις δέκα μεγαλύτερες επιτυχίες της δημόσιας υγείας του 20ού αιώνα, αναφέρουν ότι μειώνει την τερηδόνα κατά περίπου 25%.
Οι επικριτές της πρακτικής υποστηρίζουν ότι η υψηλή έκθεση στο φθόριο συνδέεται με νευροαναπτυξιακά προβλήματα και ότι, δεδομένου ότι το φθόριο υπάρχει ήδη σε οδοντόκρεμες και άλλα οδοντιατρικά προϊόντα, δεν είναι απαραίτητο να το καταναλώνουν όλοι μέσω του νερού.
Οι ανησυχίες των ειδικών
Ο δρ. Ρίτσαρντ Βαλατσόβιτς, καθηγητής στην Οδοντιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης, δήλωσε στη WSJ ότι δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας για τη μικρή ποσότητα φθορίου που προστίθεται στο νερό στις ΗΠΑ. «Οτιδήποτε σε υπερβολική ποσότητα μπορεί να είναι βλαβερό. Μπορείς να πιεις υπερβολική ποσότητα νερού και να πάθεις βλάβη εξαιτίας αυτού», δήλωσε ο Βαλατσόβιτς.
«Οι μελέτες που συνδέουν το φθόριο με νευρολογικές βλάβες αναφέρονται σε πολύ υψηλότερα επίπεδα από αυτά που χρησιμοποιούνται στη φθορίωση του νερού στις κοινότητες», πρόσθεσε.
Η Λόρα Μπρίφερ, διευθύντρια του Τμήματος Δημοσίων Υπηρεσιών Υδρευσης του Σολτ Λέικ Σίτι, το οποίο παρέχει φθοριωμένο νερό σε περισσότερους από 365.000 ανθρώπου, προειδοποίησε ότι η κατάργηση της φθορίωσης μπορεί να πλήξει ιδιαίτερα τους κατοίκους με περιορισμένη πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας και οδοντιατρικής περίθαλψης.
«Πιστεύω ότι θα μπορούσαμε να το είχαμε χειριστεί με έναν πιο προσεκτικό και συνετό τρόπο, ώστε να αποφύγουμε ακούσιες επιπτώσεις για κάποιες από τις πιο υποβαθμισμένες κοινότητές μας», είπε.
Η Αμερικανική Οδοντιατρική Ένωση προέτρεψε τον Κοξ να ασκήσει βέτο στο νομοσχέδιο, προειδοποιώντας σε επιστολή της ότι η Γιούτα «θα κάνει το πρωτοφανές βήμα να καταργήσει μία από τις πιο αξιόπιστες και δοκιμασμένες στρατηγικές δημόσιας υγείας στην προληπτική ιατρική».
Οι πολιτικές αντιπαραθέσεις
Συνήθως, οι τοπικοί δήμοι αποφασίζουν αν θα προσθέσουν φθόριο στο νερό τους, αν και ορισμένες πολιτείες απαιτούν από τα υδροδοτικά συστήματα συγκεκριμένου μεγέθους να φθοριώνουν το νερό. Νομοθέτες σε πολιτείες όπως το Κεντάκι και η Νότια Ντακότα έχουν καταθέσει νομοσχέδια για την αμφισβήτηση αυτών των απαιτήσεων.
Παράλληλα, πολιτικοί στη Βόρεια Ντακότα, το Τενεσί και τη Μοντάνα επιχειρούν να ακολουθήσουν το παράδειγμα της Γιούτα και να περάσουν νομοσχέδια που θα απαγορεύουν την πρακτική σε όλη την πολιτεία.
Σύμφωνα με στοιχεία του CDC, το 2022 περίπου το 72% του πληθυσμού στις ΗΠΑ που λαμβάνει νερό από δημόσια συστήματα ύδρευσης έπινε φθοριωμένο νερό. Ωστόσο, πολλές ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Γαλλία και η Γερμανία, δεν προσθέτουν φθόριο στο νερό.
Ορισμένες πόλεις που είχαν καταργήσει τη φθορίωση αποφάσισαν αργότερα να την επαναφέρουν. Στον Καναδά, οι πόλεις Κάλγκαρι και Γουίνδσορ επέστρεψαν στη φθορίωση αφού μελέτες έδειξαν αύξηση στα ποσοστά τερηδόνας.
Οι επικριτές της φθορίωσης σημείωσαν μια νίκη πέρυσι, όταν ένας ομοσπονδιακός δικαστής στην Καλιφόρνια αποφάσισε ότι το επίπεδο φθορίου που συνιστά το CDC—0,7 χιλιοστόγραμμα ανά λίτρο—συνιστά αδικαιολόγητο κίνδυνο για την υγεία. Ο δικαστής έκρινε ότι το όριο αυτό δεν συμμορφώνεται με τα ομοσπονδιακά πρότυπα που απαιτούν η έκθεση σε μια ουσία να βρίσκεται κάτω από το ένα δέκατο του επιπέδου στο οποίο γίνεται επικίνδυνη. Διέταξε την Υπηρεσία Προστασίας του Περιβάλλοντος να λάβει κανονιστικά μέτρα, χωρίς όμως να καθορίσει ποια θα είναι αυτά.
O Ρόμπερτ Κένεντι Τζούνιορ και το «βιομηχανικό απόβλητο»
Η κριτική κατά του φθορίου ως προσθέτου ενισχύθηκε με την άνοδο του Ρόμπερτ Κένεντι Τζούνιορ στη θέση του Υπουργού Υγείας και Ανθρωπίνων Υπηρεσιών των ΗΠΑ. Ο Κένεντι χαρακτήρισε το φθόριο «βιομηχανικό απόβλητο» σε ανάρτησή του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης στα τέλη του περασμένου έτους.
«Με αποκαλούσαν συνωμοσιολόγο επειδή έλεγα ότι το φθόριο μειώνει το IQ», είπε κατά την ακρόαση επιβεβαίωσής του. «Το JAMA δημοσίευσε μια μετα-ανάλυση 87 μελετών που δείχνει ότι υπάρχει άμεση αντίστροφη συσχέτιση με τη μείωση του IQ».
Ο καθηγητής Βαλατσόβιτς διαφωνεί: «Η γενίκευση ότι οποιοδήποτε επίπεδο φθορίου μπορεί να προκαλέσει νευροτοξικές επιπτώσεις είναι απλά λανθασμένη», τόνισε.