Αρχίζει νέος κύκλος ταλαιπωρίας με δικαστικές διαμάχες για δεκάδες χιλιάδες συνταξιούχους, καθώς «ξεπαγώνουν» οι προσφυγές που είχαν υποβληθεί στα αρμόδια δικαστήρια μετά την απόφαση του Ανώτατου Ειδικού Δικαστηρίου για τα αναδρομικά.
Μια απόφαση που ουσιαστικά δεν λύνει το πρόβλημα, αφού το δικαστήριο δηλώνει αναρμόδιο να κρίνει σχετικά. Με τον τρόπο αυτό, όμως, έγκριτοι δικηγόροι εκτιμούν ότι έφτασε η ώρα της κυβέρνησης να λάβει πολιτική απόφαση επί του θέματος. Εκεί θα κριθεί εάν οι συνταξιούχοι θα λάβουν το σύνολο του ποσού που τους αναλογεί άμεσα ή εάν θα πρέπει να περιμένουν να εκδικαστεί η υπόθεσή τους με βάση την τακτική δικάσιμο που έχει οριστεί. Εκεί θα κριθεί όμως και εάν θα λάβουν αναδρομικά ποσά και όσοι συνταξιούχοι δεν προσέφυγαν στα αρμόδια δικαστήρια, είτε γιατί δεν το επιθυμούσαν είτε γιατί δεν πρόλαβαν, αφού το σχετικό δικαίωμα ανακόπηκε απότομα μετά το «νόμο Βρούτση» τον Ιούλιο του 2020.
Σε κάθε περίπτωση, το ΑΕΔ αποφάνθηκε πως «στερείται σχετικής δικαιοδοσίας» αναφορικά με την παραπομπή που είχε γίνει. Ουσιαστικά, ζητήθηκε από το Ανώτατο Δικαστήριο να κρίνει επί δύο διαφορετικών αποφάσεων: Η πρώτη είχε εκδοθεί από το ΣτΕ, που θεωρούσε το 2015 ότι είναι αντισυνταγματική η κατάργηση των Δώρων. Η δεύτερη είχε εκδοθεί από τον Άρειο Πάγο, που έκρινε το 2023 ακριβώς το αντίθετο, ότι δηλαδή ήταν συνταγματική η περικοπή.
Έτερον εκάτερον
Το ΑΕΔ εκτίμησε ότι οι δύο αποφάσεις, αν και διαφορετικές, δεν αντιτίθενται μεταξύ τους. Αιτία είναι ότι ο Άρειος Πάγος έκρινε ως συνταγματικές τις περικοπές των επικουρικών που έγιναν στην Τράπεζα της Ελλάδος και όχι συνολικά.
Μέχρι να λάβει αυτή την… ουδέτερη απόφαση το ΑΕΔ είχαν ανασταλεί όλες οι δίκες. Μόνο το 2024, σύμφωνα με τον γνωστό δικηγόρο Λουκά Αποστολίδη, ανεστάλησαν περίπου 1.200 δίκες σχετικές με τα αναδρομικά των συνταξιούχων, «είτε αορίστως είτε για τα επόμενα χρόνια. Σε δουλειά να βρισκόμαστε για τα αναδρομικά του 11μήνου με ατελεύτητο χρόνο για τους παράγοντες των δικών (Δημόσιο – Δικαστές – Δικαιούχοι)».
Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι συνεχίζουν τις δικαστικές διεκδικήσεις τους όσοι είχαν προσφύγει στα αρμόδια δικαστήρια μέχρι την 21η Ιουλίου 2020. Υπολογίζεται ότι ανέρχονται σε περίπου 350.000 οι συνταξιούχοι αυτής της κατηγορίας.
Όπως δήλωσε στη «Ν» ο γνωστός δικηγόρος – εργατολόγος Δημήτρης Μπούρλος, «μετά την έκδοση της απόφασης του Ανώτατου Ειδικού Δικαστηρίου περιμένουμε την πολιτική απόφαση, σε σχέση με το αν θα συνεχιστούν οι δίκες για τα αναδρομικά του 11μήνου όσων είχαν προσφύγει μέχρι τον Ιούλιο του 2020 ή εάν θα αποδοθούν σε όσους είχαν προσφύγει τα αντίστοιχα ποσά συντάξεων, χωρίς την ταλαιπωρία ενός πρόσθετου δικαστηρίου. Ή, ορθότερα, αν θα αποδοθούν στο σύνολο των συνταξιούχων είτε αυτοί προσέφυγαν είτε δεν προσέφυγαν μετά την υπόσχεση της Πολιτείας ότι το αποτέλεσμα της πιλοτικής δίκης θα αφορά το σύνολο των συνταξιούχων».
Συνολικά εκτιμάται ότι το ποσό των αναδρομικών που προκύπτουν για το 11μηνο (Ιούνιος 2015 – Μάιος 2016) ανέρχεται στο 1,7 δισ. ευρώ και αφορά τις διεκδικήσεις για το σύνολο των συνταξιούχων. Οι διεκδικήσεις επικεντρώνονται στην κατάργηση των Δώρων, για κύριες και για επικουρικές συντάξεις, αλλά και στην περικοπή που είχε γίνει στις επικουρικές συντάξεις.
«Γόρδιος δεσμός»
Σύμφωνα με τον κ. Αποστολίδη, η λύση στην πολυετή εμπλοκή που έχει ανακύψει με τα αναδρομικά και στην ταλαιπωρία που υφίστανται οι συνταξιούχοι είναι «πολιτικά η κυβέρνηση να αποφασίσει άμεσα να καταβάλει τα αναδρομικά του 11μήνου σε όσους ξοδεύτηκαν και υπερασπίσθηκαν ενεργά τα δικαιώματά τους και έκαναν αγωγές. Και σε όσους δεν έκαναν αγωγές, σε έναν ορίζοντα 3ετίας να δοθούν σε όλους. Όλα, βέβαια, εξαρτώνται από τη βούληση της κυβέρνησης. Η δικαστική απόφαση του ΑΕΔ, ηθικά και πολιτικά (όχι νομικά), δεσμεύει την κυβέρνηση να λύσει τον “γόρδιο δεσμό” των αναδρομικών, σεβόμενη τις αποφάσεις των πιλοτικών αποφάσεων του ΣτΕ».
Αξίζει να επισημανθεί ότι βρίσκεται σε εξέλιξη νέος γύρος δικαστικών αγωγών, που αφορά την επαναφορά 13ου και 14ου μισθού στο Δημόσιο, αλλά και την επιστροφή 13ης και 14ης σύνταξης στους συνταξιούχους. Ήδη η ΑΔΕΔΥ έχει πετύχει τη διεξαγωγή πρότυπης δίκης για το θέμα του 13ου και του 14ου μισθού στο ΣτΕ στις 6 Ιουνίου. Το κόστος από μια τέτοια απόφαση υπολογίζεται σε περίπου 2 δισ. ευρώ.
Στο μεταξύ, το Ενιαίο Δίκτυο Συνταξιούχων (ΕΝΔΙΣΥ) έχει προαναγγείλει ανάλογη προσφυγή στη Δικαιοσύνη και για επαναφορά 13ης και 14ης σύνταξης.
