Στις κάλπες προσέρχονται σήμερα οι Λευκορώσοι, σε μια ψηφοφορία που αναμένεται να οδηγήσει σε επανεκλογή του Αλεξάντρ Λουκασένκο, ο οποίος στα 30 χρόνια που βρίσκεται στην εξουσία εξάλειψε κάθε μορφή αντιπολίτευσης και ευθυγράμμισε τη χώρα του με τη Μόσχα.
Οι κάλπες άνοιξαν στις 7.00 ώρα Ελλάδας. Ο 70χρονος Λουκασένκο προσβλέπει στο να εξασφαλίσει μια έβδομη στη σειρά πενταετή θητεία, ως επικεφαλής αυτής της πρώην σοβιετικής δημοκρατίας που συνορεύει με την Ευρωπαϊκή Ένωση, την Ουκρανία και τη Ρωσία.
«Μασκαράτα εκλογών»
Οι επικριτές του και ΜΚΟ υπεράσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων έχουν ήδη χαρακτηρίσει τις εκλογές στημένες. Από την πλευρά τους, ευρωβουλευτές έχουν καλέσει να μην αναγνωριστούν τα αποτελέσματα, πόσο μάλλον που μετά τις προηγούμενες εκλογές, το 2020, ακολούθησε μια ανελέητη καταστολή ενός πρωτόγνωρου κινήματος αμφισβήτησης.
Η επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Κάγια Κάλας δήλωσε χθες, Σάββατο, πως ο Λουκασένκο «δεν έχει καμία νομιμοποίηση». «Θα διορίσει και πάλι τον εαυτό του σε μια νέα μασκαράτα εκλογών. Είναι μια προσβολή στη δημοκρατία» προσέθεσε στην πλατφόρμα X.
Στο μικρό χωριό Γκουμπίτσι, στη νοτιοανατολική Λευκορωσία, ο 42χρονος Αλεξέι δεν έκρυβε την Παρασκευή τις προθέσεις του: «Θα ψηφίσω τον Λουκασένκο, γιατί από τότε που έγινε πρόεδρος (το 1994) τα πράγματα έχουν βελτιωθεί». Ο 42χρονος αγρότης εργάζεται σε ένα αγρόκτημα, όπως κάποτε και ο Λευκορώσος ηγέτης, και λέει πως βγάζει γύρω στα 300 ευρώ τον μήνα πουλώντας γάλα. Για το μέλλον, «θα ήθελα τα παιδιά μου να μπορέσουν να έχουν καλή εκπαίδευση και να μην υπάρχει πόλεμος» δηλώνει.
Σε συνέντευξη στο Γαλλικό Πρακτορείο στις αρχές Ιανουαρίου, η Σβετλάνα Τιχανόφσκαγια, επικεφαλής της εξόριστης αντιπολίτευσης και υποψήφια απέναντι στον Λουκασένκο το 2020, είχε καταγγείλει μια «παρωδία» εκλογών σε ένα κλίμα τρόμου.
Από την πλευρά του, ο Λουκασένκο, με το συνηθισμένο πολεμικό ύφος του προειδοποίησε την Παρασκευή τους αντιπάλους του στην εθνική τηλεόραση: «Δεν θα επαναλάβουμε ποτέ αυτό που έγινε το 2020», όταν δεκάδες χιλιάδες Λευκορώσοι κατέβαιναν στους δρόμους για να καταγγείλουν μια νοθευμένη προεδρική εκλογή.
Συλλήψεις και φυλάκιση αντιπάλων και επικριτών
Με την στήριξη του Ρώσου συμμάχου του Βλαντίμιρ Πούτιν, ο Λουκασένκο κατάφερε να εδραιώσει την εξουσία του με συλλήψεις, βία και μακρές ποινές φυλάκισης με στόχο αντιπάλους, δημοσιογράφους, εργαζομένους σε μκο και απλούς διαδηλωτές. Σύμφωνα με τον ΟΗΕ, τουλάχιστον 300.000 Λευκορώσοι, σε έναν πληθυσμό εννέα εκατομμυρίων, έφυγαν από τη χώρα για πολιτικούς λόγους, κυρίως προς την Πολωνία.
Οι Δυτικοί επέβαλαν βαριές κυρώσεις στη Λευκορωσία λόγω της καταστολής αυτής, οδηγώντας τον Αλεξάντρ Λουκασένκο να επισπεύσει την προσέγγισή του με το Κρεμλίνο, εγκαταλείποντας τον ρόλο του ισορροπιστή ανάμεσα στη Μόσχα και τη Δύση. Το έδαφος της Λευκορωσίας χρησιμοποιήθηκε ως βάση οπισθοφυλακής για τις δυνάμεις του Βλαντίμιρ Πούτιν τον Φεβρουάριο του 2022 προκειμένου να εισβάλουν στην Ουκρανία. Και η Μόσχα ανέπτυξε εκεί το καλοκαίρι του 2023 τακτικά πυρηνικά όπλα, μια απειλή για το Κίεβο αλλά και για μέλη του ΝΑΤΟ που συνορεύουν με τη Λευκορωσία (Λιθουανία, Λετονία, Πολωνία). Ο Λουκασένκο, που του αρέσει να εμφανίζεται με στρατιωτική στολή, στο τιμόνι ενός τρακτέρ ή με ένα όπλο στο χέρι, προέβαλε τον εαυτό του ως ανάχωμα απέναντι στο χάος του πολέμου στην Ουκρανία, διαβεβαιώνοντας πως η χώρα του «δεν θέλει να πολεμήσει».
Οι οργανώσεις προάσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων εκτιμούν πως η χώρα εξακολουθεί να έχει περισσότερους από 1.000 πολιτικούς κρατούμενους που κρατούνται σε δύσκολες συνθήκες, συχνά χωρίς πρόσβαση σε δικηγόρους ή επαφή με τους συγγενείς τους.
Η Σβετλάνα Τιχανόφσκαγια, σύζυγος της οποίας Σεργκέι Τιχανόφκσι είναι φυλακισμένος και στον οποίο απαγορεύεται η επικοινωνία, κάλεσε ωστόσο τους Λευκορώσους να μην κατέβουν σε διαδηλώσεις για τις εκλογές, εκτιμώντας πως «η καταστολή» θα είναι ακόμη πιο ισχυρή. «Θα έρθει η στιγμή, είναι βέβαιο, και οι άνθρωποι πρέπει να παραμείνουν έτοιμοι να αναλάβουν δράση» όταν παρουσιαστεί αυτή η ευκαιρία, επέμεινε μιλώντας στο Γαλλικό Πρακτορείο.
Πηγές: ΑΠΕ-ΜΠΕ, AFP