Για δεκαετίες μετά την κατάκτηση των Υψιπέδων του Γκολάν από το Ισραήλ, η μειονότητα των Δρούζων που ζει Ματζντάλ Σαμς θεωρούσαν εαυτούς Σύρους. Ωστόσο για πολλούς νεότερους Δρούζους στην περιοχή, το Ισραήλ είναι η μόνη πατρίδα που γνωρίζουν.
Αυτοί βλέπουν το μέλλον τους εκεί, όχι στη Συρία. «Δεν θέλω να επιστρέψω», λέει στη Wall Street Journal η 20χρονη Νιρβάνα Γιουσέφ, της οποίας οι παππούδες πολέμησαν για τη Συρία εναντίον του Ισραήλ στον Πόλεμο της Μέσης Ανατολής του 1967. «Έχουμε μια πολύ καλύτερη ποιότητα ζωής εδώ», εξηγεί.
Το Ισραήλ προσπαθεί τώρα να εκμεταλλευτεί αυτό το αίσθημα, ελπίζοντας να χρησιμοποιήσει την επιτυχία της κοινότητας των Δρούζων στο Ισραήλ για να πείσει τους συγγενείς τους πέρα από τα σύνορα στη Συρία ότι ο γείτονάς τους είναι μια φιλική δύναμη. Πρόκειται για μέρος μιας ευρύτερης προσπάθειας που κάνει η κυβέρνηση Νετανιάχου μετά την πτώση του Σύριου Προέδρου Μπασάρ αλ-Άσαντ για να θωρακίσει τα σύνορά του.
Καθώς οι Σύροι αντάρτες κατέλαβαν τη Δαμασκό, η στρατιωτική και πολιτική ηγεσία του Ισραήλ έσπευσε να συναντήσει την ηγεσία των Δρούζων, μιας κοινότητας 150.000 ατόμων που μιλά αραβικά στο Ισραήλ και έχει ισχυρούς οικογενειακούς και κοινοτικούς δεσμούς με τις εκατοντάδες χιλιάδες Δρούζους που ζουν στη νότια Συρία. Περίπου 20.000 από αυτούς ζουν στα Υψίπεδα του Γκολάν. Οι Δρούζοι ασκούν μια θρησκεία που έχει τις ρίζες της στο πρώιμο Ισλάμ. Ζουν στη βάση κοσμικών αρχών, ωστόσο. Δεν είναι ισλαμιστές.
Τόσο το Ισραήλ όσο και η μειονότητα των Δρούζων στη Συρία φοβούνται ότι, παρά τη μετριοπαθή ρητορική των νέων ισλαμιστών ηγετών της Συρίας, αυτοί αποτελούν σοβαρή μελλοντική απειλή. Για τον λόγο αυτό, το Ισραήλ κατέλαβε τη ζώνη ασφαλείας μεταξύ των δύο χωρών και τις τελευταίες ημέρες κατέστρεψε συριακά στρατιωτικά περιουσιακά στοιχεία για να αποτρέψει την κατάληψή τους από ενδεχόμενα εχθρικά χέρια.
Δούναι και λαβείν
Το Ισραήλ βλέπει τους Δρούζους ως πιθανούς συμμάχους στην προσπάθειά του να διατηρήσει ασφάλεια στα σύνορά του. Αν η Συρία διασπαστεί ή βυθιστεί σε περαιτέρω φάσεις εμφύλιας σύγκρουσης, το Ισραήλ θα μπορούσε να βοηθήσει στην προστασία των κοινοτήτων των Δρούζων στη Συρία, τονίζουν Ισραηλινοί αξιωματούχοι στη WSJ. Η ελπίδα είναι πως οι κοινότητες αυτές θα μπορούσαν να λειτουργήσουν ως προστατευτική ασπίδα ενάντια στους εχθρούς που θέλουν να εισβάλουν στα σύνορα του Ισραήλ.
«Το Ισραήλ αναζητά καλούς γείτονες. Οι Δρούζοι από την πλευρά τους δεν θέλουν κανείς να απειλεί την ύπαρξή τους, την τιμή, τη γη ή τη θρησκεία τους», εξηγεί στην αμερικανική εφημερίδα ο Υποστράτηγος (Ε.Α.) Χασόν Χασόν, Δρούζος και πρώην υψηλόβαθμος αξιωματικός των ισραηλινών ενόπλων δυνάμεων.
Αυτή η στενότερη σύνδεση θα μπορούσε να είναι η συνέχεια της πολιτικής που εφάρμοσε το Ισραήλ στα πρώτα χρόνια του συριακού εμφυλίου πολέμου. Από το 2011 έως το 2018 περίπου, το Ισραήλ δημιούργησε δεσμούς με διάφορες ομάδες ανταρτών κοντά στα σύνορά του και τους παρείχε μετρητά, τρόφιμα, καύσιμα και ιατρικές προμήθειες. Δημόσια, το Ισραήλ υποστήριζε ότι οι ενέργειές του ήταν αυστηρά ανθρωπιστικές.
Ισραηλινοί αξιωματούχοι, συμπεριλαμβανομένων υψηλόβαθμων Δρούζων, δήλωσαν στη WSJ ότι το Ισραήλ έχει ήδη δράσει κρυφά για να προστατεύσει τους Δρούζους στη Συρία κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου, αλλά αρνήθηκαν να δώσουν λεπτομέρειες. «Το κάναμε στο παρελθόν και μπορούμε να το κάνουμε στο μέλλον», δήλωσε ο Χαμάντ Αμάρ, Ισραηλινός Δρούζος βουλευτής. Τόνισε ότι το Ισραήλ δεν επιθυμεί συριακή γη και ότι επιδιώκει να ζει ειρηνικά δίπλα στη Συρία.
Κάποιοι ζητούν προσάρτηση
Ένα βίντεο που τραβήχτηκε στα τέλη της περασμένης εβδομάδας και διαδόθηκε γρήγορα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έδειχνε μια συγκέντρωση Δρούζων στη Χάντερ, να ζητούν την προσάρτηση του χωριού από το Ισραήλ.
«Ακόμα κι αν θεωρείται κακό να ζητήσουμε την προσάρτηση στα [ισραηλινά] Υψίπεδα του Γκολάν, είναι ένα πολύ μικρότερο κακό από το κακό που έρχεται προς το μέρος μας», ακούγεται να λέει ένας ομιλητής, ζητώντας από τους παρευρισκόμενους να καταγράψουν το γεγονός.
Αυτές οι απόψεις απορρίφθηκαν κατηγορηματικά από τους ηγέτες της Χάντερ και άλλων γειτονικών χωριών σε επίσημη ανακοίνωση. Δήλωσαν ότι οι Δρούζοι επιθυμούν να είναι μέρος μιας ενωμένης δημοκρατικής Συρίας και ότι το βίντεο δεν εκπροσωπεί την πλειοψηφία των κατοίκων της Χάντερ. Οι ίδιοι οι Ισραηλινοί ηγέτες των Δρούζων εξέφρασαν επίσης δυσαρέσκεια για τις εκκλήσεις περί προσάρτησης.
«Η αίσθησή μου είναι ότι υπάρχει μια προσεκτική στάση αναμονής. Προς το παρόν, ακολουθούν το ρεύμα του να θέλουν να παραμείνουν μέρος της Συρίας, ίσως όμως μια μειονότητα να είναι ανοιχτή στην πιθανότητα να ενωθεί με το Ισραήλ», δήλωσε ο Αϊμέν Τζαουάντ Αλ-Ταμίμι, ειδικός για τη Συρία και ερευνητής στο Middle East Forum, think tank με έδρα τη Φιλαδέλφεια, που ανέφερε ότι βρίσκεται σε επαφή με κατοίκους της Χάντερ.
Το χωριό περιβάλλεται τώρα από τρεις πλευρές από ισραηλινά στρατεύματα, αφού το Ισραήλ κατέλαβε τη ζώνη αποστρατιωτικοποίησης μεταξύ Συρίας και Ισραήλ μετά την απομάκρυνση του Άσαντ στις 8 Δεκεμβρίου.
Και άλλοι μια ενωμένη, αλλά κοσμική Συρία
Η μεγαλύτερη κοινότητα Δρούζων της Συρίας ζει στη Σουέιντα, μια περιοχή περίπου 60 μίλια από τα σύνορα του Ισραήλ.
«Το ζήτημα της Χάντερ είναι απλώς μια απόσπαση προσοχής, τίποτα παραπάνω, και δεν έχει καμία σημασία», δήλωσε ο Ταλέμπ Χαλαμπί, πρώην καθηγητής αγγλικών στη Σουέιντα, που δήλωσε ότι επιθυμεί να ζήσει σε μια ενωμένη, κοσμική Συρία. «Όσοι επικοινωνούν με το Ισραήλ δεν μας εκπροσωπούν ούτε αντιπροσωπεύουν μεγάλες ομάδες ανθρώπων».
Οι επίδοξοι ηγέτες της Συρίας, όπως ο Άμπου Μοχάμεντ αλ-Τζαουλάνι, συναντήθηκαν με ηγέτες των Δρούζων στις 16 Δεκεμβρίου, δηλώνοντας ότι περιμένουν η Συρία να παραμείνει ενωμένη και όλοι οι μαχητές να ενσωματωθούν στο υπουργείο Άμυνας.
