«Η Γροιλανδία μπορεί να γίνει ανεξάρτητη αν θέλουν οι κάτοικοί της, αλλά είναι απίθανο να γίνει πολιτεία των ΗΠΑ», δήλωσε την Τετάρτη ο υπουργός Εξωτερικών της Δανίας, Λόκε Ράσμουσεν, αφού ο εκλεγμένος πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ αρνήθηκε να αποκλείσει το ενδεχόμενο να πάρει τον έλεγχο του νησιού της Αρκτικής.
Ο ηγέτης της Γροιλανδίας συναντήθηκε με τον Δανό βασιλιά στην Κοπεγχάγη την Τετάρτη, μια μέρα μετά τις δηλώσεις Τραμπ που έθεσαν την τύχη του πλούσιου σε ορυκτά και στρατηγικά σημαντικού νησιού, που βρίσκεται υπό την κυριαρχία της Δανίας, στην κορυφή των παγκόσμιων πρωτοσέλιδων.
Ο Τραμπ, ο οποίος αναλαμβάνει τα καθήκοντά του στις 20 Ιανουαρίου, δήλωσε την Τρίτη ότι δεν θα απέκλειε το ενδεχόμενο να χρησιμοποιήσει στρατιωτική ή οικονομική δράση για να καταστήσει τη Γροιλανδία μέρος των Ηνωμένων Πολιτειών. Την ίδια μέρα, ο μεγαλύτερος γιος του Τραμπ, Ντόναλντ Τραμπ Τζούνιορ, πραγματοποίησε ιδιωτική επίσκεψη στη Γροιλανδία.
Η Γροιλανδία, μέρος του ΝΑΤΟ μέσω της ένταξης της Δανίας, έχει στρατηγική σημασία για τον στρατό των ΗΠΑ και για το σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης βαλλιστικών πυραύλων, καθώς η συντομότερη διαδρομή από την Ευρώπη στη Βόρεια Αμερική περνάει μέσω του νησιού της Αρκτικής.
Οι αξιώσεις του Τραμπ και το ζήτημα της ανεξαρτησίας
Ο εκλεγμένος Αμερικανός πρόεδρος έχει δηλώσει ότι θα ακολουθούσε μια πιο μαχητική εξωτερική πολιτική που αγνοεί τις παραδοσιακές διπλωματικές διατυπώσεις.
Η Γροιλανδία, το μεγαλύτερο νησί του κόσμου, είναι μέρος της Δανίας εδώ και 600 χρόνια, αν και οι 57.000 κάτοικοί της κυβερνούν τώρα τις δικές τους εσωτερικές υποθέσεις. Η κυβέρνηση του νησιού υπό την ηγεσία του πρωθυπουργού Μούτε Έγκεντε στοχεύει στην τελική ανεξαρτησία.
«Αναγνωρίζουμε πλήρως ότι η Γροιλανδία έχει τις δικές της φιλοδοξίες. Εάν υλοποιηθούν, η Γροιλανδία θα γίνει ανεξάρτητη, αν και δύσκολα θα έχει φιλοδοξία να γίνει ομοσπονδιακό κράτος στις Ηνωμένες Πολιτείες», δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών της Δανίας Λαρς Λόκε Ράσμουσεν.
Είπε στους δημοσιογράφους ότι οι αυξημένες ανησυχίες για την ασφάλεια των Ηνωμένων Πολιτειών στην Αρκτική ήταν θεμιτές μετά την αυξημένη ρωσική και κινεζική δραστηριότητα στην περιοχή.
«Δεν νομίζω ότι βρισκόμαστε σε κρίση εξωτερικής πολιτικής», είπε. «Είμαστε ανοιχτοί σε διάλογο με τους Αμερικανούς για το πώς μπορούμε ενδεχομένως να συνεργαστούμε ακόμη πιο στενά από ό,τι κάνουμε για να διασφαλίσουμε την εκπλήρωση των αμερικανικών φιλοδοξιών».
Ωστόσο, αν και η ίδια η Δανία υποβάθμισε τη σοβαρότητα της απειλής του Τραμπ για την επικράτειά της, η ανοιχτά διακηρυγμένη φιλοδοξία του προέδρου που επέστρεφε να επεκτείνει τα σύνορα των ΗΠΑ έχει συγκλονίσει τους Ευρωπαίους συμμάχους λιγότερο από δύο εβδομάδες πριν αναλάβει τα καθήκοντά του.
Ο υπουργός Εξωτερικών της Γαλλίας, Ζαν-Νοέλ Μπαρό, δήλωσε ότι η Ευρώπη δεν θα αφήσει άλλα έθνη να επιτεθούν στα κυρίαρχα σύνορά της, αν και δεν πίστευε ότι οι ΗΠΑ θα εισβάλουν.
Ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς εξέφρασε την έκπληξή του για τα σχόλια του Τραμπ για τη Γροιλανδία και τον Καναδά, υπογραμμίζοντας ότι οι Ευρωπαίοι εταίροι υποστηρίζουν ομόφωνα το απαραβίαστο των συνόρων.
Τεταμένες σχέσεις
Οι σχέσεις της Γροιλανδίας με τη Δανία έχουν οξυνθεί πρόσφατα από καταγγελίες για κακομεταχείριση των Γροιλανδών. Ο Έγκεντε είπε ότι το νησί δεν είναι προς πώληση, ενώ στην πρωτοχρονιάτικη ομιλία του ενίσχυσε την ώθησή του για ανεξαρτησία. Η Δανία λέει ότι η τύχη της περιοχής μπορεί να κριθεί μόνο από τους Γροιλανδούς.
Ο υπουργός Οικονομικών της Γροιλανδίας Έρικ Γένσεν επανέλαβε ότι η Γροιλανδία δεν είναι προς πώληση. “Επιθυμία μας είναι να γίνουμε ανεξάρτητοι μια μέρα. Αλλά η φιλοδοξία μας δεν είναι να πάμε από τη μια χώρα στην άλλη”.
Η πρωθυπουργός της Δανίας Μέτε Φρεντέρικσεν δήλωσε την Τρίτη ότι δεν μπορούσε να φανταστεί ότι οι φιλοδοξίες του Τραμπ θα οδηγούσαν σε στρατιωτική επέμβαση των ΗΠΑ στη Γροιλανδία. Οι στρατιωτικές δυνατότητες της Δανίας εκεί περιορίζονται σε τέσσερα σκάφη επιθεώρησης, ένα αεροπλάνο επιτήρησης Challenger και περιπολίες έλκηθρου σκύλων.
Απαντώντας στην απειλή του Τραμπ για δασμούς κατά της Δανίας, η οποία σύμφωνα με αναλυτές της Danske Bank θα μπορούσε δυνητικά να είναι «αρκετά επιβλαβής για τις δανικές εταιρείες, η Φρεντέρικσεν είπε ότι δεν πιστεύει ότι ένας εμπορικός πόλεμος με τις Ηνωμένες Πολιτείες ήταν καλός τρόπος για να προχωρήσουμε.
Στη Δανία βρίσκεται η Novo Nordisk, η πιο πολύτιμη εταιρεία της Ευρώπης, η οποία παρασκευάζει το φάρμακο αδυνατίσματος ‘’Wegovy’’ που έχει γίνει εξαιρετικά δημοφιλές στις Ηνωμένες Πολιτείες, τον μεγαλύτερο εμπορικό εταίρο της σκανδιναβικής χώρας.
Το βασιλικό παλάτι της Δανίας δεν έδωσε λεπτομέρειες για τη συνάντηση του βασιλιά Φρειδερίκου με τον πρωθυπουργό της Γροιλανδίας Έγκεντε.
Ενώ πολλοί Γροιλανδοί ονειρεύονται την ανεξαρτησία από τη Δανία, ο βασιλιάς παραμένει δημοφιλής στο νησί, έχοντας περάσει εκτεταμένες περιόδους εκεί, συμπεριλαμβανομένης μιας τετράμηνης αποστολής στο στρώμα πάγου. Τον περασμένο μήνα, η βασιλική αυλή τροποποίησε το οικόσημό της, μεγεθύνοντας μια πολική αρκούδα που συμβολίζει τη Γροιλανδία.
«Είναι δημοφιλής στη Γροιλανδία. Άρα μπορεί ξεκάθαρα να είναι χρήσιμος στη σχέση Δανίας-Γροιλανδίας», δήλωσε στο Reuters ο Νταμιάν Ντεζόρτζ, σύμβουλος με έδρα το Ρέικιαβικ και ειδικεύεται στη Γροιλανδία.
Ο Τραμπ έθεσε ήδη το ζήτημα της ανάληψης της Γροιλανδίας από τις ΗΠΑ κατά τη διάρκεια της πρώτης προεδρίας του, αλλά οι τελευταίες του παρατηρήσεις εξακολουθούν να αφήνουν πολλούς Δανούς σε αμηχανία.
«Το βρίσκω εξαιρετικά γελοίο», είπε ο Γέπε Φιν Σόρενσον, μηχανικός δεδομένων στη δανική πρωτεύουσα. «Έχουμε μια συμμαχία, είμαστε σύμμαχοι. Άρα αυτό δεν το σέβεται πραγματικά».
Πηγή: Reuters
Διαβάστε ακόμη:
→ ΗΠΑ: Ο Μπλίνκεν αποκλείει την πιθανότητα προσάρτησης της Γροιλανδίας
