Είναι το BBC φίλο-ισραηλινό ή φιλο-παλαιστινιακό; Ενας εμφύλιος πόλεμος έχει ξεσπάσει στο βρετανικό τηλεοπτικό δίκτυο αναφορικά με ποια πλευρά υποστηρίζει στον πόλεμο στη Γάζα.
Μια έρευνα από την ανεξάρτητη πλατφόρμα Drop Site News υποστηρίζει ότι ο Ράφι Μπεργκ, ο διευθυντής του BBC, ασκεί πραγματική λογοκρισία των γεγονότων, για να κρύψει την έκταση της τραγωδίας και να προστατεύσει τα συμφέροντα του Ισραήλ.
Δεκατρείς νυν και πρώην δημοσιογράφοι του BBC που μετείχαν στην έρευνα, υποστηρίζουν ότι το ραδιοτηλεοπτικό δίκτυο είναι «μια αρένα όπου η παλαιστινιακή ζωή υποτιμάται, οι ισραηλινές θηριωδίες αγνοούνται και κάθε απόπειρα προβολής της πραγματικότητας, εκμηδενίζεται αμέσως. Όποιος τολμήσει να αμφισβητήσει την επίσημη αφήγηση της ισραηλινής κατοχής χαρακτηρίζεται ως ανατρεπτικός. Κάθε διαφορετική φωνή αποσιωπάται, κάθε άβολη αλήθεια θάβεται κάτω από τόνους προπαγάνδας. Έτσι, μέσα σε αυτό το κλίμα λογοκρισίας, κάθε κριτική γίνεται πράξη θάρρους», αναφέρει το Drop Site News.
«Δεν πρόκειται για διαφορετικές ή αντίθετες απόψεις. Εδώ μιλάμε για ένα σύστημα που διαμορφώνει την πραγματικότητα κατά βούληση», λέει ένας πρώην δημοσιογράφος του BBC, που μετείχε στην έρευνα: «Ολη η δουλειά αυτού του άντρα είναι να αποδυναμώνει οτιδήποτε είναι πολύ επικριτικό για το Ισραήλ».
Ένας άλλος δημοσιογράφος του BBC, απογοητευμένος από το σύστημα πληροφοριών που τον περιβάλλει, εξηγεί πώς όλα τα γεγονότα που αφορούν το Ισραήλ ή τη Γάζα πρέπει να περάσουν από το φίλτρο του Μπεργκ. «Αν θέλεις να κάνεις κάτι για το Ισραήλ ή την Παλαιστίνη», λέει, «πρέπει να περάσεις από τον Ράφι και να πάρεις την έγκρισή του…Ένας αόρατος τοίχος, χωρίζει την αλήθεια από την επίσημη αφήγηση.
Ένας τοίχος χτισμένος πάνω στον φόβο, ένας τοίχος που μας εμποδίζει να ξεπεράσουμε τα όρια του επιτρεπόμενου. Μια ατμόσφαιρα αυτολογοκρισίας που μολύνει τον δημόσιο διάλογο»
Η άλλη πλευρά
Υπάρχει όμως και η άλλη πλευρά που υποστηρίζει ότι το BBC, στην κάλυψη της σύγκρουσης μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς, έδειξε πολύ μεγαλύτερη συμπάθεια για τους Παλαιστίνιους παρά για τους Ισραηλινούς, ακόμη και αμέσως μετά τις 7 Οκτωβρίου 2023 . Αυτό εκφράζεται σε μια έκθεση σχεδόν 200 σελίδων που δημοσίευσε ο τον Βρετανός δικηγόρος Τρέβορ Ασερσον, ο οποίος εργάζεται στη Μεγάλη Βρετανία και το Ισραήλ.
Μια ομάδα περισσότερων από 40 νομικών εμπειρογνωμόνων και αναλυτών δεδομένων με οδηγίες από τον Ασερσον, χρησιμοποίησε εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης για να εξετάσει εννέα εκατομμύρια λέξεις από τα ρεπορτάζ του BBC μεταξύ 7 Οκτωβρίου 2023 και 7 Φεβρουαρίου 2024 – στην τηλεόραση, στο ραδιόφωνο, στο διαδίκτυο και σε Podcast. Η ομάδα εξέτασε επίσης υλικό του BBC στην αραβική γλώσσα, το 90% του οποίου ήταν φιλοπαλαιστινιακό, σύμφωνα με την έκθεση.
Η μελέτη συνέκρινε τα αποτελέσματά της με 342.559 αναφορές από 376 άλλες δημοσιεύσεις και πηγές μετά από αξιολόγηση από την AI. Βρήκε «μέτρια έως έντονα φιλοπαλαιστινιακό και αντι-ισραηλινό προσανατολισμό» σε πάνω από το 90% των δημοσιεύσεων.
Το Ισραήλ αναφέρθηκε από το BBC τουλάχιστον 592 φορές σε σχέση με εγκλήματα πολέμου ενώ η Χαμάς μόνο 98 φορές.
Η Χαμάς αναφέρθηκε ως τρομοκρατική οργάνωση στο 7,7 % του υλικού που εξετάστηκε και αναφέρθηκε ως «υγειονομική αρχή», όταν επρόκειτο για αριθμούς θανάτου .
Η τραγωδία ως αριθμοί
Αντίθετα, η έρευνα του Drop Site News, κάνει λόγο για συνεχή ελαχιστοποίηση των δεινών των Παλαιστινίων.
«Το BBC, στο ρεπορτάζ του, αποφεύγει να χρησιμοποιεί όρους όπως «σφαγή» ή «θηριωδία» όταν μιλά για ισραηλινές ενέργειες, επιφυλάσσοντας τέτοιες λέξεις μόνο για τη Χαμάς», υποστηρίζει η ειδησεογραφική πλατφόρμα. «Τα πρωτοσέλιδα των ειδήσεων είναι γλυκανάλατα,μετατρέποντας την τραγωδία σε αριθμούς, τον πόνο σε ψυχρή περίσταση. Ένα άρθρο που περιγράφει τη δολοφονία μιας παλαιστινιακής οικογένειας από μια ισραηλινή επίθεση με πυραύλους έγραφε απλώς: «Ισραήλ/Γάζα: Ο πατέρας χάνει 11 μέλη της οικογένειας σε μία έκρηξη». Ούτε λέξη που να αναφέρεται στην ευθύνη εκείνων που εκτόξευσαν τους πυραύλους, ούτε προβληματισμός για τη φύση του βομβαρδισμού, απλώς το χρονικό μιας προσωπικής απώλειας, αποκομμένης από τη συλλογική και πολιτική της διάσταση»
«Λαξευτής» της αλήθειας
Σύμφωνα με την έρευνα του Drop Site News, «ο Ράφι Μπεργκ δεν είναι απλά ο διευθυντής του BBC, αλλά ένας «λαξευτής» της αλήθειας. Με το εκδοτικό του καλέμι, χαράζει την πραγματικότητα κατ’ εικόνα και ομοίωσή του, εξαλείφοντας κάθε ίχνος παλαιστινιακού πόνου, ανάγοντας μια ανθρώπινη τραγωδία σε ψυχρούς αριθμούς. Οι δημοσιογράφοι, οι μάρτυρες της ιστορίας, εξαναγκάστηκαν σε σιωπή. Οι καταθέσεις τους ακυρώθηκαν, οι έρευνές τους αρχειοθετήθηκαν».
Αντιμέτωποι με μια περίπλοκη πραγματικότητα, ένα ερώτημα στοιχειώνει δημοσιογράφους και αναγνώστες:
Είναι τελικά η αλήθεια το πρώτο θύμα σε έναν πόλεμο; Και όταν η αλήθεια κρύβεται από κάθε πλευρά πίσω από ένα πέπλο ψέματος, όταν η ιστορία ξαναγράφεται για να δικαιολογηθεί η αδικία, η απάντηση είναι πικρή: Να γιατί οι αναγνώστες δεν μπορούν πολλές φορές να εμπιστευθούν τα Μέσα Ενημέρωσης.
