Η εσωτερική υπηρεσία πληροφοριών της Ουκρανίας, γνωστή ως SBU, δεν έχασε χρόνο. Στις 16 Δεκεμβρίου απήγγειλε κατηγορίες κατά του στρατηγού Ίγκορ Κιρίλοφ, για τη «μαζική χρήση» απαγορευμένων χημικών όπλων στο ουκρανικό μέτωπο. Μια ημέρα αργότερα, ο Κιρίλοφ ήταν νεκρός.
Ο Ρώσος στρατηγός ήταν το θύμα μιας πρωινής έκρηξης κοντά σε ένα συγκρότημα κατοικιών στη Μόσχα. Βίντεο που δημοσιεύθηκαν στο διαδίκτυο έδειχναν δύο σώματα, του ίδιου και του βοηθού του, που επίσης έχασε τη ζωή του στην επίθεση, να βρίσκονται στο πεζοδρόμιο δίπλα σε ένα καμένο ηλεκτρικό σκούτερ.
Πηγή από την SBU ισχυρίστηκε ότι η υπηρεσία ήταν υπεύθυνη για την επίθεση, στην οποία εκρηκτικά προσαρτημένα στο σκούτερ πυροδοτήθηκαν εξ αποστάσεως, όταν ο Κιρίλοφ και ο οδηγός του πλησίασαν το αυτοκίνητό τους. Ο στρατηγός «ήταν εγκληματίας πολέμου και απολύτως νόμιμος στόχος», δήλωσε η πηγή. «Μια τέτοια ντροπιαστική κατάληξη περιμένει όλους όσοι σκοτώνουν Ουκρανούς». Η έκρηξη ήταν μικρής κλίμακας: μια αυτοσχέδια εκρηκτική συσκευή με ισοδύναμο περίπου 300 γραμμαρίων TNT.
Ουκρανοί αξιωματούχοι λένε ότι θεωρούν τον Κιρίλοφ υπεύθυνο για 4.800 περιστατικά χρήσης χημικών πυρομαχικών εναντίον των δυνάμεων της χώρας από την αρχή του πολέμου. Υποστηρίζουν ότι πάνω από 2.000 στρατιώτες έχουν νοσηλευτεί λόγω αυτών των επιθέσεων, ενώ τρεις έχουν χάσει τη ζωή τους.
Πληθαίνουν οι στοχευμένες δολοφονίες
Η δολοφονία του Κιρίλοφ μπορεί να είναι η πιο τολμηρή και υψηλού προφίλ που πραγματοποίησαν οι Ουκρανοί μέχρι στιγμής. Αλλά δεν είναι η πρώτη. Η πέμπτη διεύθυνση αντικατασκοπίας της SBU, η οποία έχει εντολή για στοχευμένες δολοφονίες στο εξωτερικό, και η HUR, η στρατιωτική υπηρεσία πληροφοριών της Ουκρανίας, δραστηριοποιούνται και οι δύο σε ρωσικό έδαφος.
Σύμφωνα με ρεπορτάζ του Economist oι δύο υπηρεσίες διαθέτουν εξελιγμένα δίκτυα και τρόπους δράσης μέσα στη χώρα. Ο πιο πρόσφατος στόχος τους ήταν πιθανότατα ο Μιχαήλ Σάτσκι, ειδικός στα όπλα που βοήθησε τη Ρωσία να εκσυγχρονίσει τους πυραύλους κρουζ που χρησιμοποιήθηκαν κατά της Ουκρανίας, και ο οποίος δολοφονήθηκε κοντά στο σπίτι του την περασμένη εβδομάδα.
Οι Ουκρανοί πράκτορες έχουν, σύμφωνα με τον Economist, δολοφονήσει δεκάδες Ρώσους διοικητές, αξιωματούχους, ύποπτους συνεργάτες και προπαγανδιστές από την αρχή του πολέμου, κυρίως στις κατεχόμενες περιοχές της Ουκρανίας. Αμερικανοί αξιωματούχοι πιστεύουν ότι η Ουκρανία ενεπλάκη επίσης στην έκρηξη παγιδευμένου αυτοκινήτου, στην οποία σκοτώθηκε η Ντάρια Ντούγκινα, κόρη του Ρώσου εθνικιστή ιδεολόγου Αλεξάντερ Ντούγκιν, το 2022. Ο Ντούγκιν μπορεί να ήταν ο αρχικός στόχος.
Ο ανταγωνισμός μεταξύ των υπηρεσιών
Παλαιότερα, πράκτορες μετακινούνταν μεταξύ της πέμπτης διεύθυνσης της SBU και της HUR. Σήμερα, οι δύο οργανισμοί βρίσκονται σε ανταγωνισμό. Ο Ολεξάντρ Πόκλαντ, αναπληρωτής επικεφαλής της SBU που επιβλέπει την πέμπτη διεύθυνση, και ο Κίριλο Μπουντάνοφ, επικεφαλής της HUR, έχουν ιδιαίτερα τεταμένες σχέσεις. Κυκλοφορούν φήμες ότι ο Πόκλαντ επιδιώκει να αντικαταστήσει τον Μπουντάνοφ, ο οποίος έχει χάσει την εύνοια κάποιων στο προεδρικό γραφείο.
Ανεξαρτήτως των ανταγωνισμών μεταξύ των υπηρεσιών, η δολοφονία του Κιρίλοφ δείχνει ότι οι ουκρανικές υπηρεσίες πληροφοριών παραμένουν θανάσιμες.
Το μήνυμα που έστειλαν οι Ουκρανοί πράκτορες είναι ότι μπορούν να στοχεύσουν ανώτατους αξιωματούχους των ρωσικών ενόπλων δυνάμεων, ακόμη και στη Μόσχα. Η Ρωσία, που δεν έχει καταφέρει να πραγματοποιήσει παρόμοια εκστρατεία στην Ουκρανία, πιθανότατα θα απαντήσει όπως έχει κάνει από την αρχή του πολέμου: με βομβαρδισμούς σε Ουκρανούς αμάχους.