Θα περίμενε κανείς με τον πόλεμο στην Ουκρανία να έχει περάσει την 1000η ημέρα του και τον εκλεγμένο ηγέτη της υπερδύναμης του πλανήτη να θέλει τον ταχύ τερματισμό του, να οδεύουμε προς αποκλιμάκωση. Συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο.
Η σύγκρουση μόλις έγινε παγκόσμια, προειδοποίησε σε ένα μη προγραμματισμένο διάγγελμα προ ημερών ο Βλαντίμιρ Πούτιν. Είχε προηγηθεί η απόφαση του απερχόμενου προέδρου των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, να ανάψει το πράσινο φως στην Ουκρανία για τη χρήση των ATACMS σε ρωσικό έδαφος.
Το Κίεβο εξαπέλυσε τόσο τους αμερικανικούς πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς όσο και τους βρετανικούς Storm Shadow κατά ρωσικών υποδομών. Η Μόσχα απάντησε με…δοκιμή νέας γενιάς βαλλιστικού πυραύλου. Σε μία επίδειξη και ένα ηχηρό μήνυμα προς τη Δύση, μας παρουσίασε τον «αόρατο» Oreshnik.
Μέσα σε μία εβδομάδα δηλαδή οι δυτικές δυνάμεις ενίσχυσαν σημαντικά το στρατιωτικό οπλοστάσιο της Ουκρανίας και το Κρεμλίνο προέβη σε ξεκάθαρη προειδοποίηση για πυρηνική επίθεση. Μέσα σε μία εβδομάδα τα πάντα άλλαξαν: προς το πιο επικίνδυνο. Ας δούμε τι ακριβώς συνέβη:
Η στιγμή – ορόσημο
- Αργά το βράδυ της Κυριακής, προέκυψαν αναφορές ότι ο απερχόμενος πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν είχε δώσει στην Ουκρανία άδεια να χρησιμοποιήσει πυραύλους ATACMS για να χτυπήσει στόχους εντός της Ρωσίας. Η κίνηση σηματοδότησε μια σημαντική αλλαγή πολιτικής από την Ουάσιγκτον – η οποία για μήνες είχε αρνηθεί τα αιτήματα της Ουκρανίας να χρησιμοποιήσει τους πυραύλους πέρα από τα σύνορά της.
- Μετά τη διαρροή της απόφασης στον Τύπο, πύραυλοι ATACMS εκτοξεύτηκαν από την Ουκρανία στην περιοχή Μπριάνσκ της Ρωσίας.
- Το Κρεμλίνο είπε ότι έξι εξαπολύθηκαν και πέντε αναχαιτίστηκαν. Αμερικανοί αξιωματούχοι υπό καθεστώς ανωνυμίας ισχυρίστηκαν ότι ήταν οκτώ, ενώ δύο αναχαιτίστηκαν. Ηταν μία στιγμή – ορόσημο: αμερικανικής κατασκευής πύραυλοι είχαν χτυπήσει ρωσικό έδαφος για πρώτη φορά σε αυτόν τον πόλεμο.
Η περαιτέρω κλιμάκωση
- Στη συνέχεια, την Τετάρτη, η Ουκρανία εκτόξευσε πυραύλους Storm Shadow που προμήθευσε το Ηνωμένο Βασίλειο σε στόχους στην περιοχή Κουρσκ της Ρωσίας – όπου τα ουκρανικά στρατεύματα έχουν καταλάβει ένα τμήμα περίπου 600 τετραγωνικών χιλιομέτρων ρωσικού εδάφους.
- Αργότερα μέσα στην εβδομάδα, ο Μπάιντεν πρόσθεσε το τελευταίο στοιχείο ενός ενισχυμένου οπλοστασίου όπλων στην Ουκρανία, εγκρίνοντας τη χρήση ναρκών ξηράς κατά προσωπικού. Απλές, αμφιλεγόμενες, αλλά εξαιρετικά αποτελεσματικές, οι νάρκες ξηράς αποτελούν κρίσιμο μέρος της άμυνας της Ουκρανίας στο ανατολικό μέτωπο. Στόχος η χρήση τους να επιβραδύνει την επέλαση της Ρωσίας.
Η ρωσική απάντηση
Την Τρίτη, τη 1000η ημέρα του πολέμου, ο Πούτιν ενέκρινε αλλαγές στο πυρηνικό δόγμα της Ρωσίας, χαμηλώνοντας τις προϋποθέσεις τη χρήση πυρηνικών όπλων.
Το δόγμα λέει τώρα ότι μια επίθεση από ένα μη πυρηνικό κράτος, εάν υποστηριχθεί από μια πυρηνική δύναμη, θα αντιμετωπίζεται ως κοινή επίθεση στη Ρωσία.
Για να αποδείξει ότι δεν είναι απλά ένα δόγμα στα χαρτιά, το Κρεμλίνο χτύπησε την ουκρανική πόλη Ντνίπρο με έναν νέου τύπου πύραυλο Oreshnik. Ο πύραυλος ταξίδεψε με ταχύτητα 11 Μαχ. «Δεν υπάρχουν τρόποι να αντιμετωπιστεί αυτό το όπλο», διεμήνυσε ο Πούτιν, απαντώντας σε όσους την τελευταία διετία είχαν αμφισβητήσει τις ικανότητες του ρωσικού οπλοστασίου.
Οι περισσότεροι παρατηρητές συμφωνούν ότι το χτύπημα σχεδιάστηκε όχι για να προκαλέσει απώλειες, αλλά για να στείλει μια προειδοποίηση: ότι η Ρωσία θα μπορούσε, εάν το επέλεγε, να χρησιμοποιήσει τον νέο πύραυλο για πυρηνικό χτύπημα. Oι Oreshnik έχουν τη δυνατότητα να μεταφέρουν τόσο συμβατικές όσο και πυρηνικές απειλές.
Από την έναρξη της σύγκρουσης πριν από σχεδόν τρία χρόνια, ο Πούτιν έχει επανειλημμένα χαράξει πυρηνικές «κόκκινες γραμμές» τις οποίες η Δύση έχει επανειλημμένα υπερβεί. Αυτό ίσως έκανε πολλούς να υποτιμήσουν το πού μπορεί να φτάσει η Μόσχα.
Πώς «ανοίγει» η σύγκρουση
Η Ρωσία ουσιαστικά στέλνει το μήνυμα πως είναι σε «πόλεμο» με ΗΠΑ και Βρετανία – τις δύο χώρες δηλαδή που έδωσαν όπλα στην Ουκρανία για να χτυπήσει ρωσικό έδαφος.
Δεν είναι άλλωστε μόνο ο Πούτιν που σχολιάζει πως η σύγκρουση λαμβάνει πια «παγκόσμιο χαρακτήρα». Αυτό είπε και ο Πολωνός πρωθυπουργός Ντόναλντ Τουσκ, ο οποίος είπε ότι «η απειλή είναι σοβαρή και πραγματική όταν πρόκειται για παγκόσμια σύγκρουση».
Οι ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο εμπλέκονται σίγουρα πιο βαθιά από ποτέ – ενώ η ανάπτυξη βορειοκορεατικών στρατευμάτων για να πολεμήσουν στο πλευρό της Ρωσίας είδε μια άλλη πυρηνική δύναμη να μπαίνει στον πόλεμο. Ο ηγέτης της Βόρειας Κορέας Κιμ Γιονγκ Ουν δήλωσε την Πέμπτη ότι «ποτέ άλλοτε» η απειλή ενός πυρηνικού πολέμου δεν ήταν μεγαλύτερη, κατηγορώντας τις ΗΠΑ για την «επιθετική και εχθρική» πολιτική τους έναντι της Πιονγκγιάνγκ.
Και υπάρχει βεβαίως και η Κίνα. Είναι ένας σημαντικότατος σύμμαχος της Ρωσίας, ο οποίος ωστόσο αποθαρρύνει τον Πούτιν από το να κάνει πραγματικότητα τις πυρηνικές απειλές.
Έξω ο Μπάιντεν, μέσα ο Τραμπ
Γιατί, λοιπόν, βλέπουμε αυτές τις εξελίξεις τώρα; Ο πιθανός λόγος είναι η επικείμενη άφιξη του εκλεγμένου προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος θα εισέλθει επίσημα στον Λευκό Οίκο στις 20 Ιανουαρίου. Ενώ βρισκόταν στην προεκλογική εκστρατεία, ο Τραμπ υποσχέθηκε να τερματίσει τον πόλεμο εντός «24 ωρών».
Ο εκλεγμένος αντιπρόεδρος, Τζέι Ντι Βανς, έχει εξηγήσει ότι αυτό θα σήμαινε υποχωρήσεις εκ μέρους και της Ουκρανιας, πιθανότατα με τη μορφή της εγκατάλειψης εδαφών στο Ντονμπάς και την Κριμαία. Αυτό έρχεται σε πλήρη αντίθεση με την έως τώρα στάση της κυβέρνησης Μπάιντεν. Για πρώτη φορά βλέπουμε πάντως έναν απερχόμενο πρόεδρο να λαμβάνει τόσο σοβαρές αποφάσεις για έναν πόλεμο, λίγο πριν την έξοδό του από τον Λευκό Οίκο και ενώ ο πρόεδρος, που θα τον διαδεχθεί έχει τόσο διαφορετικές θέσεις στην εξωτερική πολιτική.
Με πληροφορίες από το BBC
Διαβάστε ακόμη:
→Οι μεγάλοι πόλεμοι ξεκινούν όταν οι μικροί πάνε στραβά
