Λίγες ημέρες απομένουν ακόμα μέχρι να έχουμε καινούριο πλανητάρχη. Στις 20 Ιανουαρίου ο Ντόναλντ Τραμπ αναλαμβάνει επίσημα χρέη προέδρου στις Ηνωμένες Πολιτείες, εγκαινιάζοντας μία περίοδο αβεβαιότητας για την Ευρώπη και τον υπόλοιπο κόσμο.
Ο Τραμπ είναι απρόβλεπτος και αρέσκεται να κινείται εκτός «πρωτοκόλλου», κάτι που βλέπουμε ότι θα χαρακτηρίσει και την ορκωμοσία για την δεύτερη θητεία του ως πρόεδρος των ΗΠΑ. Η ορκωμοσία των Αμερικανών προέδρων θεωρείται εσωτερική υπόθεση και μια γιορτή της Δημοκρατίας για τους Αμερικανούς. Επομένως παραδοσιακά παρευρίσκονται ξένοι διπλωμάτες αλλά όχι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων.
Αυτό δεν θα ισχύσει στις 20 Ιανουαρίου καθώς ο Τραμπ σπάει την παράδοση προσκαλώντας ηγέτες τους οποίους συνδέει ένα κοινό ιδεολογικό νήμα, όπως παρατηρεί σε ανάλυσή του το Politico: οι περισσότεροι προσκεκλημένοι είτε προέρχονται από τη λαϊκιστική δεξιά και την ακροδεξιά είτε είναι ηγέτες τους οποίους ο Τραμπ έχει επαινέσει στο παρελθόν.
Γενικότερα πάντως θεωρείται ότι προσκαλούνται προσωπικότητες που αρέσκονται να «φλερτάρουν» με τον Τραμπ παίζοντας το παιχνίδι του. Γι΄αυτό και εκτιμάται ότι έμειναν εκτός guest list η ηγέτιδα της γαλλικής ακροδεξιάς, Μαρίν Λε Πεν,και ο προστατευόμενός της Ζορντάν Μπαρντελά.
«Υπό αυτή την έννοια, η ορκωμοσία αποκαλύπτει πολλά για την πολιτική τροχιά της κυβέρνησής του – και για το ποιος θα μπορούσε να επηρεάζει τον πρόεδρο μόλις αυτός εγκατασταθεί στον Λευκό Οίκο», σχολιάζει.
Οι Ευρωπαίοι που έλαβαν πρόσκληση
Τι σημαίνει αυτό για την Ευρώπη; Ότι έμειναν «στην απέξω» οι κεντρώες και mainstream πολιτικές προσωπικότητες. Έτσι ενώ η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν δεν έλαβε πρόσκληση, θέση έχουν εξασφαλίσει πιο αμφιλεγόμενες προσωπικότητες, όπως ο Βρετανός υπέρμαχος του Brexit Νάιτζελ Φάρατζ, ο Γάλλος ακραίος, γνωστός για τις αντιμεταναστευτικές του απόψεις, Έρικ Ζέμουρ, ο Τομ Βαν Γκρίκεν του Βελγίου και ο πρώην πρωθυπουργός της Πολωνίας Ματέους Μοραβιέτσκι, με τον οποίο συγκρούστηκαν οι Βρυξέλλες όσο βρισκόταν στην εξουσία.
Από την guest list του Τραμπ δεν μπορούσαν επίσης να λείπουν το «κακό παιδί της Ευρώπης», ο Ούγγρος πρωθυπουργός Βίκτορ Όρμπαν, και η αρχηγός του ακροδεξιού κόμματος Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) Άλις Βάιντελ, την οποία έχει στηρίξει δημόσια ο έμπιστος του Τραμπ, Έλον Μασκ. Βέβαια, από τη Γερμανία θα παρευρεθεί ο εκπρόσωπος εξωτερικής πολιτικής της συντηρητικής Χριστιανοδημοκρατικής Ένωσης, Γιούργκεν Χαρντ, καθώς και ο απεσταλμένος του Βερολίνου στις ΗΠΑ, Αντρέας Μικαέλις.
Πρόσκληση έχουν λάβει επίσης ο Σαντιάγο Αμπασκάλ, ηγέτης του ακροδεξιού κόμματος Vox της Ισπανίας, ο οποίος έχει προσκληθεί υπό την ιδιότητά του ως προέδρου του ακροδεξιού κόμματος Ευρωπαίοι Πατριώτες, και ο Αντρέ Βεντούρα από την Πορτογαλία, ο οποίος είναι επικεφαλής του ακροδεξιού κόμματος Chega.
Last but not least η μεταφασίστρια πρωθυπουργός της Ιταλίας Τζόρτζια Μελόνι που αποτελεί μια πιο ξεχωριστή περίπτωση καθώς χαρακτηριστικό της είναι ότι παρά τον πολιτικό χώρο από τον οποίο προέρχεται κινείται πιο προσεκτικά μέχρι στιγμής στη θητεία της.
Η Μελόνι διατηρεί εξαιρετικές σχέσεις με τον Μασκ και η επανεκλογή του Τραμπ λειτουργεί θετικά για την ίδια, παρόλο που φαίνεται να κρατάει αποστάσεις από την ρητορική του. Αυτός είναι και ο λόγος που πιθανώς αποφασίσει να μην παρευρεθεί στην ορκωμοσία.
«Για τους λιγότερο ευθυγραμμισμένους με τον Τραμπ ηγέτες, η απόφαση για το αν θα συμμετάσχουν σε μια αμερικανική ορκωμοσία δεν είναι τόσο απλή, δεδομένης της γνωστής ανάγκης του Τραμπ για δημόσιες εκδηλώσεις σεβασμού και την έμφαση που δίνει στις προσωπικές σχέσεις», όπως το θέτει το Politico.
Ποιοι άλλοι έχουν προσκληθεί
Εντελώς αναμενόμενη είναι η πρόσκληση που έλαβε ο αναρχοκαπιταλιστής πρόεδρος της Αργεντινής Χαβιέρ Μιλέι, ο οποίος είναι μεγάλος φαν του Τραμπ και κατά μία έννοια εκλέχθηκε αξιοποιώντας το παράδειγμα της πρώτης θητείας του.
Πρόσκληση έχουν λάβει επίσης ο υπουργός Εξωτερικών της Ινδίας Σ. Τζαϊσάνκαρ, ο Ιάπωνας υπουργός Εξωτερικών Τακέσι Ιβάγια, ο πρόεδρος του Ελ Σαλβαδόρ Ναγίμπ Μπουκέλε, ο πρόεδρος του Ισημερινού Ντανιέλ Νομπόα και ο πρώην πρόεδρος της Βραζιλίας Ζαΐρ Μπολσονάρου.
Η ιδιαίτερη πρόσκληση στον Σι
Ιδιαίτερης σημασίας είναι επίσης η πρόσκληση που έλαβε ο πρόεδρος της Κίνας Σι Τζινπίνγκ, μια κίνηση που δηλώνει την «προθυμία του Τραμπ να έχει ανοιχτό διάλογο» με τον Σι, όπως έχει τονίσει η εκπρόσωπος Τύπου του Τραμπ, Καρολάιν Λέβιτ.
Η κίνηση αυτή φαίνεται να ξάφνιασε το Πεκίνο, καθώς δεν έχει επιβεβαιωθεί από πλευράς του εάν όντως έλαβε πρόσκληση ή εάν θα παρευρεθεί.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Τραμπ προσκάλεσε τον Σι τον περασμένο μήνα, κάτι που, όπως σημειώνει το Politico, κάνει αδύνατη τη συμμετοχή του Κινέζου ηγέτη στην ορκωμοσία, ακόμα και στην περίπτωση που ήθελε να παρευρεθεί. Ο λόγος είναι ότι το Πεκίνο απαιτεί σχεδιασμό στρατιωτικού τύπου για τα ταξίδια στο εξωτερικό των Κινέζων ηγετών και συνήθως χρειάζονται μήνες για να οριστικοποιηθούν.
Αν και πιθανόν δεν θα συμμετάσχει, ο Σι φαίνεται να επιθυμεί να στείλει ξεκάθαρο μήνυμα καλής θέλησης στον Τραμπ στέλνοντας κάποιο ανώτερο αξιωματούχο να παραστεί στην εκδήλωση. Σε αυτό συνηγορεί δημοσίευμα των Financial Times την περασμένη εβδομάδα ότι αναζητείται ποιος θα είναι αυτός, με τους υποψήφιους να είναι ο Αντιπρόεδρος Χαν Ζενγκ (που έχει συμβολικό ρόλο στην κινεζική ηγετική δομή) και ο Υπουργός Εξωτερικών Γουάνγκ Γι (η παρουσία του οποίου πιθανότατα θα οδηγούσε σε συνομιλίες με την ομάδα εξωτερικής πολιτικής του Τραμπ).
Διαβάστε ακόμα:
→ Γιατί η Ευρώπη περιμένει από Δευτέρα τον Τραμπ πιο αδύναμη από ποτέ
