Καθώς το Κογκρέσο ανασυγκροτείται, έχοντας μόλις αποφύγει το shutdown των κρατικών υπηρεσιών, Δημοκρατικοί, αλλά και Ρεπουμπλικάνοι νομοθέτες εκφράζουν όλο και περισσότερο αμφιβολίες για το ποιος τελικά κάνει κουμάντο. Είναι ο εκλεγμένος πρόεδρος, Ντόναλντ Τραμπ, ή ο εκρηκτικός Έλον Μασκ;
Το επίπεδο επιρροής του Μασκ στον εκλεγμένο πρόεδρο και τις αποφάσεις καθοριστικής σημασίας έχει μπει στο μικροσκόπιο και σχολιάζεται εντόνως σε παραδοσιακά μέσα και social media.
Την περασμένη εβδομάδα, ο Τραμπ – με την παρότρυνση και βοήθεια του Μασκ – ουσιαστικά ακύρωσε ένα διμερές νομοσχέδιο χρηματοδότησης 1.500 σελίδων που συντάχθηκε από τον Πρόεδρο της Βουλής, Μάικ Τζόνσον, Ρεπουμπλικανός από τη Λουιζιάνα, για τη χρηματοδότηση της κυβέρνησης πέρα από την Παρασκευή. Μετά από διαπραγματεύσεις της τελευταίας στιγμής, το Κογκρέσο και ο Πρόεδρος Τζο Μπάιντεν τελικά ψήφισαν το νομοσχέδιο νωρίς το πρωί του Σαββάτου.
Οι επικριτές
Ωστόσο, ο Μασκ δέχθηκε σφοδρή κριτική, καθώς πολλοί πιστεύουν ότι τα tweets του παρενέβησαν στη νομοθετική διαδικασία. Με περισσότερους από 208 εκατομμύρια ακολούθους στο X (πρώην Twitter_ ο Μασκ εξέφρασε την αντίθεσή του στο νομοσχέδιο σε δεκάδες δημοσιεύσεις.
«Οποιοδήποτε μέλος της Βουλής ή της Γερουσίας ψηφίσει υπέρ αυτού του εξωφρενικού νομοσχεδίου αξίζει να μην επανεκλεγεί σε 2 χρόνια!» έγραφε το απόγευμα της Τετάρτης.
Τα σχόλιά του οδήγησαν κάποιους επικριτές του Τραμπ να επισημάνουν ότι φαίνεται ο Μασκ να δίνει εντολές, αποκαλώντας τον κοροϊδευτικά «Πρόεδρο Μασκ». Σε απάντηση, ο Μασκ προσπάθησε να υποβαθμίσει αυτούς τους ισχυρισμούς, ενώ εκπρόσωπος του Τραμπ δήλωσε: «Ο Πρόεδρος Τραμπ είναι ο ηγέτης του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος. Τελεία και παύλα».
Παρ’ όλα αυτά, ορισμένοι νομοθέτες πιστεύουν το αντίθετο. Οι Τζιμ Μακγκόβερν από τη Μασαχουσέτη και Ρόζα ΝτεΛάουρο από το Κονέκτικατ, βουλευτές των Δημοκρατικών, δήλωσαν ότι οι Ρεπουμπλικανοί συνάδελφοί τους υποχώρησαν στις απαιτήσεις του Μασκ, οι οποίες, όπως ισχυρίζονται, είχαν κίνητρο τη διατήρηση καλών σχέσεων με την Κίνα. Σε απάντηση, ο Ρεπουμπλικανός βουλευτής Φρεντζ Χιλ από το Αρκάνσας σχολίασε το πρωί της Κυριακής στο CBS «Face the Nation» ότι δεν «πιστεύει πως αυτό ήταν η ουσία του προβλήματος των 1.500 σελίδων» και τόνισε την ανάγκη του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος να συνεργαστεί λόγω της μικρής πλειοψηφίας.
Η γερουσιαστής Ελίζαμπεθ Γουόρεν από τη Μασαχουσέτη επίσης κατηγόρησε τον Μασκ για τον ρόλο του στη νομοθετική διαδικασία, σχολιάζοντας: «Την τελευταία φορά που έλεγξα, κανείς δεν ψήφισε τον πλουσιότερο άνθρωπο στον κόσμο για πρόεδρο της ομοσπονδιακής κυβέρνσης».
Και οι υπερασπιστές του
Σε συνέντευξή του στην εκπομπή «State of the Union» του CNN την Κυριακή, ο Ρεπουμπλικανός Γερουσιαστής του Τενεσί Μπιλ Χάγκερτι εξήρε την ικανότητα του Μασκ να «φέρει διαφάνεια» στο προτεινόμενο νομοσχέδιο μέσω των δημοσιεύσεων στο X, προσθέτοντας ότι το γραφείο του κατακλύστηκε από τηλεφωνήματα πολιτών αφότου ο Μασκ έκανε αναρτήσεις για το περιεχόμενο του νομοσχεδίου.
«Δόξα τω Θεώ που ο Έλον Μασκ αγόρασε το Twitter, γιατί αυτός είναι ο μόνος τρόπος για να μάθουμε τι περιέχει αυτό το νομοσχέδιο. Διαφορετικά, η συνωμοσία μεταξύ κυβέρνησης και Twitter θα συνεχιζόταν, και όλα αυτά θα είχαν καλυφθεί», είπε ο Χάγκερτι.
Όταν ρωτήθηκε για την ισορροπία εξουσίας μεταξύ Τραμπ και Μασκ, ο Χάγκερτι δήλωσε ότι ο Τραμπ είναι «σαφώς ο ηγέτης».
Ο Ρεπουμπλικανός βουλευτής του Τέξας Τόνι Γκονζάλες από την πλευρά του, σημείωσε στο «Face the Nation» του CBC την Κυριακή πως πιστεύει ότι ο Μασκ αντανακλά τη φωνή του αμερικανικού λαού.
«Έχουμε πρόεδρο, αντιπρόεδρο, πρωθυπουργό»
«Είναι λίγο ενδιαφέρον. Έχουμε έναν πρόεδρο, έναν αντιπρόεδρο, έναν πρόεδρο της Βουλής. Νιώθω ότι ο Έλον Μασκ είναι ο… πρωθυπουργός μας», είπε ο Γκονζάλες, υπογραμμίζοντας την ανάγκη για ενότητα μεταξύ των Ρεπουμπλικανών, καθώς ο Τραμπ ετοιμάζεται να αναλάβει καθήκοντα.
Το ίδιο πιστεύει και ο Δημοκρατικός Γερουσιαστής Κρις Κουνς από το Ντελάγουερ. Ότι ο Μασκ είναι κάτι σαν πρωθυπουργός. Απλά δεν το θεωρεί καθόλου καλό. Όπως είπε στο «State of the Union» του CNN, το χάος της περασμένης εβδομάδας αποτελεί «προάγγελο του τι πιθανώς θα συμβεί» ξανά τον Μάρτιο, όταν λήγει η συμφωνία και το Κογκρέσο επιστρέψει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.
Επίσης, υπογράμμισε την έλλειψη ενότητας μεταξύ των Ρεπουμπλικανών στις διαπραγματεύσεις της περασμένης εβδομάδας, δηλώνοντας ότι πιστεύει πως θα είναι δύσκολο για το κόμμα να περάσει μεγάλο μέρος της ατζέντας του Τραμπ μόλις αναλάβει καθήκοντα.
«Δεν θα έχουμε απλώς τον εκλεγμένο πρόεδρο Τραμπ να ξεσπά στις 4 το πρωί με tweets – θα έχουμε επίσης τον Έλον Μασκ να εισάγει αστάθεια στον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζουμε πολύ περίπλοκα και σημαντικά ζητήματα για τη χώρα μας», προειδοποίησε.
Ποιος είναι πιο ισχυρός
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι τα όσα πετύχει ο Μασκ ως οραματιστής επιχειρηματίας έχουν φέρει επανάσταση στους τομείς του ηλεκτρονικού εμπορίου, των ηλεκτρικών οχημάτων και της διαστημικής βιομηχανίας, ενώ ηγείται της αμερικανικής προσπάθειας να σταλούν άνθρωποι στον Άρη. Θεωρείται ήρωας για πολλούς Αμερικανούς. Οι ολοένα και πιο δεξιές, λαϊκιστικές πολιτικές του απόψεις και η ικανότητά του να κινητοποιεί ανθρώπους από τότε που αγόρασε το X, τον έχουν καταστήσει σύμβολο για τους ψηφοφόρους βάσης του Τραμπ που πιστεύουν ότι η κυβέρνηση τους έχει απογοητεύσει, σχολιάζει το CNN.
Τεχνικά, δεν υπάρχει αμφιβολία για το ποιος έχει τη μεγαλύτερη εξουσία. Ο Τραμπ θα ορκιστεί πρόεδρος στις 20 Ιανουαρίου και θα διοικεί τον πιο ισχυρό στρατό του κόσμου και ένα τεράστιο οπλοστάσιο πυρηνικών όπλων. Θα ενισχυθεί επίσης από μια απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου, που προέκυψε από μία από τις νομικές του υποθέσεις, η οποία διεύρυνε το εύρος της εκτελεστικής εξουσίας. Ο Μασκ, ως επικεφαλής του νέου Τμήματος Αποδοτικότητας της Κυβέρνησης (DOGE) του Τραμπ, πιθανότατα δεν θα έχει καμία πραγματική εξουσία πέρα από την συνεχιζόμενη υποστήριξη του νέου προέδρου, εκτιμά το CNN.
Ωστόσο λόγω του εξαιρετικού του πλούτου, της ισχυρής φωνής που του παρέχει η ιδιοκτησία ενός από τα μεγαλύτερα κοινωνικά δίκτυα, καθώς και των τεράστιων διεθνών συμφερόντων και επαφών του (μέσω των εταιρειών του), ο Μασκ αποτελεί παράδειγμα μιας σπάνιας μορφής μη κρατικής εξουσίας. Έχει τη δυνατότητα να επηρεάζει κυβερνήσεις, εκλογές, οικονομίες και ακόμα και τη διεξαγωγή πολέμων. Θα μπορούσε, επομένως, να αποτελέσει πολύτιμο περιουσιακό στοιχείο για τον Τραμπ και την Αμερική αν ενεργήσει με γνώμονα το εθνικό συμφέρον.
Ωστόσο, η παρουσία του Μασκ στο κέντρο της αμερικανικής κυβέρνησης εγείρει επίσης την πιθανότητα τεράστιων συγκρούσεων συμφερόντων, ιδιαίτερα καθώς οι εταιρείες του επωφελούνται από συμβόλαια δισεκατομμυρίων δολαρίων με την κυβέρνηση.
Ο Μασκ θα βρίσκεται σε θέση να απλοποιήσει τους κανονισμούς προς άμεσο όφελος των επιχειρήσεών του. Και θα ασκεί τεράστια, μη εκλεγμένη εξουσία πολύ πέρα από την εμβέλεια σχεδόν κάθε άλλου Αμερικανού.
naftemporiki.gr με πληροφορίες από CNBC, CNN