Βιάζεται η Τουρκία να προχωρήσει σε οριοθέτηση ΑΟΖ με τους τζιχαντιστές στη Συρία, πιστεύοντας ότι, ελέγχοντας την προσωρινή κυβέρνηση της Δαμασκού, θα προωθήσει τα επεκτατικά σχέδιά της «Γαλάζιας Πατρίδας».
Το είπε καθαρά άλλωστε ο Τούρκος υπουργός Μεταφορών και Υποδομών, Αμπντουλκαντίρ Ουράλογλου, σε συνέντευξη Τύπου στην Αγκυρα: «Όταν έρθει η μέρα, τα αρμόδια θεσμικά όργανα θα λάβουν θέση για μια Συμφωνία Ναυτιλιακής Αρχής, την προστασία των συμφερόντων μας στην Ανατολική Μεσόγειο και τη Γαλάζια Πατρίδα», δήλωσε ο Ουράλογλου. Και πέρασε αμέσως στο «διά ταύτα»:
«Η συμφωνία για τις θαλάσσιες αρχές θα αυξήσει την αποτελεσματικότητα και την αρμοδιότητα τόσο της Συρίας όσο και της Τουρκίας, όσον αφορά την εξερεύνηση πετρελαίου και υδρογονανθράκων εκεί, θα μοιραστούμε ή θα επεκτείναμε κάθε είδους εξουσία ως δύο χώρες, λαμβάνοντας υπόψη το διεθνές δίκαιο».
Η Αγκυρα βιάζεται να πετύχει τετελεσμένα με την προσωρινή κυβέρνηση της Συρίας. Ο νέος ηγέτης της χώρας Αλ Τζουλάνι διορίζει υπηκόους που έχουν εκπαιδευτεί σε τουρκικές θεολογικές σχολές, ως υπουργούς και κυβερνήτες. Η Τουρκία έχει εξασφαλίσει τη συμμετοχή δύο δικών της ανθρώπων ως επικεφαλής των υπουργείων Εξωτερικών και Άμυνας: τον Άσαντ Αλ Σιμπάνι ως υπουργό Εξωτερικών και τον Μουρχάφ Αμπού Κουάσρα ως υπουργό Άμυνας: Πρόκειται για δύο τζιχαντιστές που παρέμειναν για μεγάλο διάστημα στην Τουρκία. Σύμφωνα με τον τουρκικό Τύπο, ο νέος υπουργός Εξωτερικών σπούδασε στο Πανεπιστήμιο Sabahattin Zaim στην Τουρκία. Ο Αζάμ Γκαρίμπ, απόφοιτος θεολογικής σχολής στην Τουρκία, διορίστηκε επίσης, κυβερνήτης του Χαλεπίου, μιας πόλης όπου ζουν μαζί Σουνίτες, Αλαουίτες, Χριστιανοί, Κούρδοι και Αρμένιοι.
Είναι δύσκολο να μην υποθέσουμε, σε αυτό το πλαίσιο, ότι και άλλα μέλη της σημερινής προσωρινής συριακής κυβέρνησης και άλλοι γραφειοκράτες στη χώρα, εκπαιδεύτηκαν από την τουρκική κυβέρνηση.
Κυπριακή αντίδραση
Η παράνομη προσπάθεια της Αγκυρας να οριοθετήσει τις ΑΟΖ με την προσωρινή κυβέρνηση της Συρίας έχει προκαλέσει την έντονη αντίδραση της Κυπριακής Δημοκρατίας: «Παρακολουθούμε στενά τις προτάσεις και αξιολογούμε την κατάσταση, από την πρώτη στιγμή. Οποιαδήποτε απόπειρα αμφισβήτησης, επηρεασμού ή παραβίασης των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας συνιστά παράβαση του διεθνούς δικαίου και η Κυπριακή Δημοκρατία θα λάβει όλα τα διαθέσιμα μέτρα σε διεθνές επίπεδο και επίπεδο», είπε χαρακτηριστικά ο Κύπριος κυβερνητικός εκπρόσωπος, Κωνσταντίνος Λετυμπιώτης.
Η Τουρκία θεωρεί πάντως ότι έχει ήδη μετατρέψει τη Συρία σε «μικρότερο εταίρο» της, προωθώντας σχέδια αναβάθμισης των υποδομών της χώρας.
Οπως είπε ο Τούρκος υπουργός Ενέργειας και Φυσικών Πόρων, «η Αγκυρα θα παράσχει έως και 300 μεγαβάτ ηλεκτρικής ενέργειας στη Συρία και έχει ξεκινήσει τις προετοιμασίες για την επίλυση του ενεργειακού προβλήματος, που αποτελεί τη μεγαλύτερη ανάγκη της χώρας στη σημερινή συγκυρία».
Τα ενεργειακά σχέδια της Αγκυρας
Ταυτόχρονα, η Αγκυρα ήδη προωθεί πλέον ενεργά την κατασκευή του αγωγού φυσικού αερίου Κατάρ-Τουρκίας-ένα σχέδιο το οποίο μπήκε στην ημερήσια διάταξη το 2009 αλλά αργότερα σταμάτησε όταν η Συρία του Ασαντ δεν επέτρεψε τη διέλευση της γραμμής από το έδαφός της.
Ο αγωγός αυτός, μήκους 1.500 χιλιομέτρων θα ξεκινά από το Κατάρ, θα διασχίζει Σαουδική Αραβία,Ιορδανία, Συρία και στη συνέχεια θα φτάνει στην Τουρκία,στο Γκαζιαντέπ και από εκεί-παρακάμπτοντας την Ελλάδα-θα κατευθύνεται στην Ευρώπη, μέσω Βουλγαρίας. «Εάν υλοποιηθεί αυτός ο αγωγός φυσικού αερίου, του οποίου η χωρητικότητα προβλέπεται να είναι τουλάχιστον 30 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα, θα ξεπεραστεί το κρίσιμο όριο στον στόχο της Τουρκίας να γίνει η ενεργειακή βάση στην περιοχή. Το Κατάρ είναι η χώρα με τα τρία μεγαλύτερα αποθέματα φυσικού αερίου στον κόσμο, με 25 τρισεκατομμύρια κυβικά μέτρα», όπως γράφει η Yeni Safak. «Το έργο του αγωγού φυσικού αερίου Κατάρ-Τουρκίας θα είναι ξανά στην ημερήσια διάταξη μετά τη νέα κατάσταση στη Συρία», δήλωσε ο Υπουργός Ενέργειας και Φυσικών Πόρων Αλπαρσλάν Μπαϊρακτάρ. «Με μια Συρία που έχει επιτύχει την ακεραιότητα και τη σταθερότητά της, αυτός ο αγωγός θα είναι ασφαλής. Ως εκ τούτου, ελπίζουμε ότι θα είναι έτσι, αυτή είναι η επιθυμία μας» , τόνισε ο Μπαϊρακτάρ.
Στρατηγικό προπύργιο η Συρία
Από την πτώση του καθεστώτος Άσαντ, η Τουρκία επιδιώκει να μετατρέψει τη Συρία σε πύλη προς τον νεο-οθωμανισμό στη Μέση Ανατολή και σε στρατηγικό προπύργιο που θα ελέγχει τη Μεσόγειο.
Μια τέτοια κατάσταση θα μπορούσε να διαταράξει τις περιφερειακές ισορροπίες και να εντείνει την κρίση στην Ανατολική Μεσόγειο.
Πηγές κοντά στο παλάτι του Ερντογάν αποκαλύπτουν επίσης ότι επίκειται ναυτική συμφωνία μεταξύ Τουρκίας και Συρίας. Η συμφωνία αυτή θα προβλέπει την εγκατάσταση τουρκικών ναυτικών βάσεων στα στρατηγικά λιμάνια της Λαττάκειας και της Ταρτούς. Αυτές οι δύο συριακές πόλεις που βρίσκονται στη Μεσόγειο φιλοξενούν ρωσικές ναυτικές και αεροπορικές βάσεις για αρκετά χρόνια. Οι φήμες λένε ότι ο Αλ Τζουλάνι άλλαξε προσωρινά τη στάση του απέναντι στη Ρωσία μετά την πτώση του καθεστώτος Άσαντ, και έγινε λιγότερο εχθρικός προς το Κρεμλίνο.
Ευρωπαίοι διπλωμάτες λένε στην Ναυτεμπορική ότι «ακόμη και η παραμονή των ρωσικών βάσεων στην Ταρτούς και τη Λαττάκεια ίσως να συνδέεται με τις γενικότερες γεωπολιτικές πρωτοβουλίες του Ερντογάν και τη μεσολάβησή του στον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία. Είναι ακόμη πιθανό η Ρωσία να συμμετάσχει σε μια μελλοντική θαλάσσια συμφωνία με την Τουρκία και τη Συρία».
Μια συμφωνία μεταξύ Ρωσίας, Τουρκίας και Συρίας θα μπορούσε να επαναπροσδιορίσει την ισορροπία όχι μόνο στη Μεσόγειο αλλά και σε παγκόσμια κλίμακα.
Ο Ερντογάν πάντως επιδιώκει πάντα έναν στόχο: να αποκαταστήσει την επιρροή της Τουρκίας στα εδάφη της πρώην Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και να ενώσει τις ισλαμιστικές φατρίες των μουσουλμανικών χωρών κάτω από την «ερυθρά ημισέληνο».Ένα τέτοιο σενάριο θα μπορούσε να διαταράξει βαθιά τη δυναμική στη Μεσόγειο, ιδιαίτερα σε χώρες όπως η Αίγυπτος και η Τυνησία, όπου αυτές οι ισλαμιστικές ομάδες έχουν ήδη αφήσει το στίγμα τους.
