Η Βρετανία και η Γαλλία εκπονούν σχέδιο για την ανάπτυξη έως και 30.000 στρατιωτών στην Ουκρανία, εφόσον η Μόσχα και το Κίεβο καταλήξουν σε συμφωνία κατάπαυσης του πυρός, όπως μεταδίδει η WSJ, επικαλούμενη Ευρωπαίους αξιωματούχους.
Ωστόσο, η ευρωπαϊκή πρόταση εξαρτάται από την προσπάθεια πειθούς προς τον πρόεδρο Τραμπ να αποδεχθεί έναν περιορισμένο στρατιωτικό ρόλο των ΗΠΑ, τον οποίο οι Βρετανοί αξιωματούχοι αποκαλούν «μηχανισμό στήριξης» (backstop). Ο υποστηρικτικός αυτός μηχανισμός θα μπορεί να προστατεύσει τα ευρωπαϊκά στρατεύματα στην Ουκρανία αν κινδυνεύσουν και θα αποτρέπει τη Ρωσία από παραβίαση οποιασδήποτε κατάπαυσης του πυρός, ανέφεραν οι αξιωματούχοι στη Wall Street Journal.
Ένα πρώτο τεστ για τη διάθεση του Ντόναλντ Τραμπ να εξετάσει εγγυήσεις ασφαλείας των ΗΠΑ προς την Ουκρανία θα πραγματοποιηθεί τις επόμενες ημέρες, όταν ο Βρετανός πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ και ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν προγραμματίζουν συνομιλίες με τον πρόεδρο στον Λευκό Οίκο.
Τι θα είναι το αμερικανικό backstop
Το αναδυόμενο ευρωπαϊκό σχέδιο δεν θα απαιτεί την ανάπτυξη αμερικανικών δυνάμεων στην Ουκρανία, κάτι που η κυβέρνηση Τραμπ έχει σχεδόν αποκλείσει, αλλά θα επιδιώκει να αξιοποιήσει στρατιωτικές δυνατότητες των ΗΠΑ που λείπουν από τις ευρωπαϊκές δυνάμεις, σύμφωνα με τους αξιωματούχους που μίλησαν στη WSJ.
Για παράδειγμα, οι ΗΠΑ ενδέχεται να χειρίζονται συστήματα αεράμυνας σε γειτονικές χώρες καλύπτοντας περιοχές της Ουκρανίας, παρέχοντας επιπλέον αμυντικά συστήματα στους Ευρωπαίους, ανέφεραν οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι. Η αμερικανική αεροπορία εκτός Ουκρανίας θα μπορούσε να βρίσκεται σε επιφυλακή σε περίπτωση κινδύνου για τα ευρωπαϊκά στρατεύματα.
Ο Στάρμερ αναμένεται να συζητήσει το εξελισσόμενο σχέδιο με τον Τραμπ την Πέμπτη, αλλά δεν αναμένεται να υποβάλει άμεσο αίτημα για αμερικανική συνδρομή. Ο Μακρόν, που θα συναντηθεί με τον Τραμπ τη Δευτέρα, επέτειο της ρωσικής εισβολής του 2022, θα παρουσιάσει ευρύτερες συμμαχικές απόψεις για τον πόλεμο και τρόπους διασφάλισης της Ουκρανίας.
Χωρίς τη στήριξη του Τραμπ, το ευρωπαϊκό σχέδιο αποστολής ειρηνευτικών δυνάμεων δεν έχει πολλές ελπίδες, σύμφωνα με τους αξιωματούχους.
«Θέλουμε περισσότερη ευρωπαϊκή βοήθεια»
Το Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας και η Βρετανική Πρεσβεία στην Ουάσιγκτον αρνήθηκαν να σχολιάσουν. Ο Μάικ Γουόλτς, σύμβουλος εθνικής ασφάλειας του Τραμπ, έχει ενθαρρύνει τους Ευρωπαίους να καταρτίσουν σχέδιο για την άμυνα της Ουκρανίας, χωρίς όμως να συζητήσει τον όποιο αμερικανικό στρατιωτικό ρόλο.
«Υπάρχουν συζητήσεις από τον πρωθυπουργό Στάρμερ και τον πρόεδρο Μακρόν για ευρωπαϊκές εγγυήσεις ασφαλείας», δήλωσε. «Σίγουρα καλωσορίζουμε περισσότερη ευρωπαϊκή βοήθεια».
Η διεθνής προσπάθεια ενίσχυσης των ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων με αξιόμαχο στρατό θα συνεχιστεί. Η ευρωπαϊκή δύναμη δεν στοχεύει να αντικαταστήσει τις ουκρανικές δυνάμεις.
Το εμπόδιο
Ένα σημαντικό εμπόδιο για τους Ευρωπαίους είναι ο στόχος του Τραμπ να βελτιώσει τις σχέσεις με τη Ρωσία και η απροθυμία του να τοποθετήσει τις ΗΠΑ ως αντίπαλο των ρωσικών δυνάμεων στην Ουκρανία.
Ο Τραμπ έχει αποκαλέσει τον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι δικτάτορα και έχει κατηγορήσει την Ουκρανία ότι ξεκίνησε τον πόλεμο, αν και πρόσφατα ανασκεύασε, λέγοντας: «Η Ρωσία επιτέθηκε, αλλά δεν έπρεπε να της το επιτρέψουν».
Αμερικανοί αξιωματούχοι έχουν πιέσει τον Ζελένσκι να υπογράψει συμφωνία εκχώρησης δικαιωμάτων σε πολύτιμα ορυκτά, μια συμφωνία με ελάχιστο οικονομικό όφελος για την Ουάσιγκτον αν δεν λήξει η σύγκρουση και διασφαλιστεί η Ουκρανία.
Παρόλο που οι ευρωπαϊκές χώρες έχουν αυξήσει τις στρατιωτικές δαπάνες τα τελευταία χρόνια, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Γερμανία και άλλα μέλη του ΝΑΤΟ έχουν μειώσει τις ένοπλες δυνάμεις τους από το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, εξαρτώμενες περισσότερο από τις ΗΠΑ, τη στιγμή που η Ουάσιγκτον υπό τον Τραμπ αποστασιοποιείται από τους συμμάχους της.
Βρετανοί αξιωματούχοι θεωρούν καθοριστική την αμερικανική συμμετοχή για την αποτροπή ρωσικών επιθέσεων, την ενθάρρυνση και άλλων ευρωπαϊκών χωρών να στείλουν στρατεύματα και την παροχή κρίσιμων δυνατοτήτων που λείπουν από τις ευρωπαϊκές δυνάμεις.
Η «δύναμη διασφάλισης»
Οι βρετανικές και γαλλικές δυνάμεις, μαζί με ναυτικές και αεροπορικές μονάδες, θα αποτελέσουν τη ραχοκοκαλιά της λεγόμενης “δύναμης διασφάλισης”. Δεν θα αναπτυχθούν στην πρώτη γραμμή της ανατολικής Ουκρανίας αλλά θα προστατεύουν κρίσιμες υποδομές, πόλεις και λιμάνια, συμπεριλαμβανομένων αυτών στη Μαύρη Θάλασσα. Μη επανδρωμένα αεροσκάφη και δορυφόροι θα παρακολουθούν το μέτωπο για παραβιάσεις της κατάπαυσης του πυρός από τη Ρωσία.
Καθώς ο Στάρμερ και ο Μακρόν προετοιμάζονται για τις επισκέψεις τους, ο Πολωνός πρόεδρος Αντρέι Ντούντα συναντήθηκε με τον Τραμπ το Σάββατο. Αν και η Πολωνία δεν σχεδιάζει να στείλει ειρηνευτικές δυνάμεις, ο Ντούντα στηρίζει σθεναρά την Ουκρανία και προσπαθεί να ενισχύσει τον διάλογο μεταξύ Τραμπ και Ζελένσκι.
Ορισμένοι πρώην Αμερικανοί στρατιωτικοί έχουν εκφράσει επιφυλάξεις για το ευρωπαϊκό σχέδιο, επισημαίνοντας ότι οποιαδήποτε ειρηνευτική δύναμη θα χρειαστεί πλήρες φάσμα δυνατοτήτων για να αποτρέψει τη ρωσική επιθετικότητα.
«Πρέπει να είναι μια κοινή, αξιόμαχη δύναμη με δυνατότητες ανίχνευσης και αντιμετώπισης drones, πλήγματα μεγάλης εμβέλειας και ό,τι χρειάζεται για να αποτραπεί η Ρωσία από την παραβίαση της κατάπαυσης του πυρός», δήλωσε ο απόστρατος υποστράτηγος Μπεν Χότζες. «Η ανάπτυξη βρετανικών και γαλλικών στρατευμάτων σε πόλεις της κεντρικής και δυτικής Ουκρανίας δεν θα αποτρέψει τη Ρωσία από το να πλήξει εκείνες τις πόλεις με πυραύλους».
Για τη συγκρότηση ισχυρής ευρωπαϊκής ειρηνευτικής δύναμης, οι Ευρωπαίοι εκτιμούν ότι θα χρειαστούν την αμερικανική συνδρομή σε αεράμυνα, επιμελητεία, πληροφορίες και αεροπορική υποστήριξη.
Στις 12 Φεβρουαρίου, ο Αμερικανός υπουργός Άμυνας Πιτ Χέγκσεθ δήλωσε στις Βρυξέλλες ότι οι ΗΠΑ καλωσορίζουν την πρόταση για μια ειρηνευτική δύναμη χωρίς αμερικανικά στρατεύματα και εκτός ΝΑΤΟ. Ωστόσο, την επόμενη ημέρα, ο αντιπρόεδρος Τζ. Ντ. Βανς άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο ανάπτυξης αμερικανικών δυνάμεων.
Η κυβέρνηση Στάρμερ ηγείται του σχεδίου, με τον ίδιο να δηλώνει: «Μόνο μια εγγύηση ασφαλείας από τις ΗΠΑ μπορεί να αποτρέψει αποτελεσματικά μια νέα ρωσική επίθεση στην Ουκρανία».
Ο Μακρόν, υποστηρικτής της μεγαλύτερης αμυντικής αυτονομίας της Ευρώπης, επεσήμανε: «Δεν πρόκειται να αποφασίσω αύριο την αποστολή στρατευμάτων στην Ουκρανία. Εξετάζουμε δυνάμεις για την εγγύηση της ειρήνης, μόλις αυτή συμφωνηθεί και υπογραφεί».