Οι κραδασμοί στο οικοδόμημα της Ευρωπαϊκής Ένωσης όλο και εντείνονται απειλητικά. Οικονομία, κοινωνία, πολιτική σε αναβρασμό. Ο ρόγχος του περίφημου Συμφώνου Σταθερότητας επιβάλλει αναποτελεσματικά τη λιτότητα και σφίγγει ασφυκτικά υποβαθμίζοντας την ποιότητα ζωής των Ευρωπαίων.
Οι ισχυρότερες οικονομικά χώρες Γερμανίας και Γαλλίας παραπαίουν οικονομικά και πολιτικά. Τα ακροδεξιά κόμματα ισχυροποιούνται απειλώντας κι αυτά την ευρωπαϊκή ενότητα με σημαία τα εθνικιστικά κηρύγματα. Η Ευρώπη σύρεται από το Αμερικανικό άρμα σε έναν αδιέξοδο πόλεμο στην Ουκρανία, πληρώνοντάς τον αναιτίως πολύ ακριβά. Τα ανθρωπιστικά χαρακτηριστικά της πάλαι ποτέ Ευρώπης -τοις κείνων ρήμασι πειθόμενης- διαρρηγνύονται με την εγκληματικά αδρανή παρακολούθηση του αιματοκυλίσματος στην Παλαιστίνη. Για ποια Ευρώπη των κρατών και των λαών μπορούμε να μιλήσουμε;
Στη Γερμανία κλείνουν μεγάλες επιχειρήσεις, εμφανίζονται νέες στρατιές ανέργων η Γαλλία βαδίζει χωρίς πυξίδα και δίχως εγκεκριμένο προϋπολογισμό για το 2025. Η επαπειλούμενη αύξηση των δασμών από τον Τραμπ θα χτυπήσει καίρια τις ευρωπαϊκές εξαγωγές και θα επιδεινώσει την, ήδη σε στασιμότητα, ευρωπαϊκή οικονομία. Με την επανέλευση του Τραμπ και τις απειλές για επιβολή δασμών έως και 20% σε όλα τα εισαγόμενα στις ΗΠΑ αγαθά, οι επιπτώσεις στην Ευρωπαϊκή οικονομία -ευλόγως και στην πολιτική- θα είναι δραματικές. Ήδη ευρωπαϊκές εταιρείες μετακινούνται στις ΗΠΑ, όπως η γερμανική βιομηχανία κατασκευής ηλιακών πάνελ Meyer Burger κ.ά. Πολλοί μιλούν για επιπτώσεις της πολιτικής Τραμπ στις τιμές των φαρμάκων, των πράσινων τεχνολογιών και πρωτίστως των προϊόντων σχετικών με την τεχνητή νοημοσύνη.
Αν λάβουμε υπόψη τις επιλογές στελεχών στην κυβέρνηση που ετοιμάζει ο Τραμπ, μπορούμε να φανταστούμε τη λαίλαπα που έρχεται στην Ευρώπη και τον κόσμο. Ενδεικτικά: Ο Πιτ Χέγκσεθ, μελλοντικός υπουργός Άμυνας, αναφέρεται για φιλικούς δεσμούς με ομάδες εξτρεμιστών και ιδεολογία λευκής υπεροχής και ζητά χάρη για στρατιωτικούς εγκληματίες πολέμου. Ο Κρις Ράιτ, μελλοντικός υπουργός Ενέργειας, επιμένει στη χρήση ορυκτών καυσίμων και δηλώνει ότι «δεν υπάρχει κλιματική κρίση». Ο Ρόμπερτ Φ. Κένεντι Τζούνιορ, μελλοντικός υπουργός Υγείας, αμφισβητεί τη χρησιμότητα των εμβολίων και υποστηρίζει θεωρίες συνωμοσίας.
Τόσα χρόνια μετά, η Κοινή Εξωτερική Πολιτική και Πολιτική Ασφάλειας (ΚΕΠΠΑ) μένει στα χαρτιά, αν σκεφτούμε ότι η Ευρώπη δεν αντιδρά στις απειλές της Τουρκίας προς τη χώρα μας (κράτους μέλους της Ε.Ε.), όμως αντέδρασε αμέσως και εμπράκτως υπέρ της Ουκρανίας στον πόλεμο με τη Ρωσία και η Κύπρος μέλος της Ε.Ε. παραμένει υπό Τουρκική κατοχή. Η έννοια των κοινών και προστατευόμενων συνόρων της Ε.Ε. παραμένει επίσης στα χαρτιά. Το δε ΝΑΤΟ (βλέπε ΗΠΑ) συνεχίζει να υπάρχει -παρότι εξέλειπε ο κομμουνιστικός κίνδυνος που ήταν η αιτία ίδρυσής του- με υπαρκτό τον κίνδυνο να σύρει την ανθρωπότητα σε έναν νέο παγκόσμιο πόλεμο.
Η ιδέα της Ενωμένης Ευρώπης ξεκίνησε από πολύ παλιά. Έλεγε ο Τζορτζ Ουάσινγκτον (1732-1799): «Μια μέρα, κατά το μοντέλο των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής, οι Ηνωμένες Πολιτείες της Ευρώπης θα δημιουργηθούν». Και ο μέγας Βίκτωρ Ουγκώ δήλωνε το 1849: «Θα έλθει μια μέρα που όλα τα έθνη αυτής της ηπείρου, χωρίς να χάσουν τον ιδιαίτερο χαρακτήρα τους ή την ένδοξη ατομικότητά τους, θα συνενωθούν σε μια ανώτερη οντότητα και θα συναποτελέσουν την ευρωπαϊκή αδελφότητα».
Σημαντικοί στοχαστές αμέσως μετά τη λήξη του Πρώτου Παγκόσμιου Πολέμου μιλούσαν για μια Ενωμένη Ευρώπη. Το πρώτο Πανευρωπαϊκό Μανιφέστο δημοσιοποιήθηκε το 1923 από τον Ρίχαρντ Κουντενχόβε Καλέργκι. Από το 1950 και μετά η περίφημη Ευρωπαϊκή Ολοκλήρωση προέβλεπε την πολιτική, οικονομική, βιομηχανική, νομική, κοινωνική, πολιτιστική ένωση των Ευρωπαϊκών κρατών, με την ελεύθερη διακίνηση ανθρώπων, κεφαλαίων, αγαθών. Η σημερινή Ευρωπαϊκή Ένωση αριθμεί 508 εκατομμύρια κατοίκους, οι ΗΠΑ 337 εκατομμύρια.
Το απώτερο όραμα των ιδρυτών της Ε.Ε. ήταν η σταδιακή Ένωση των ευρωπαϊκών κρατών σε μια ομοσπονδία στα πρότυπα των ΗΠΑ. Αυτό όμως που εξελίσσεται, απέχει μακράν του οράματος μιας Ενωμένης Ευρώπης. Η Ευρωζώνη απειλείται. Οικονομία και πολιτική σφιχταγκαλιασμένες δείχνουν το αδιέξοδο στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Με υπερδυνάμεις (υπαρκτές και αναδυόμενες) ΗΠΑ, Ρωσία, Κίνα και Ινδία στον υπό διαμόρφωση παγκόσμιο χάρτη, ουτοπία του παρελθόντος αποτελεί πλέον ότι θα μπορούσε η Ευρώπη να συνιστά μία ακόμα υπερδύναμη. Ουτοπικό διαγράφεται επίσης, να δούμε μια Ευρώπη ως Ομόσπονδο κράτος, με ένα Σύνταγμα, μία κυβέρνηση, έναν στρατό, μία Κεντρική Τράπεζα. Είναι τάχα υπερβολικό με τα σημερινά δεδομένα να πούμε «Αντίο Ευρώπη;».
