Skip to main content

Τι σημαίνει η δεύτερη φορά «America First» για τον πλανήτη

REUTERS/Cheney Orr

Μικρότερο κράτος, θωρακισμένα σύνορα, προστατευτισμό και απομονωτισμό υπόσχεται ο Ντόναλντ Τραμπ - Τι σημαίνουν όλα αυτά για τις ΗΠΑ και τον κόσμο

Ο Ντόναλντ Τραμπ έχει στη διάθεσή του πάνω από 1.450 ημέρες για να ενσπείρει στον πλανήτη ιδέες, credos, δοξασίες και πλάνες. Χρόνος αρκετός ώστε κάποιοι από τους καρπούς της σποράς να αρχίσουν να φύονται.

Σε ό,τι αφορά τις περικοπές, δεν είναι η πρώτη φορά που οι ΗΠΑ δοκιμάζουν διευθυντήριο τύπου DOGE για λιγότερο κράτος. Ο Ουίλιαμ Ταφτ (27ος πρόεδρος, 1909-1913) -ίσως η πιο κοντινή ιστορική αναλογία του Τραμπ- είχε συλλάβει σκληρά προγράμματα περικοπής δαπανών.

Ο Ρίγκαν δεν έμεινε στο διάσημο «Government IS the problem». Το συνόδευσε με την επιτροπή Grace και τις 2.500 (μάλλον αγνοηθείσες) «συνταγές» της, ενώ ο Κλίντον μείωσε κατά 350.000 τις ομοσπονδιακές θέσεις εργασίας.

Ίσως ό,τι διαφοροποιεί το σήμερα είναι οι Μασκ και Ραμασουάμι. Οι βαθύπλουτοι διευθυντές του διευθυντηρίου και εξπέρ των περικοπών, θα βασίσουν το σχέδιό τους σε ένα «βρόμικο» κόλπο βγαλμένο από τις πρώιμες θατσερικές ημέρες: «Πείτε μας αν καταργούμε κάτι λανθασμένα και θα το διορθώσουμε». Μασκ και Ραμασουάμι φαίνονται έτοιμοι για όλα.

Σύνορα

Όπως και ο «τσάρος των συνόρων» Τομ Χόμαν. Αναμένονται μαζικές απελάσεις παράνομων μεταναστών, με πιθανές εκπτώσεις στο κράτος δικαίου. Δυνητικά, στο στόχαστρο είναι 12 εκατ. άνθρωποι.

Στην πρώτη του θητεία, και παρά τη φλογερή ρητορική του, ο Τραμπ απέλασε λιγότερους μετανάστες από τον Μπάιντεν. Είχε όμως μόλις τo 1/4 των εισροών.

Σήμερα όμως ακόμη και οι «σκληροί» υπολογισμοί του κόστους παράνομης μετανάστευσης βαθμηδόν αναγνωρίζονται: 150,7 δισ. δολάρια ετησίως. Είναι η άνοστη βάση πάνω στην οποία ο Τραμπ θα ρίχνει τα spicy υλικά που συγκινούν το ακροατήριό του: σύνδεση με εγκληματικότητα, επιπτώσεις στην απασχόληση κ.ά.

Προστατευτισμός

Οι δασμοί είναι σχεδόν συμφυείς με κάθε πρώτη θητεία Αμερικανού προέδρου. Ο Νίξον επέβαλε 10%, ο Κάρτερ στόχευσε τα εισαγόμενα υποδήματα, ο Ρίγκαν τα ιαπωνικά αυτοκίνητα, ο Ομπάμα τα κινεζικά ελαστικά.

Τα ίδια επιχείρησε και ο Τραμπ. Χωρίς ιδιαίτερο αποτέλεσμα. Οι δασμοί στη βιομηχανία πλυντηρίων και χάλυβα κόστισαν 817.000 και 900.000 δολάρια αντιστοίχως σε κάθε Αμερικανό φορολογούμενο. Οι πλέον επιθετικές διακηρύξεις του κατέληξαν ηπιότερες.

Σήμερα όμως πολλοί από τους συμβούλους που περιόρισαν τον προστατευτισμό της α’ θητείας είναι παρελθόν, αφήνοντας χώρο στους σκληρούς.

Και όσο η δυναμική αυτή διατηρείται, τόσο πιθανότερο είναι η κυβέρνηση Τραμπ να ακολουθήσει τις πιο ακραίες ιδέες της.

Απομονωτισμός

«Για πολλά αξίζει να πολεμήσει κανείς αλλά τίποτε περισσότερο από ό,τι 10 σεντς αύξηση στη βενζίνη». Κάπως έτσι το είχε πει ο Πατ Μπιουκάναν, εκ των σχετικά σύγχρονων ζηλωτών του αμερικανικού απομονωτισμού.

Αν σε αυτή τη στενοκέφαλα δημοσιονομική προσέγγιση του διεθνούς ρόλου των ΗΠΑ προστεθεί λίγη Ταφτιανή παράδοση και ολίγος υπόρρητος ή εκπεφρασμένος θαυμασμός για αυταρχικούς ηγέτες, αυτό που παίρνουμε είναι τραμπικές αντιλήψεις διεθνούς πολιτικής.

Στην περίπτωση της Ουκρανίας, ο απόλυτα συναλλακτικός φαινότυπος του Τραμπ θα επιχειρήσει συνεννόηση με τον νεοσοβιετικό γονότυπο του Πούτιν.

Ο κίνδυνος του Τραμπ είναι η Ιστορία να τον αποθηκεύσει ως αμερικανική εκδοχή του Τσάμπερλεν, χωρίς Τσόρτσιλ στον ορίζοντα.

Για τον Πούτιν ο βασικός κίνδυνος είναι να θεωρήσει ανελαστικό τον ρεπουμπλικανικό απομονωτισμό. Δεν είναι. Το Περλ Χάρμπορ ανατίναξε τα κηρύγματα του Τσαρλς Λίντμπεργκ, ο Ρίγκαν έτρεξε θαυμάσια το τελευταίο μίλι κατακρήμνισης της ΕΣΣΔ, η 11η/9 ένωσε σχεδόν όλες τις ρεπουμπλικανικές φατρίες.

Στο τέλος της ημέρας κάθε Αμερικανός μπορεί να νιώθει άνετα με τον ηγέτη του καθισμένο στον θρόνο του America First, αλλά ποτέ να τον βλέπει να ταπεινώνεται.