Αφού απειλήθηκε επί τουλάχιστον 20 ώρες με κατάρρευση συνομιλιών, η COP 29 κατέληξε σε μια ιστορική συμφωνία.
Ευρωπαϊκή Ένωση, ΗΠΑ και οι άλλες πλούσιες χώρες που μετείχαν στην Σύνοδο του Μπακού, συνεφώνησαν να τριπλασιάσουν τις δωρεές και τα δάνεια προς τις αναπτυσσόμενες χώρες από τα 100 δισ. δολάρια σε τουλάχιστον 300 δισ. ετησίως μέχρι το 2035.
Τα χρήματα προορίζονται για την αντιμετώπιση πλημμυρών, καύσωνα και ξηρασίας. Αλλά και για να επενδύσουν οι αναπτυσσόμενες χώρες σε μορφές ενέργειας με χαμηλές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα – αντί να αναπτύξουν τις οικονομίες τους με καύση άνθρακα και πετρελαίου, όπως έκαναν χώρες της Δύσης για περισσότερο από έναν αιώνα.
Ο απερχόμενος πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν χαιρέτισε τη συμφωνία στη διάσκεψη του Μπακού, κάνοντας λόγο για «σημαντικό βήμα» στην προσπάθεια για την αντιμετώπιση της υπερθέρμανσης του πλανήτη, ενώ δεσμεύτηκε πως η Ουάσινγκτον θα συνεχίσει τη δράση της παρά τον σκεπτικισμό που έχει εκφράσει ο διάδοχός του στον Λευκό Οίκο, Ντόναλντ Τραμπ. «Παρότι ορισμένοι επιδιώκουν να αρνηθούν ή να καθυστερήσουν την εν εξελίξει επανάσταση της πράσινης ενέργειας στην Αμερική και ανά τον κόσμο, κανείς δεν μπορεί να την αντιστρέψει – κανείς», δήλωσε ο Μπάιντεν.
«Απογοητευτική» και «κατώτερη των προκλήσεων» χαρακτήρισε τη συμφωνία η υπουργός Οικολογικής Μετάβασης της Γαλλίας Ανιές Πανιέ-Ρινασέ. Παρά τα βήματα προόδου που έγιναν -συμπεριλαμβανομένου του τριπλασιασμού της χρηματοδότησης για τις φτωχότερες χώρες του κόσμου-, η διάσκεψη του Μπακού χαρακτηρίστηκε από «πραγματική αποδιοργάνωση και έλλειψη ηγεσίας εκ μέρους της αζερικής προεδρίας», δήλωσε η υπουργός στο Γαλλικό Πρακτορείο.
Γκουτέρες: Ηλπιζα σε πιο φιλόδοξο αποτέλεσμα
«Ήλπιζα σε ένα πιο φιλόδοξο αποτέλεσμα», είπε ο Γκουτέρες, «για την αντιμετώπιση της μεγάλης πρόκλησης που αντιμετωπίζουμε», καλώντας τις κυβερνήσεις να συνεχίσουν τις προσπάθειες για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. «Τα Ηνωμένα Έθνη είναι μαζί σας. Ο αγώνας μας συνεχίζεται και δεν θα τα παρατήσουμε ποτέ», διεμήνυσε.
Ωστόσο, η εκπρόσωπος των 45 φτωχότερων χωρών του κόσμου κατήγγειλε την «όχι αρκετά φιλόδοξη» συμφωνία. «Το ποσό που προτάθηκε είναι απελπιστικά μικρό. Είναι αμελητέο», υποστήριξε η Λίλα Ναντάν από την Ινδία, επικρίνοντας την αζερική προεδρία της COP29.
Απροθυμία των Ευρωπαίων
Οι Ευρωπαίοι, οι κορυφαίοι χορηγοί χρηματοδότησης για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, δεν ήταν διατεθειμένοι να υπερβούν αυτό το ποσό σε μια περίοδο δημοσιονομικής σύσφιξης και πολιτικής αναταραχής. Θεωρούν όμως ότι συνέβαλαν σε μια απόφαση ιστορικής σημασίας. «Η COP29 θα μείνει στην Ιστορία ως απαρχή μιας νέας εποχής στη χρηματοδότηση για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής», δήλωσε ο επίτροπος Βόπκε Χούκστρα.
Αλλά η συμφωνία που επιτεύχθηκε γύρω στις 3 τα ξημερώματα άφησε μια πικρή γεύση σε αρκετούς συμμετέχοντες στην COP29. Οι φτωχότερες χώρες του κόσμου και νησιωτικά κράτη του Ειρηνικού, της Καραϊβικής και της Αφρικής ζητούσαν τα διπλάσια χρήματα, αν όχι περισσότερα.
«Καμία χώρα δεν πήρε όλα όσα ήθελε, φεύγουμε από το Μπακού έχοντας μπροστά μας πολλή δουλειά. Δεν είναι ώρα για θριαμβολογίες», δήλωσε ο επικεφαλής του ΟΗΕ για το Κλίμα, Σάιμον Στιλ.
Η διάσκεψη στο Μπακού ήταν μια «οδυνηρή εμπειρία», σχολίασε η βραζιλιάνα υπουργός Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής, Μαρίνα Σίλβα, η χώρα της οποίας θα φιλοξενήσει την COP30 το 2025.
Εννέα χρόνια μετά τη Συμφωνία του Παρισιού για την Κλιματική Αλλαγή, η καύση πετρελαίου, φυσικού αερίου και άνθρακα ήταν μεγαλύτερη φέτος σε σύγκριση με την προηγούμενη χρονιά.
Στις δύο εβδομάδες των εργασιών της COP29 στο Αζεμπαϊτζάν, σημειώθηκαν καταιγίδες που σκόρπισαν τον θάνατο σε Φιλιππίνες και Ονδούρα, η Ισπανία πάσχιζε να επουλώσει τις πληγές της μετά τις φονικές πλημμύρες, ενώ ο Ισημερινός κήρυξε κατάσταση έκτακτης ανάγκης λόγω ξηρασίας και πυρκαγιών.
