Καθυστέρησε πολύ, αλλά ήρθε. Και θα τεθεί σε εφαρμογή στις 19 Ιανουαρίου. Η συμφωνία για κατάπαυση του πυρός στη Γάζα είναι οπωσδήποτε ένα σημαντικό επίτευγμα, που πυροδότησε έκρηξη χαράς και στις δύο πλευρές.
Οι εκδοχές της συμφωνίας που είδαν το φως της δημοσιότητας, ήταν στο τραπέζι από τον Μάιο του περασμένου έτους. Ωστόσο καμία από τις δύο πλευρές δεν έλεγε το οριστικό «ναι». Η Χαμάς και το Ισραήλ αλληλοκατηγορούνται για τις καθυστερήσεις. Κάπως έτσι φτάσαμε ο πόλεμος να διανύει την 468η ημέρα του.
Η απάντηση του Ισραήλ στη φριχτή τρομοκρατική επίθεση της 7ης Οκτωβρίου 2023 από τη Χαμάς, που άφησε πίσω της 1.200 νεκρούς και άνοιξε βαθύτατες πληγές στην ισραηλινή κοινωνία, μετέτρεψε τη Γάζα σε έναν σωρό ερειπίων. Το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού που ξεπερνά τα δύο εκατομμύρια έχει εκτοπιστεί.
Σύμφωνα με το υπουργείο Υγείας της Χαμάς, οι νεκροί από τις ισραηλινές επιθέσεις πλησιάζουν τους 50.000. Μάλιστα μια πρόσφατη μελέτη στο ιατρικό περιοδικό Lancet λέει ότι αυτό μπορεί να είναι μια σημαντική υποεκτίμηση του πραγματικού αριθμού των θυμάτων. Στους νεκρούς πρέπει να προστεθούν οι εκατοντάδες χιλιάδες τραυματίες (ακρωτηριασμένοι ή με άλλα σοβαρότατα τραύματα), οι ζοφερές συνθήκες υγιεινής και η έλλειψη τροφίμων. Όσοι ζουν, βιώνουν μία κόλαση. Υπάρχει ωστόσο τώρα η ελπίδα ότι θα σταματήσει τουλάχιστον η αιματοχυσία.
Η πρώτη μεγάλη πρόκληση είναι να διασφαλιστεί ότι η κατάπαυση του πυρός θα τηρηθεί. Ανώτεροι δυτικοί διπλωμάτες φοβούνται ότι μετά την πρώτη φάση των 42 ημερών ο πόλεμος θα μπορούσε να ξαναρχίσει.
Οι όμηροι
Ο ισραηλινός στρατός ανακοίνωσε πάντως πως έχει αρχίσει προετοιμασίες για την υποδοχή ομήρων. Διευκρίνισε μέσω X ότι η επιχείρηση προετοιμασίας βαφτίστηκε «Φτερά ελευθερίας».
Στο μεταξύ, ο ισραηλινός πρόεδρος Ισαάκ Χέρτσογκ συναντήθηκε με την πρόεδρο της Διεθνούς Επιτροπής του Ερυθρού Σταυρού και της Ερυθράς Ημισελήνου (ΔΕΕΣ), τη Μιριάνα Σπόλιαριτς, ώστε να γίνουν διευθετήσεις για την εφαρμογή της συμφωνίας, σύμφωνα με τις υπηρεσίες του.
Η ΔΕΕΣ είχε παραλάβει τους ομήρους από τους παλαιστίνιους μαχητές κατά την μοναδική μέχρι τώρα ανακωχή, τον Νοέμβριο του 2023, παραδίδοντάς τους κατόπιν στις ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις.
Με βάση όσα ανακοίνωσε το Κατάρ, χώρα που μεσολαβεί στις έμμεσες διαπραγματεύσεις ανάμεσα στην κυβέρνηση του ισραηλινού πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου και τη Χαμάς, στην πρώτη φάση της συμφωνίας θα απελευθερωθούν 33 όμηροι.
Οι ευρύτερες συνέπειες του πολέμου
Ο πόλεμος της Γάζας είχε τεράστιες συνέπειες σε ολόκληρη τη Μέση Ανατολή. Μπορεί να μην οδήγησε σε ολοκληρωτικό, περιφερειακό πόλεμο, αλλά άνοιξε πολλά μέτωπα ακόμη. Ισραήλ και Ιράν ήρθαν επανειλημμένα σε ευθεία σύγκρουση.
Ο Λίβανος εισήλθε και αυτός στον πόλεμο, με τις ισραηλινές δυνάμεις να ισοπεδώνουν τη Βηρυτό στην προσπάθεια να διαλύσουν τη Χεζμπολάχ.
Και η ναυσιπλοΐα στην Ερυθρά Θάλασσα δέχθηκε επίθεση από τους Χούθι της Υεμένης.
Η αισθητή αποδυνάμωση Ιράν και Χεζμπολάχ ήταν ένας από τους λόγους κατάρρευσης του καθεστώτος Άσαντ στη Συρία. Τώρα είναι οι υποστηριζόμενοι από την Τουρκία τζιχαντιστές στην εξουσία.
Οι καταγγελίες για εγκλήματα πολέμου
Ο πρωθυπουργός του Ισραήλ Μπενιαμίν Νετανιάχου και ο πρώην υπουργός Άμυνας του έχουν κατηγορηθεί για εγκλήματα πολέμου από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο. Το ίδιο βεβαίως ισχύει και για τα ανώτερα στελέχη της τρομοκρατικής οργάνωσης Χαμάς, τα οποία όμως έχουν εξοντωθεί.
Το Διεθνές Δικαστήριο Δικαιοσύνης διερευνά επίσης την καταγγελία της Νότιας Αφρικής για γενοκτονία στη Γάζα από το Ισραήλ.
Αλλά τώρα υπάρχει μία αχτίδα ελπίδας.
Η ελπίδα και η πραγματικότητα
Η εκεχειρία φέρνει χαρά. Αλλά η μακρά σύγκρουση μεταξύ του Ισραήλ και των Παλαιστινίων παραμένει πικρή όσο ποτέ, σχολιάζει το BBC.
Η κατάπαυση του πυρός θα μπορούσε να σταματήσει τις δολοφονίες και να φέρει τους Ισραηλινούς ομήρους και Παλαιστίνιους κρατούμενους πίσω στις οικογένειές τους.
Αλλά μία σύγκρουση που μετρά πάνω από έναν αιώνα, είναι δύσκολο να τελειώσει χωρίς οριστική λύση για δύο βιώσιμα κράτη.
