Skip to main content

Κανένα δάκρυ για το Κονγκό: «Όχι δικαιοσύνη μόνο για την Ουκρανία και την Γάζα»

REUTERS/Evrard Ngendakumana

Το σπαρακτικό άρθρο στους New York Times, του Νομπελίστα για την ειρήνη, Δρ Denis Mukwege, που προσπαθεί να αφυπνίσει την παγκόσμια κοινότητα η οποία στρέφει το βλέμμα της αλλού.

«Ο κόσμος είναι μάρτυρας μιας νέας εποχής συγκρούσεων. Στη Γάζα, οι εικόνες καταστροφής κυριαρχούν στα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων για περισσότερο από ένα χρόνο. Στην Ουκρανία, τα έθνη συσπειρώθηκαν για να υπερασπιστούν την κυριαρχία της απέναντι στην Ρωσική επίθεση. Ωστόσο, ο πόλεμος που εκτυλίσσεται στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό παραμένει σε δεύτερη μοίρα. Μια αιματηρή σύγκρουση αντιμετωπίζεται με καταδίκες αλλά χωρίς ουσιαστική ανάληψη δράσης. Αυτή η έντονη αντίθεση δεν είναι απλώς αμέλεια- είναι επιλεκτική δικαιοσύνη».

Ο Δρ Denis Mukwege είναι ιδρυτής του Νοσοκομείου και του Ιδρύματος Panzi και κάτοχος του βραβείου Νόμπελ Ειρήνης 2018, σε ένα σπαρακτικό άρθρο στους New York Times, προσπαθεί να αφυπνίσει την παγκόσμια κοινότητα που στρέφει το βλέμμα της αλλού.

Τι συμβαίνει αυτή την στιγμή στο Κονγκό

Η Ρουάντα έχει μακρά ιστορία στρατιωτικών επεμβάσεων στο εσωτερικό του Κονγκό. Και ο στρατός της, αν και η ίδια το αρνείται, πολεμά στο πλευρό των ανταρτών M23, που αφήνουν χιλιάδες νεκρούς και καμένη γη από το πέρασμά τους. Η ομάδα έχει κατηγορήσει την κυβέρνηση του Κονγκό ότι δεν ενσωματώνει πλήρως τους Κονγκολέζους Τούτσι στον στρατό και τη διοίκηση. Πραγματικός στόχος όμως είναι η πλούσια γη του Κονγκό σε ορυκτά, κυρίως σε κολτάνιο.

Οι δύο Παγκόσμιοι Πόλεμοι της Αφρικής

Η ανατολή της Λαϊκής Δημοκρατίας του Κονγκό μαστίζεται από συγκρούσεις για περισσότερα από 30 χρόνια. Ήδη από την δεκαετία του 1990, δύο τεράστιες συγκρούσεις, που ονομάστηκαν Παγκόσμιοι Πόλεμοι της Αφρικής, είχαν ως αποτέλεσμα το θάνατο εκατομμυρίων ανθρώπων.

Οι M23, από τα τέλη Ιανουαρίου, έθεσαν υπό τον έλεγχό τους τις μεγάλες πόλεις Γκόμα και Μπουκάβου, και συνεχίζουν την προέλασή τους προς «άλλες ζώνες στρατηγικής σημασίας».

Καθώς η περιοχή φλέγεται, οι άμαχοι, όσοι δεν σφαγιάζονται, υποφέρουν από κακοποιήσεις και εκτοπισμούς.

Γράφει ο Δρ Denis Mukwege:

«Τον περασμένο μήνα η Γκόμα, η μεγαλύτερη πόλη στα ανατολικά του Κονγκό, έπεσε στην ομάδα ανταρτών Μ23, που υποστηρίζεται από τη γειτονική Ρουάντα, στο πλαίσιο της δεκαετούς εκστρατείας της ομάδας για τον έλεγχο των πλούσιων σε ορυκτά εδαφών της περιοχής. Η επίθεση στην Γκόμα είχε ως αποτέλεσμα σχεδόν 3.000 θανάτους μόνο την πρώτη εβδομάδα και χιλιάδες τραυματισμούς.

[…]

Ο ΟΗΕ αποκάλυψε ότι μέσα στο χάος, περισσότερες από 100 γυναίκες κρατούμενες σε μια φυλακή βιάστηκαν και στη συνέχεια κάηκαν ζωντανές όταν η εγκατάσταση έπιασε φωτιά.

 Η πιο θανατηφόρα σύγκρουση, μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο

Το Κονγκό μαστίζεται από πόλεμο εδώ και σχεδόν τρεις δεκαετίες. Εκατομμύρια άνθρωποι έχουν εκτοπιστεί και ο βιασμός χρησιμοποιείται συνεχώς ως όπλο του πολέμου. Οι περισσότερες εκτιμήσεις αναφέρουν ότι πάνω από έξι εκατομμύρια άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους, καθιστώντας τη σύγκρουση αυτή την πιο θανατηφόρα μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Αλλά πολλοί από εμάς που ζούμε στο Κονγκό πιστεύουμε ότι ο πραγματικός αριθμός είναι πολύ μεγαλύτερος. Και ο κόσμος παραμένει σε μεγάλο βαθμό σιωπηλός.

Παιδιά, το 30% των θυμάτων σεξουαλικής βίας

Είμαι γιατρός από το Κονγκό. Εδώ και 30 χρόνια, θεραπεύω τα σώματα των γυναικών που κακοποιήθηκαν από αυτόν τον πόλεμο. Σήμερα θεραπεύω τα εγγόνια των πρώτων ασθενών μου. Στο Νοσοκομείο και Ίδρυμα Panzi, το κέντρο υγείας και τη μη κυβερνητική οργάνωση που ίδρυσα το 1999, έχουμε περιθάλψει πάνω από 83.000 θύματα σεξουαλικής βίας. Χιλιάδες έχουν φτάσει έγκυες από τους θύτες τους. Το τριάντα τοις εκατό των επιζώντων σεξουαλικής βίας που βλέπουμε είναι παιδιά.

Η Ρουάντα διάλεξε την κατάλληλη στιγμή

Η Ρουάντα επέλεξε σοφά τη στιγμή να εισέλθει στο Κονγκό. Όταν η M23 εισέβαλε το 2012, η διεθνής πίεση -ιδίως από τις Ηνωμένες Πολιτείες- ανάγκασε την κυβέρνηση της Ρουάντα να αποσύρει την υποστήριξή της. Η κατοχή της Γκόμα έληξε σε λιγότερο από δύο εβδομάδες. Αλλά σήμερα αυτή η πίεση απουσιάζει. Ενώ ο κόσμος και τα μέσα ενημέρωσης είναι προσηλωμένα στις πρώτες ημέρες της κυβέρνησης Τραμπ, η Ρουάντα προφανώς βρήκε μια ευκαιρία να δράσει χωρίς συνέπειες.

[…] 

Η χώρα μου διαθέτει τεράστια αποθέματα ορυκτών που είναι απαραίτητα για τη σύγχρονη τεχνολογία. Παράγει πολύ περισσότερο από το μισό κοβάλτιο του κόσμου, και περιέχει το 60 έως 80 τοις εκατό των παγκόσμιων κοιτασμάτων κολτανίου. Από τα smartphones μέχρι τα ηλεκτρικά οχήματα, η σύγχρονη κοινωνία τροφοδοτείται από τα ορυκτά του Κονγκό.

Κέρδη εκατομμυρίων από τη λεηλασία κολτάνιου

Εδώ και χρόνια, η M23 λεηλατεί τα ορυκτά του Κονγκό. Η πρόσφατη έκθεση της ομάδας εμπειρογνωμόνων του ΟΗΕ για το Κονγκό που υποβλήθηκε στο Συμβούλιο Ασφαλείας αναφέρει ότι η M23 κερδίζει τουλάχιστον 800.000 δολάρια τον μήνα από φόρο στην παραγωγή και το εμπόριο κολτανίου από τη Ρουμπάγια, μια σημαντική περιοχή εξόρυξης που κατέλαβε πέρυσι.

Ο ΟΗΕ, μαζί με πολλά κράτη και ιδρύματα, λέει ότι ένα σημαντικό ποσοστό των ορυκτών του Κονγκό μεταφέρονται λαθραία στη Ρουάντα, η οποία έχει ευρέως αναγνωριστεί ως βασικός κόμβος διαμετακόμισης για τους παράνομα εξορυγμένους πόρους από το Κονγκό.

«Ξέπλυμα από την Ευρωπαϊκή Ένωση»

Από την αναζωπύρωση της M23 το 2021, πολλοί διεθνείς οργανισμοί, συμπεριλαμβανομένης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, έχουν εκφράσει ανησυχίες σχετικά με την υποστήριξη της Ρουάντα προς την ομάδα.

Ωστόσο, η Ευρωπαϊκή Ένωση υπέγραψε πρόσφατα συμφωνία με τη Ρουάντα για τη στήριξη των λεγόμενων βιώσιμων αλυσίδων εφοδιασμού ορυκτών πόρων, ξεπλένοντας ουσιαστικά τη συνεχιζόμενη λεηλασία των πόρων του Κονγκό από τον κόσμο.

Δεν είναι η πρώτη φορά που ο κόσμος παραβλέπει τη βία στο Κονγκό.

Πόσες ζωές πρέπει να χαθούν μέχρι να τερματιστεί τελικά αυτή η σύγκρουση;

Η αδράνεια πρέπει να σταματήσει. Ο λαός μας αξίζει δικαιοσύνη. Τα παιδιά μας αξίζουν ένα μέλλον. Και ο κόσμος πρέπει επιτέλους να αποφασίσει αν οι αξίες που ισχυρίζεται ότι υπερασπίζεται ισχύουν για όλη την ανθρωπότητα ή μόνο για λίγους εκλεκτούς».

naftemporiki.gr