Το Πεκίνο παρακολουθεί με μεγάλη ανησυχία την κατάληψη της εξουσίας στη Συρία από τους τζιχαντιστές, γιατί στους κόλπους τους δρουν και μαχητές που αγωνίζονται να ιδρύσουν ανεξάρτητο κράτος στην κινεζική επαρχία Σιντζιάνγκ.
Πρόκειται για μαχητές του Ισλαμικού Κινήματος του Ανατολικού Τουρκεστάν (ETIM), μιας ομάδας που μετονομάστηκε σε Ισλαμικό Κόμμα του Τουρκεστάν (TIP) και αγωνίζεται να ιδρύσει το ανεξάρτητο κράτος στην περιοχή των Ουιγούρων.
Ο πρώην τρομοκράτης Μοχάμεντ Αλ Τζολάνι που ανέτρεψε το καθεστώς Άσαντ στη Συρία βασίστηκε και σε εκπροσώπους του ETIM.
Από το 2017, μέλη του Ισλαμικού Κινήματος του Ανατολικού Τουρκεστάν έχουν εγκατασταθεί στην επαρχία του Ιντλίμπ- προπύργιο των τζιχαντιστων της Χαγιάτ Ταχρίρ αλ Σαμ. Ο τότε πρεσβευτής της Συρίας στην Κίνα, Ιμάντ Μουσταφά είχε υποστηρίξει ότι υπήρχαν έως και 5.000 Ουιγούροι μαχητές στη χώρα του. Η Τουρκία φαίνεται ότι υποστήριξε τη μεταφορά αυτών των ανταρτών από το Πακιστάν και το Αφγανιστάν, στη Συρία.
Το Πεκίνο υποστηρίζει ότι οι Ουιγούροι του ΕΤΙΜ θέλουν να αποκτήσουν πολεμική εμπειρία στη Συρία, ώστε μια μέρα να χρησιμοποιήσει τις δεξιότητες που απόκτησαν εναντίον της Κίνας.
Η εφημερίδα Asia Times έγραψε ότι ο επικεφαλής της αυτονομιστικής οργάνωσης, Αμπντούλ Χακ Αλ Τουρκιστάνι κάλεσε τους Ουιγούρους σε όλο τον κόσμο να συμμετάσχουν στη μάχη κατά του Άσαντ και της Κίνας: «Σήμερα, βοηθάμε τους αδελφούς μας να κάνουν τζιχάντ στην Μεγάλη Συρία. Αύριο, οι στρατιώτες του Ισλάμ πρέπει να είναι έτοιμοι να επιστρέψουν στην Κίνα για να απελευθερώσουν το Σιντζιάνγκ από τους κομμουνιστές κατακτητές».
Σχέσεις με τον Μπιν Λάντεν
Το Ισλαμικό Κίνημα του Ανατολικού Τουρκεστάν εδρεύει στο Αφγανιστάν και είναι μια αυτονομιστική ομάδα που ιδρύθηκε από Ουιγούρους μουσουλμάνους της βορειοδυτικής επαρχίας Σιντζιάγκ. Το Πεκίνο επικαλείται συχνά την τρομοκρατική δραστηριότητα του ETIM για να δικαιολογήσει την καταστολή των Ουιγούρων Μουσουλμάνων. Η στάση αυτή των κινεζικών αρχών οδήγησε μάλιστα τον Ντόναλντ Τραμπ στην πρώτη του θητεία στον Λευκό Οίκο να διαγράψει το ETIM από τον κατάλογο των τρομοκρατικών οργανώσεων μετά από δύο δεκαετίες.
Το ETIM αναφέρθηκε για πρώτη φορά το 2000 όταν ακούστηκε ότι ο Οσάμα Μπιν Λάντεν είχε υποσχεθεί να χρηματοδοτήσει την αυτονομιστική αυτή οργάνωση. Το ETIM ιδρύθηκε από τον Χασάν Μαχσούμ, έναν Ουιγούρο μουσουλμάνο ο οποίος έφυγε από την Κίνα το 1997 και αρχικά πήγε στη Σαουδική Αραβία και την Τουρκία για υποστήριξη, αλλά χωρίς αποτέλεσμα. Τελικά εγκαταστάθηκε στο Αφγανιστάν με αρκετούς άλλους Ουιγούρους. Το ETIM ενσωματώθηκε σε άλλες ισλαμικές οργανώσεις στην περιοχή Αφγανιστάν-Πακιστάν και συνωμοτούσε με την Αλ Κάιντα και τους Ταλιμπάν.
Το Πεκίνο κατηγόρησε μάλιστα το ETIM για περισσότερες από 200 τρομοκρατικές επιθέσεις στο Σιντζιάνγκ, όπου έχασαν τη ζωή τους πάνω από 160 άνθρωποι στο Σιντζιάγκ. Οι ΗΠΑ χαρακτήρισαν μάλιστα το ETIM ως τρομοκρατική οργάνωση τον Αύγουστο του 2002, για να εξασφαλίσουν τη συνεργασία της Κίνας στο Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών.
Στρατολογούν στην κεντρική Ασία
Το ΕΤΙΜ φέρεται να στρατολογεί μέλη στις πρώην Σοβιετικές δημοκρατίες και σύμφωνα με το Πεκίνο θέλει να επανεγκατασταθεί στο Αφγανιστάν για να εξαπολύει επιθέσεις κατά του Οικονομικού Διαδρόμου Κίνας-Πακιστάν, που είναι τμήμα του Belt and Road -του νέου Δρόμου του Μεταξιού.
Το Πεκίνο θεωρεί μάλιστα ότι το ΕΤΙΜ διατηρεί σχέσεις με την ουκρανική στρατιωτική υπηρεσία πληροφοριών GUR, η οποία έπαιξε ρόλο στην στρατιωτική εκπαίδευση των τζιχαντιστών του Αλ Τζολάνι.
