Skip to main content

Μπορεί ο Τραμπ να είναι υποψήφιος για μια τρίτη θητεία; Τι ορίζει το Αμερικανικό Σύνταγμα

REUTERS/Carlos Barria

Αναθεώρηση του Συντάγματος ζητά Αμερικανός βουλευτής

Ένας Ρεπουμπλικανός βουλευτής της Βουλής των Αντιπροσώπων προτείνει αναθεώρηση του Συντάγματος ώστε να μπορέσει Ντόναλντ Τραμπ να είναι υποψήφιος για μια τρίτη προεδρική θητεία, το 2028.

«Απέδειξε πως είναι η μοναδική μορφή στη σύγχρονη ιστορία ικανή να ανατρέψει την παρακμή του έθνους μας και να κάνει και πάλι σπουδαία την Αμερική και πρέπει να του δοθεί ο απαραίτητος χρόνος για να εκπληρώσει αυτό το στόχο», δήλωσε ο Άντι Ογκλς και ζήτησε να αλλάξει το τρέχον όριο των δύο προεδρικών θητειών, σε τρεις θητείες.

Τι προβλέπει το Σύνταγμα

Ο Τραμπ, όπως όλοι οι πρόεδροι των ΗΠΑ, δεν μπορεί να είναι πρόεδρος για τρίτη θητεία από την 22η Τροπολογία του Συντάγματος, η οποία προβλέπει: «Ουδείς μπορεί να εκλεγεί στο αξίωμα του Προέδρου περισσότερες από δύο φορές».

“No person shall be elected to the office of the President more than twice, and no person who has held the office of President, or acted as President, for more than two years of a term to which some other person was elected President shall be elected to the office of the President more than once.”

Η εν λόγω τροπολογία ψηφίστηκε ως απάντηση στις τέσσερις εκλογικές αναμετρήσεις του Φραγκλίνου Ρούσβελτ για την προεδρία. Από τότε που ο Τζορτζ Ουάσινγκτον είχε παραιτηθεί στο τέλος της δεύτερης θητείας του, κανένας πρόεδρος δεν είχε διεκδικήσει τρίτη θητεία, πόσο μάλλον τέταρτη. Η τροπολογία είχε σαφώς ως στόχο να αποτρέψει τους προέδρους από το να έχουν περισσότερες από δύο θητείες στο αξίωμα.

Η 22η Τροπολογία προτάθηκε το 1947 και επικυρώθηκε το 1951. Συντάχθηκε για να αποτρέψει την επανάληψη της άνευ προηγουμένου εκλογής του προέδρου Φράνκλιν Ρούσβελτ για τέσσερις θητείες. Μέχρι σήμερα, ο Ρούσβελτ είναι ο μόνος πρόεδρος που έχει εκλεγεί για περισσότερες από δύο θητείες. Πέθανε το 1945, λιγότερο από 90 ημέρες μετά την τέταρτη ορκωμοσία του.

Επειδή ο Τραμπ έχει ήδη εκλεγεί δύο φορές (2016-2020, 2024-2028), η απλή γλώσσα της τροπολογίας τον εμποδίζει να εκλεγεί για τρίτη φορά. Κάποιοι όμως «πατούν» στο ότι δεν υπηρέτησε 2 σερί θητείες. Ωστόσο, η τροπολογία δεν κάνει καμία διάκριση μεταξύ διαδοχικών και μη διαδοχικών θητειών.

Αν και η 22η τροπολογία απαγορεύει στον Τραμπ να εκλεγεί ξανά πρόεδρος, δεν του απαγορεύει να υπηρετήσει ως πρόεδρος μετά τις 20 Ιανουαρίου 2029. Ο λόγος γι’ αυτό είναι ότι η 22η τροπολογία απαγορεύει μόνο να «εκλεγεί» κάποιος πάνω από δύο φορές. Δεν λέει τίποτα για κάποιον που γίνεται πρόεδρος με κάποιον άλλο τρόπο από το να εκλεγεί στο αξίωμα.

Ο Τραμπ έχει πει πολλές φορές ότι θα ήταν «δίκαιο» να έχει μια τρίτη θητεία, υποστηρίζοντας ότι οι αντίπαλοί του έκαναν την πρώτη θητεία του λιγότερο παραγωγική απ’ όσο θα μπορούσε να είναι.

Τον Νοέμβριο του 2028, όταν πρόκειται να διεξαχθούν στις ΗΠΑ οι επόμενες προεδρικές εκλογές, ο Τραμπ θα είναι 82 ετών, όσο και ο Μπάιντεν τώρα.

Η τροπολογία που προτείνεται από τον Ογκλς προβλέπει: «Ουδείς μπορεί να εκλεγεί για το αξίωμα του Προέδρου περισσότερες από τρεις φορές».

«Η αποφασιστική ηγεσία του προέδρου Τραμπ έρχεται σε κατάφωρη αντίθεση με το χάος, τα βάσανα και την οικονομική παρακμή που υπέστησαν οι Αμερικανοί τα περασμένα τέσσερα χρόνια», δήλωσε ο Ογκλς, ενώ έχουν περάσει λιγότερο από πέντε ημέρες από την έναρξη της δεύτερης θητείας του Τραμπ -η πρώτη ήταν από το 2017 ως το 2021.

Ο Ογκλς, μέλος του House Freedom Caucus που υποστηρίζει τον Τραμπ, έχει επίσης καταθέσει ένα νομοσχέδιο που δίνει στον Τραμπ την εξουσία να διαπραγματευθεί την αγορά της Γροιλανδίας.

Άλλοι τρόποι που μπορεί να παραμείνει στην εξουσία

«Αν και η 22η Τροπολογία απαγορεύει στον Τραμπ να εκλεγεί ξανά πρόεδρος, δεν του απαγορεύει να υπηρετεί ως πρόεδρος μετά τις 20 Ιανουαρίου 2029», έγραψε ο Φίλιπ Κλίννερ, καθηγητής στο Hamilton College, σε πρόσφατο άρθρο στο The Conversation.

«Ο λόγος για αυτό είναι ότι η 22η Τροπολογία απαγορεύει σε κάποιον να “εκλεγεί” περισσότερες από δύο φορές», έγραψε ο Κλίνκερ. «Δεν λέει τίποτα για το ότι κάποιος θα γίνει πρόεδρος με άλλο τρόπο από το να εκλεγεί».

Ο Κλίνκερ έγραψε ότι ένα υποθετικό σενάριο θα ήταν ο Τραμπ να είναι υποψήφιος για αντιπρόεδρος το 2028 και ο Αντιπρόεδρος Τζ. Ντ. Βανς να είναι υποψήφιος για πρόεδρος.

«Εάν εκλεγεί, ο Βανς θα μπορούσε στη συνέχεια να παραιτηθεί, κάνοντας τον Τραμπ ξανά πρόεδρο», έγραψε ο Κλίνκερ. «Αλλά ο Βανς δεν θα χρειαζόταν καν να παραιτηθεί για να ασκήσει την εξουσία του προέδρου ένας αντιπρόεδρος Τραμπ.

Η 25η Τοπολογία του Συντάγματος ορίζει ότι εάν ένας πρόεδρος δηλώσει ότι «δεν είναι σε θέση να ασκήσει τις εξουσίες και τα καθήκοντα του αξιώματος… αυτές οι εξουσίες και τα καθήκοντα εκτελούνται από τον αντιπρόεδρο ως αναπληρωτή πρόεδρο».

Μέχρι το 2028 βέβαια.. βλέπουμε, αλλά τίποτα δεν αποκλείεται.