Τουλάχιστον 5 διαδοχικοί ρωσικοί βομβαρδισμοί έχουν λάβει χώρα το τελευταίο 24ωρο κοντά στην Ιντλίμπ με στόχο τους τζιχαντιστές αντάρτες και προς στήριξη του καθεστώτος Άσαντ. Το Ιράν από την πλευρά του στέλνει στη Δαμασκό τον υπουργό Εξωτερικών του.
Ωστόσο οι επέμβασεις αυτή μάλλον έρχονται πολύ αργά. Ο ηγέτης της Συρίας βίωσε τον απόλυτο αιφνιδιασμό όταν είδε τζιχαντιστές, υποστηριζόμενους από την Τουρκία, να μπαίνουν στο Χαλέπι.
Η Χεζμπολάχ ήταν μία από τις δυνάμεις που στήριζαν τον συριακό στρατό και το καθεστώς Άσαντ. Αλλά αποδυναμώθηκε αισθητά από τα πλήγματα του Ισραήλ. Και ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν – όσο και εάν εξαπολύει μύδρους κατά του Ισραήλ και του Νετανιάχου – δεν έχασε την ευκαιρία να προωθήσει τα δικά του συμφέροντα στο συριακό έδαφος, τα οποία και έρχονται σε πλήρη σύγκρουση με εκείνα της Ρωσίας, του Ιράν και της Χεζμπολάχ. Θα έχει ενδιαφέρον να δούμε τι θα σημάνει αυτό για τις σχέσεις του Ερντογάν με τον Πούτιν. Ο Τούρκος πρόεδρος πάντως είχε δοκιμάσει αυτή τη στρατηγική και στο Ναγκόρνο Καραμπάχ και βγήκε κερδισμένος.
Όπως σχολιάζει σε ανάλυσή του το CNN οι 3 αυτές δυνάμεις απογοήτευσαν τον σύμμαχό τους, Άσαντ.
Η Αραβική Άνοιξη και ο εμφύλιος
Υπήρξαν αρκετές στιγμές στο παρελθόν που η επιβίωση του καθεστώτος Μπασάρ αλ Άσαντ φαινόταν αμφίβολη. Όταν η λεγόμενη Αραβική Άνοιξη ξέσπασε σε όλη την περιοχή το 2011, ανατρέποντας απολυταρχικούς στην Τυνησία, την Αίγυπτο και τη Λιβύη και πυροδοτώντας μαζικές διαδηλώσεις στην Υεμένη, το Μπαχρέιν και τη Συρία, κάποιοι θεώρησαν τον Άσαντ τελειωμένη υπόθεση.
Αλλά οι 3 σωματοφύλακες σύμμαχοι της Συρίας – το Ιράν, η Χεζμπολάχ του Λιβάνου και η Ρωσία – ήταν εκεί. Τα τελευταία χρόνια ο αγώνας στη Συρία μεταξύ ενός διεφθαρμένου, βάναυσου καθεστώτος στη Δαμασκό και μιας ακραίας αντιπολίτευσης φαινόταν να έχει παγώσει. Και ο Άσαντ επέστρεφε σταδιακά στη διεθνή σκηνή.
Ο εφιάλτης του συριακού εμφυλίου έμοιαζε να έχει λάβει τέλος – όσο και εάν οι δραματικές επιπτώσεις του γίνονταν εμφανείς στην οικονομία, τις υποδομές και σε έκφανση της καθημερινότητας. Ο Μπασάρ Αλ Άσαντ είχε κερδίσει. Ακόμη και εάν δεν ήταν μία ολοκληρωτική νίκη, είχε εξασφαλίσει τον έλεγχο του μεγαλύτερου τμήματος (περίπου 65%) της χώρας. Άλλα τμήματα της Συρίας ελέγχονταν από μια κουρδική πολιτοφυλακή που υποστηρίζεται από τις ΗΠΑ και από σουνιτικές φατρίες που υποστηρίζονται από την Τουρκία.
Ωστόσο, σημειώνουν αναλυτές στο CNN, αυτή η νίκη ήταν τελικά ψευδαίσθηση. Μία ψευδαίσθηση που γκρεμίστηκε αυτή την εβδομάδα, καθώς η αντιπολίτευση, υπό την ηγεσία της άλλοτε συνδεόμενης με την Αλ Κάιντα Jabhat al-Nusra – που μετονομάστηκε σε Hay’at Tahrir al-Sham (HTS) – ξεκίνησε μια επίθεση από την επαρχία Ιντλίμπ και μέσα μόλις 72 ώρες κατάφερε να φτάσει στο κέντρο του Χαλεπίου.
Το βράδυ του Σαββάτου ήταν σαφές πως οι κυβερνητικές δυνάμεις υποχωρούν και οι αντάρτες προελαύνουν στην κεντρική πόλη της Χάμα. Σε εκείνη ακριβώς την πόλη, στις αρχές του 1982, ο πατέρας του Μπασάρ έβαλε τον στρατό και τις υπηρεσίες πληροφοριών του να σφάξουν χιλιάδες αντιπάλους του, τερματίζοντας μια εξέγερση υπό την ηγεσία της Μουσουλμανικής Αδελφότητας.
Τι συμβαίνει στη Συρία: Πώς «ξύπνησε» ο εφιάλτης στο Χαλέπι – Όσα πρέπει να γνωρίζετε σε 5′ λεπτά
Το κενό που εκμεταλλεύθηκαν οι τζιχαντιστές
Πώς όμως έσπασε το φράγμα στη βόρεια Συρία; Η προφανής εξήγηση είναι ότι οι βασικοί σύμμαχοι του καθεστώτος βρίσκονται όλοι υπό πίεση και αφήνουν την επιφυλακή τους.
- Η Χεζμπολάχ – η οποία έπαιξε βασικό ρόλο στην ενίσχυση του καθεστώτος κατά τις πιο σκοτεινές μέρες του εμφυλίου πολέμου – τράβηξε τα περισσότερα στρατεύματά της πίσω στην πατρίδα της μετά τις 7 Οκτωβρίου 2023, για να πολεμήσει το Ισραήλ, το οποίο στη συνέχεια εξόντωσε τα περισσότερα από τα ανώτερα στελέχη της ομάδας.
- Η Ρωσία διαδραμάτισε επίσης βασικό ρόλο στη στήριξη της κυβέρνησης στη Δαμασκό αφού έστειλε στρατεύματα και πολεμικά αεροσκάφη στη Συρία τον Σεπτέμβριο του 2015. Ωστόσο, τώρα η κορυφαία προτεραιότητα της Μόσχας είναι ο πόλεμος στην Ουκρανία.
- Και, τέλος, οι σύμβουλοι και οι βάσεις του Ιράν στη Συρία δέχθηκαν συχνές επιθέσεις από το Ισραήλ τον τελευταίο χρόνο.
Βλέποντας αυτό το κενό, οι τζιχαντιστές της HTS μαζί με τις υποστηριζόμενες από την Τουρκία φατρίες εξαπέλυσαν την επίθεση-σοκ εναντίον των στρατευμάτων του συριακού καθεστώτος και πυροδότησαν την πιο αιματηρή μάχη που έχει δει η χώρα εδώ και χρόνια.
53 χρόνια στην εξουσία – Πόσο ακόμη;
Πέρα από όλα αυτά, υπάρχει και η σκληρή πραγματικότητα: Η δυναστεία του Άσαντ βρίσκεται στην εξουσία για 53 χρόνια, από το 1971. Μπορεί η επιβίωσή της να είναι αιώνια; Η ενδημική διαφθορά και η κακοδιαχείριση ήταν βάρος για την οικονομία ακόμη και πριν ξεσπάσει ο εμφύλιος πόλεμος το 2011. Από τότε, η ζωή για τον μέσο Σύρο πολίτη έχει πάει από το κακό στο χειρότερο. Ο πόλεμος άφησε εκατοντάδες χιλιάδες νεκρούς, ενώ εκατομμύρια άλλοι είτε εκτοπίστηκαν εσωτερικά για να οδηγηθούν στην εξορία.
Επανειλημμένα από το 1971, η δυναστεία Άσαντ έχει επιβιώσει από εσωτερικές και εξωτερικές προκλήσεις. «Ωστόσο, τίποτα, ούτε καθεστώτα, ούτε ηγέτες, δεν διαρκεί για πάντα. Όλα κάποτε τελειώνουν», σχολιάζει το CNN.
Διαβάστε ακόμη: Τι συμβαίνει στο Χαλέπι – Τα 3 φέουδα και ο ρόλος Ρωσίας, Τουρκίας και Ιράν
