Τα Birkenstocks μπορεί να είναι αρκετά κουλ για την Barbie, αλλά τα σανδάλια δεν μπορούν να χαρακτηριστούν ως έργα τέχνης, αποφάνθηκε γερμανικό δικαστήριο.
Η εταιρεία είχε ισχυριστεί ότι τα υποδήματά της μπορούν να χαρακτηριστούν ως τέχνη και έτσι προστατεύονται από τους νόμους περί πνευματικών δικαιωμάτων σε μια υπόθεση που υπέβαλε για να σταματήσει τους αντιπάλους της να πωλούν αντιγραφικές εκδόσεις των σανδαλιών με σόλα από φελλό. Όμως ένας δικαστής απέρριψε τον ισχυρισμό, λέγοντας ότι τα παπούτσια ήταν αντικείμενα πρακτικού σχεδιασμού – μια απόφαση που η Birkenstock αποκάλεσε «χαμένη ευκαιρία για την προστασία της πνευματικής ιδιοκτησίας».
Κάποτε τα παπούτσια της εταιρείας δεν θεωρούνταν cool, αλλά τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει εξαιρετικά δημοφιλή, και απέκτησαν μεγαλύτερη προσοχή αφού η ηθοποιός Margot Robbie φόρεσε ένα ροζ ζευγάρι στην τελική σκηνή της επιτυχημένης ταινίας Barbie του 2023. Τα σανδάλια, τα οποία διαθέτουν διαμορφωμένο πέλμα, έχουν επαινεθεί για την άνεση και τη στιβαρότητά τους, ενώ πολλές επιλογές χρωμάτων και στυλ λουριών έχουν εξελιχθεί από την αρχική έκδοση με δερμάτινο λουράκι τη δεκαετία του 1960.
Παρόλο που αρχικά απορρίφθηκε από τις πασαρέλες, σύντομα έγινε αντικείμενο της μόδας, αποσπώντας τη σφραγίδα έγκρισης του σούπερ μόντελ Kate Moss τη δεκαετία του 1990, ενώ εμφανίστηκε ακόμη και στα πόδια διασημοτήτων στα βραβεία Όσκαρ. Η εταιρεία εισήχθη τελικά στο Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης το 2023 και η αξία της αποτιμήθηκε σε περίπου 8,6 δισ. δολάρια – διπλάσια από την αξία της το 2021.
«Αβάσιμος» ο ισχυρισμός
Η δημοτικότητα των Birkenstocks σημαίνει ότι οι αντίπαλοι πωλούν συχνά απομιμήσεις τους, γεγονός που ώθησε την εταιρεία να προβεί στη διεκδίκηση για να προστατεύσει αυτό που αποκάλεσε «εμβληματικό σχεδιασμό».
Στην προκειμένη περίπτωση, η Birkenstock προσέφυγε στα δικαστήρια κατά τριών κατασκευαστών και λιανοπωλητών, επιδιώκοντας να προστατεύσει τέσσερα από τα σχέδια των σανδαλιών της.
Η γερμανική νομοθεσία κάνει διάκριση μεταξύ σχεδίου και τέχνης όταν πρόκειται για ένα προϊόν. Ο σχεδιασμός εξυπηρετεί έναν πρακτικό σκοπό, ενώ τα έργα τέχνης πρέπει να παρουσιάζουν μια ορισμένη ατομική δημιουργικότητα. Η τέχνη καλύπτεται από την προστασία των πνευματικών δικαιωμάτων, η οποία διαρκεί 70 χρόνια μετά το θάνατο του δημιουργού, ενώ η προστασία των σχεδίων διαρκεί 25 χρόνια από τη στιγμή που έγινε η κατάθεση.
Ο υποδηματοποιός Karl Birkenstock, που γεννήθηκε τη δεκαετία του 1930, είναι ακόμα ζωντανός. Δεδομένου ότι ορισμένα από τα σανδάλια του δεν απολαμβάνουν πλέον προστασία σχεδίου, η εταιρεία επιχείρησε να αποκτήσει προστασία πνευματικών δικαιωμάτων επιδιώκοντας να χαρακτηρίσει τα υποδήματά της ως τέχνη.
Αλλά ο ισχυρισμός ήταν «αβάσιμος», δήλωσε ο προεδρεύων δικαστής Thomas Koch. Η απόφασή του πρόσθεσε ότι για την προστασία των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας, «πρέπει να επιτυγχάνεται ένας βαθμός σχεδιασμού που να δείχνει ατομικότητα».
Η Birkenstock ανέφερε σε ανακοίνωσή της ότι «συνεχίζει τον αγώνα της κατά των αντιγραφέων με αμείωτο σθένος» εξαντλώντας «όλα τα νομικά μέσα για να υπερασπιστεί τον εαυτό της έναντι των μιμήσεων». Η απόφαση αυτή του Ομοσπονδιακού Δικαστηρίου, του ανώτατου πολιτικού δικαστηρίου της Γερμανίας, είναι η τελική απόφαση, η οποία έρχεται μετά από δύο κατώτερα δικαστήρια που είχαν εκδικάσει την υπόθεση και διαφώνησαν επί του θέματος. Το πρώτο αποφάνθηκε υπέρ της Birkenstock, ενώ το δεύτερο ανέτρεψε την απόφαση αυτή.
Πηγή: BBC
