Ο Μπασάρ Αλ Άσαντ «δραπέτευσε» τη Συρία και βρήκε καταφύγιο στη Μόσχα, 13 χρόνια αφότου ξέσπασε η Αραβική Άνοιξη. Προηγήθηκε ένας πολυετής, άκρως καταστροφικός εμφύλιος και μία αιφνίδια επιχείρηση – αστραπή από τους αντάρτες του Αλ Τζουλάνι.
Το 2011 έξι χώρες της Βόρειας Αφρικής και Μέσης Ανατολής έζησαν μαζικά κινήματα διαμαρτυρίας, σε μία πρωτοφανή για τον αραβικό κόσμο κοινωνική εξέγερση. Μεταξύ τους και η Συρία. Ό Άσαντ είναι ο 5ος ηγέτης που εκθρονίζεται. Η πτώση του καθεστώτος του έρχεται περισσότερο από μία δεκαετία ύστερα από εκείνη των άλλων τεσσάρων.
Πώς άρχισαν όλα
Η «Αραβική Άνοιξη», όπως ονομάστηκε τότε η εξέγερση με την οποία οι πολίτες θέλησαν να βάλουν τέλος στις μοναρχίες και να υιοθετήσουν δημοκρατικά συστήματα διακυβέρνησης, άρχισε από την Τυνησία. Η αυτοπυρπόληση ενός πωλητή φρούτων ως διαμαρτυρία για την κατάσχεση των προϊόντων του από την αστυνομία, στις 17 Δεκεμβρίου 2010, πυροδότησε μαζικές, σφοδρές διαδηλώσεις, που τελικά οδήγησαν στην πτώση του καθεστώτος του Ζιν Ελ Αμπιντίν Μπεν Άλι τον Ιανουάριο του 2011. Όλη η Μέση Ανατολή βίωνε εκείνη την περίοδο επισιτιστική κρίση.
Οι Τυνήσιοι έδωσαν το έναυσμα και ακολούθησαν και άλλοι. Έναν μηνά μετά την πτώση του Μπεν Άλι, έπεσε ο Χόσνι Μουμπάρακ στην Αίγυπτο. Ο πρόεδρος της Λιβύης, Μουαμάρ Καντάφι, δολοφονήθηκε τον Οκτώβριο του 2011, ενώ ο πρόεδρος της Υεμένης, Αλί Αμπντουλάχ Σάλεχ απομακρύνθηκε από την εξουσία τον Φεβρουάριο του 2012.
Η Τυνησία ήταν η μόνη χώρα, η οποία έχτισε μία βιώσιμη δημοκρατία στον απόηχο της Αραβικής Άνοιξης, αλλά τα τελευταία χρόνια έρχεται αντιμέτωπη με οικονομική κρίση και τη διολίσθηση του πρόεδρου Καΐς Σαγιέντ στον αυταρχισμό.
Τι απέγινε η δημοκρατία;
Η Αίγυπτος πραγματοποίησε δημοκρατικές εκλογές το 2012, που έφεραν τους ισλαμιστές στην εξουσία. Έναν χρόνο αργότερα την εξουσία πήρε ο Αμπντέλ Φατάχ Ελ Σίσι με πραξικόπημα.
Λιβύη και Υεμένη υποφέρουν για πάνω από μία δεκαετία, παγιδευμένες στον εμφύλιο πόλεμο και την αστάθεια.
Το Μπαχρέιν είναι η μόνη μοναρχία που επιβίωσε των διαδηλώσεων του 2011 και ο Χαμάντ μπιν Ίσα Αλ Χαλίφα παραμένει στον θρόνο του. Σε άλλες χώρες της περιοχής, όπως το Μαρόκο και το Σουδάν, ξέσπασαν επίσης διαδηλώσεις πριν από 13 χρόνια, αλλά όχι στην έκταση εκείνη που είδαμε στα άλλα 6 κράτη.
Μία δεύτερη «Αραβική Άνοιξη» άρχισε να σαρώνει την περιοχή το 2018 και οδήγησε στην πτώση ακόμη ενός αυταρχικού ηγέτη, του Ομάρ αλ Μπασίρ στο Σουδάν. Έκτοτε η χώρα παραμένει βυθισμένη σε έναν φριχτό εμφύλιο πόλεμο.
Διαβάστε ακόμη: Συρία: Ο Άσαντ έφυγε, η (οικονομική) κόλαση μένει εδώ – Οι πληγές ενός φτωχοποιημένου λαού