Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν, ούτε λίγο ούτε πολύ, δηλώνει ευτυχής για τις δυτικές κυρώσεις κατά της Μόσχας:
«Ακόμη και οι περιβόητες κυρώσεις, οι οποίες θεωρήθηκαν από τους αντιπάλους μας ως ένας τρόπος να πληγεί η Ρωσία, συνέβαλαν, μεταξύ άλλων τη χώρα να κάνει ένα άλμα προς τα εμπρός στην ψηφιοποίηση», υποστήριξε ο Ρώσος πρόεδρος μιλώντας σε συνεδρίαση του Συμβουλίου για την Ανάπτυξη της Κοινωνίας των Πολιτών και των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
Αν και με τις κυρώσεις τα έχει καταφέρει, όπως και στο μέτωπο της Ουκρανίας, ο Πούτιν ήρθε πάντως αντιμέτωπος με έναν «Μαύρο Δεκέμβρη»: Το Κρεμλίνο είδε το ρούβλι να χάνει σχεδόν το ένα τέταρτο της αξίας του από τις αρχές Αυγούστου και την ίδια ώρα η Μόσχα να χάνει τον μοναδικό σύμμαχό της στη Μεσόγειο-τον σύρο πρόεδρο Ασαντ.
Στον τομέα της οικονομίας, η συναλλαγματική του ισοτιμία με το δολάριο περισσότερο από 24%, γεγονός που προκλήθηκε πάντως από τις νέες κυρώσεις κατά του ρωσικού χρηματοπιστωτικού τομέα. Οι περισσότερες μεγάλες ρωσικές τράπεζες – συμπεριλαμβανομένης της Gazprombank – επηρεάζονται πλέον από τις αμερικανικές κυρώσεις και ως εκ τούτου δεν μπορούν να πραγματοποιήσουν τραπεζικές συναλλαγές σε δολάρια. Την τελευταία φορά που το ρούβλι είχε υποχωρήσει τόσο πολύ ήταν τον Μάρτιο του 2022, τον πρώτο μήνα μετά την έναρξη της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία.
Ορισμένοι αναλυτές προβλέπουν τώρα ότι το ρούβλι θα μπορούσε να διολισθήσει σε μια τιμή από 115 έως 120 για το δολάριο, πριν από το τέλος του έτους. Για να αποφευχθεί αυτό, η κεντρική τράπεζα θα μπορούσε να αναγκαστεί να πουλήσει περισσότερο ξένο συνάλλαγμα.
Ανοδος του πληθωρισμού
Σε σύγκριση με το κινεζικό γουάν, το ρωσικό νόμισμα υποχώρησε επίσης κατά 0,51% -επίσης στο χαμηλότερο επίπεδό του σε περισσότερα από δυόμισι χρόνια. «Αυτό είναι πιθανό να επιδεινώσει την οικονομική κατάσταση για τους Ρώσους – καθώς ο πληθωρισμός απειλεί τώρα να αυξηθεί ακόμη περισσότερο», τονίζουν παράγοντες της αγοράς.
Η αποδυνάμωση του εθνικού νομίσματος είναι πιθανό να τροφοδοτήσει τον πληθωρισμό στη Ρωσία, καθώς οι εισαγωγές θα γίνουν ακριβότερες. Η κεντρική τράπεζα εκτιμά ότι μια υποτίμηση 10% του ρουβλίου θα αυξήσει τον πληθωρισμό κατά 0,5 ποσοστιαίες μονάδες. «Αυτό αντιπροσωπεύει μια πρόκληση για την κεντρική τράπεζα στον αγώνα κατά της αύξησης των τιμών», τονίζει ο οικονομολόγος Γεβγένι Κόγκαν .
Οι νομισματικές αρχές προσπαθούν να το αντιμετωπίσουν αυξάνοντας το βασικό τους επιτόκιο στο 21%-το υψηλότερο επίπεδο από το 2003.
«Ιδιαίτερα τα νοικοκυριά και οι εταιρείες πληρώνουν το τίμημα των τεράστιων επιτοκίων. Οι απλοί Ρώσοι πρέπει τώρα να πληρώσουν περισσότερο από 25% τόκο σε βραχυπρόθεσμα δάνεια. Η Ρωσική Ένωση Βιομηχάνων και Επιχειρηματιών (RSPP) δεν διστάζει επίσης να επικρίνει ανοιχτά τη δραματική οικονομική κατάσταση. Πιέσεις και πλεονεκτήματα
Μετά από σχεδόν τρία χρόνια πολέμου, ο Πούτιν δέχεται οικονομική πίεση. Αν και ο υπουργός Οικονομικών Αντόν Σιλουάνοφ βλέπει πάντως πλεονέκτημα στην αδυναμία του ρουβλίου: «Δεν λέω αν η ισοτιμία είναι καλή ή κακή», είπε σε οικονομικό συνέδριο στη Μόσχα. «Απλώς λέω ότι η συναλλαγματική ισοτιμία σήμερα είναι πολύ ευνοϊκή για τους εξαγωγείς». Βοηθά επίσης τη ρωσική κυβέρνηση να δημιουργεί περισσότερα κρατικά έσοδα από ενεργειακούς φόρους και εξαγωγικούς δασμούς.
Ο υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ, Λόιντ Όστιν υποστήριξε πάντως σε ομιλία του στην Καλιφόρνια ότι η Ρωσία έχει δαπανήσει «περισσότερα από 200 δισεκατομμύρια δολάρια» στον πόλεμο της Ουκρανίας.
Η πτώση του Ασαντ
Ο «Μαύρος Δεκέμβρης» για τη Ρωσία συνοδεύτηκε και με την πτώση της Συρίας στα χέρια των τζιχαντιστών. Για τον Πούτιν, αυτό είναι μια καταστροφή, καθώς για σχεδόν 10 χρόνια, κράτησε τον Ασαντ στην εξουσία με τεράστια έξοδα. Τώρα ο Πούτιν όχι μόνο έχει χάσει την επιρροή και τον έλεγχο ενός σημαντικού συμμάχου στη Μέση Ανατολή, αλλά κινδυνεύει επίσης να απωλέσει και τη μοναδική ρωσική ναυτική βάση στη Μεσόγειο.
Η ανατροπή του Άσαντ αποδυναμώνει τη γεωπολιτική θέση ισχύος της Ρωσίας. Ειδικά στον παγκόσμιο Νότο, πολλοί πιστεύουν τώρα ότι η Ρωσία δεν μπορεί να προστατεύσει τους συμμάχους της. Η ρωσική επιρροή στη Λιβύη και σε άλλα αφρικανικά κράτη μπορεί να υποχωρήσει επίσης σε μεγάλο βαθμό. «Η Μόσχα έχει ξαφνικά συρρικνωθεί από μια θεωρούμενη παγκόσμια υπερδύναμη σε μια περιφερειακή δύναμη που διεξάγει συνοριακούς πολέμους», λένε δυτικοί αναλυτές.
Ενδεχομένως, η εικόνα της Ρωσίας να δοκιμαστεί ξανά – για παράδειγμα στη Γεωργία, αλλά και σε δικές της μουσουλμανικές επαρχίες. Αναταραχές ξέσπασαν στη ρωσική δημοκρατία του Νταγκεστάν. Οι ισλαμιστικές ομάδες της αντιπολίτευσης αισθάνονται έτοιμες να αμφισβητήσουν τη Μόσχα, μετά τα γεγονότα στη Συρία
Διπλωμάτες αναφέρουν ότι αυτός είναι ένας από τους λόγους για τους οποίους το Κρεμλίνο εμφανίζεται πιο ανοιχτό σε άμεσες ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις στον πόλεμο της Ουκρανίας. «Η Μόσχα φαίνεται να συνειδητοποιεί ότι θα ήταν καλύτερο να αφήσει τον πόλεμο και να οδηγηθεί σε πολιτικές διαπραγματεύσεις», λέει εκπρόσωπος του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες. Ιδιαίτερα, μετά την επίσημη είσοδο του προέδρου Τραμπ στον Λευκό Οίκο σε 40 ημέρες.
