Aρχεία που θα αποκαλύπτουν περί τους 425.000 συνεργάτες των Ναζί κατά τον Β΄Παγκόσμιο Πόλεμο πρόκειται να ανοίξουν στην Oλλανδία.
Πρόκειται για τα κεντρικά αρχεία των δικαστηρίων ειδικής δικαιοδοσίας (CABR), που ιδρύθηκαν μετά την απελευθέρωση της Ολλανδίας από τους συμμάχους για να οδηγήσουν τους συνεργάτες των Ναζί στη δικαιοσύνη, και τώρα, σύμφωνα με τους εθνικούς κανόνες που διέπουν τη διαχείρισή τους, πρόκειται να δουν το φως της δημοσιότητας.
Για τους πρώτους τρεις μήνες του 2025, ερευνητές αλλά και απόγονοι θυμάτων και δραστών θα έχουν για πρώτη φορά ψηφιακή πρόσβαση στο ένα τέταρτο αυτής της βάσης δεδομένων.
Οι συγγενείς των θυμάτων νιώθουν αμήχανοι. «Είναι λίγο άβολο», λέει η Κόνι, 74 ετών, μία από τις τρεις αδερφές των οποίων το οικογενειακό ιστορικό περιέχεται στο αρχείο. «Δεν ξέρω τι θα μπορούσε να προκύψει από αυτό τελικά, αν οι κάποιοι ψάξουν στο Google το επώνυμό μας».
Ανησυχία για το παρελθόν
Ωστόσο, ορισμένοι στην Ολλανδία πιστεύουν ότι η διαφάνεια σχετικά με το παρελθόν της χώρας εν καιρώ πολέμου, είναι κρίσιμης σημασίας. Τα τρία τέταρτα του ολλανδικού εβραϊκού πληθυσμού –περισσότεροι από 102.000 άνθρωποι– δολοφονήθηκαν από τους Ναζί, με την αντισημιτική συνέργεια του κράτους, της αστυνομίας και τμήματος του ολλανδικού πληθυσμού.
Είναι ένα παρελθόν με το οποίο η χώρα μόλις τώρα αρχίζει να συμβιβάζεται, ανοίγοντας μάλιστα και ένα εθνικό μουσείο Ολοκαυτώματος αλλά και ζητώντας δημόσια συγγνώμη.
Ο Γιοχάνες τεν Κάτε, ομότιμος καθηγητής ιστορίας του Ολοκαυτώματος στο Πανεπιστήμιο του Άμστερνταμ δηλώνει στον Guardian:
«Μπορώ να καταλάβω ότι τα παιδιά και τα εγγόνια των συνεργατών φοβούνται τώρα πιθανές συνέπειες, αλλά η προσωπική μου εμπειρία είναι ότι τα συναισθήματά τους θα λυτρωθούν μόλις αντικρύσουν τα αρχεία».