Ως αντιπρόεδρος για τέσσερα χρόνια, η Κάμαλα Χάρις είχε διακριτική παρουσία και ελάχιστο αντίκτυπο στις υποθέσεις των ΗΠΑ, όπως και στις μεγάλες συγκρούσεις που «έσκασαν» κατά τη διάρκεια της θητείας του Τζο Μπάιντεν στον Λευκό Οίκο.
Ο διάδοχός της, ωστόσο, Τζέι Ντι Βανς μοιάζει να έχει προκαλέσει σεισμικές αλλαγές στην εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ σε λίγο περισσότερο από ένα μήνα που είναι στην εξουσία.
Αυτός ήταν άλλωστε που λειτούργησε καταλυτικά στην μετατροπή μιας αρχικά ευγενικής συνάντησης στον Λευκό Οίκο, μεταξύ του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ και του Ουκρανού ομολόγου του Βολοντίμιρ Ζελένσκι, σε δημόσια αντιπαράθεση με φωνές και χειρονομίες που δεν έχουμε ξαναδεί στο Οβάλ Γραφείο.
Η συνάντηση στον Λευκό Οίκο
Όλα ξεκίνησαν όταν ο Βανς παρενέβη στις συζητήσεις. «Πρέπει να απαντήσω», είπε, διαφωνώντας με τις ερωτήσεις των δημοσιογράφων σχετικά με τις συνομιλιες του Τραμπ με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν. «Αυτό που κάνει την Αμερική καλή χώρα είναι η ενασχόλησή της με τη διπλωματία. Αυτό κάνει ο πρόεδρος Τραμπ», είπε ο Βανς.
Ο Ζελένσκι απάντησε, νευρικά αλλά ήρεμα υπενθυμίζοντας στον Βανς ότι ο Πούτιν έχει παραβιάσει επανειλημμένα τις διπλωματικές «συμφωνίες» με την Ουκρανία. «Για ποια διπλωματία μιλάς Τζέι Ντι; Τι θέλεις να κάνεις;», τον ρώτησε ο Ουκρανός πρόεδρος, με τον Αμερικανό αντιπρόεδρο να απαντά: «Μιλώ για την διπλωματία που θα δώσει τέλος στην καταστροφή της χώρας σας», κατηγορώντας τον για έλλειψη σεβασμού.
«Κατά τη διάρκεια του πολέμου, όλοι έχουν προβλήματα», απάντησε ο Ζελένσκι. «Αλλά έχεις ένα ωραίο ωκεανό και δεν το νιώθεις τώρα. Αλλά θα το νιώσεις στο μέλλον».
«Δεν το ξέρεις αυτό», παρενέβη ο Τραμπ θυμωμένος. «Δεν το ξέρεις αυτό. Μη μας λέτε τι θα νιώσουμε».
Τα όσα ακολούθησαν είναι αυτά που ο ίδιος ο Τραμπ χαρακτήρισε «υπέροχη τηλεόραση». Για την Ουκρανία όμως ήταν καταστροφικό και αν κρατάμε κάτι από την παρουσία του Βανς είναι ότι έριξε λάδι στη φωτιά διατυπώνοντας μια σειρά από παράπονα, με χλευαστικό τόνο.
«Έχετε πει ένα ευχαριστώ, σε ολόκληρη αυτή τη συνάντηση; Απλά πείτε σας ευχαριστώ» ή «Πείτε μερικά λόγια εκτίμησης για τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής και τον πρόεδρο που προσπαθεί να σώσει τη χώρα σας», ανέφερε για παράδειγμα.
Πώς επηρεάζει τον Τραμπ
Το αν ο Βανς σκόπευε να προκαλέσει μια τέτοια συγκρουσιακή ατμόσφαιρα δεν μπορούμε να το ξέρουμε. Ωστόσο, φαίνεται να έχει ξεκάθαρη άποψη για την εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ. Και αυτή συνοψίζεται στον σκληρό απομονωτισμό και στο γεγονός ότι «δεν ενδιαφέρεται» για τη μοίρα της Ουκρανίας.
Ωστοσο, όπως παρατηρεί ανάλυση της Telegraph, ο Τραμπ φαίνεται να επηρεάζεται από τις απόψεις των ατόμων με τα οποία μίλησε προσφέτως. Αυτό μπορεί να εξηγεί την αλλαγή στον τόνο που είδαμε στις δηλώσεις του για τον Ζελένσκι. Έτσι, μετά την επικοινωνία του με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν ο Τραμπ αποκάλεσε τον Ουκρανό πρόεδρο «δικτάτορα» αλλά μετά την συνάντησή του με τους Εμανουέλ Μακρόν και Κιρ Στάρμερ αμφισβήτησε ότι είχε χρησιμοποιήσει αυτό τον χαρακτηρισμό.
Και μετά από όλα αυτά φτάσαμε στην συνάντηση της Παρασκευής με τον Βανς να «σβήνει» αυτή την εγκάρδια ατμόσφαιρα που είχε δημιουργηθεί μέσω των παρατηρήσεών του στο Οβάλ Γραφείο. Στον Τραμπ «αρέσει να δείχνουν ετοιμοπόλεμοι οι υφιστάμενοί του. Ο Βανς θα μπορούσε απλώς να είχε τον ρόλο του Κέρβερου στον Λευκό Οίκο για να ικανοποιήσει το αφεντικό», σχολιάζει χαρακτηριστικά το δημοσίευμα.
Αλλά όπως ακριβώς έγινε με την ομιλία του στους Ευρωπαίους ηγέτες στο Μόναχο, ο Βανς φαίνεται ότι δίνει τον τόνο στην εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ – και ίσως παρακινεί τον Τραμπ στον τρόπο σκέψης του, συνεχίζει. «Για να επηρεάσεις τον Τραμπ, πρέπει να αποδείξεις ότι στην πραγματικότητα είσαι απλώς ένας αυλικός που υπηρετεί στα πόδια του», σημειώνεται στην ανάλυση.
Και ο Βανς φαίνεται να έχει τελειοποιήσει την τέχνη: όλες οι κριτικές του για τον Ζελένσκι διατυπώνονται με την αιτιολόγηση ότι απλώς επιδιώκει να υπερασπιστεί την τιμή του προέδρου. «Κατά κάποιο τρόπο, θυμίζει τις τεχνικές των πονηρών συμβούλων του Σαίξπηρ, που υποβαθμίζουν τη δική τους θέση καθώς κινούν ήσυχα τα νήματα», καταλήγει.
Διαβάστε ακόμα:
→ Η ανατομία μιας ρήξης: Πώς οι συνομιλίες Τραμπ – Ζελένσκι κατέρρευσαν μέσα σε 10 άγρια λεπτά