Skip to main content

Το πιο αναπάντεχο ασφαλές καταφύγιο στον κόσμο

REUTERS/Yara Nardi

Έως πρόσφατα το θεωρούσαμε κόλαση επί Γης. Τώρα υπάρχουν μέρη σε ακόμη πιο δεινή κατάσταση

Για να αντιληφθεί κανείς πόσο άσχημα είναι τα πράγματα στον Λίβανο, ας κοιτάξει τη Συρία. Η χώρα που μετετράπη σε κόλαση επί Γης με τον εμφύλιο και πυροδότησε την μεγαλύτερη προσφυγική κρίση όλων των εποχών, τώρα μοιάζει με ασφαλές καταφύγιο, σχολιάζει ο Economist.

Από τον Σεπτέμβριο έχουν εγκαταλείψει τον Λίβανο περί τους 500.000 ανθρώπους εν μέσω σφοδρότατων ισραηλινών βομβαρδισμών, που κάνουν τη Βηρυτό να θυμίζει Γάζα. Κάποιοι εξ αυτών φεύγουν με τα πόδια, περνώντας από τους κρατήρες, που έχουν ανοίξει οι βόμβες, για να φτάσουν στη γειτονική Συρία.

Οι πενιχρές αποταμιεύσεις που έχουν, μετά την κατάρρευση του λιβανέζικου νομίσματος, αξίζουν κάτι στην πάμπτωχη Συρία. Περίπου 16,7 εκατομμύρια Σύροι βασίζονται σε βοήθεια, σύμφωνα με τα Ηνωμένα Έθνη. Υπάρχει έλλειψη βασικών υπηρεσιών, αλλά οι υπηρεσίες του ΟΗΕ μοιράζουν τρόφιμα και τα ενοίκια είναι πολύ φθηνά. Είναι τέτοια η εισροή μεταναστών που οι τιμές των κατοικιών και τα ενοίκια ανεβαίνουν στη χώρα για πρώτη φορά μετά από μια δεκαετία.

Τι επιδιώκει ο Άσαντ

Όπως αναφέρει ο Economist το γεγονός ότι η Συρία επιτρέπει στους Λιβανέζους να εισέλθουν ίσως εντάσσεται στην προσπάθεια του Μπασάρ αλ Άσαντ να αντικαταστήσει τη σουνιτική πλειοψηφία της χώρας με άλλες μειονότητες. Η αλαουιτική βάση του αποτελεί μόλις το 10% περίπου του πληθυσμού. Εκατοντάδες χιλιάδες Σιίτες αλαουίτες του Λιβάνου είναι μια ευπρόσδεκτη προσθήκη. Πολλοί έχουν αναζητήσει καταφύγιο κοντά σε ιερούς τόπους Σιιτών της Συρίας, όπως η Σαγίντα Ζεϊνάμπ, στο νότιο άκρο της Δαμασκού. Ο Άσαντ προσελκύει όσους διαφεύγουν παραιτούμενος από το τέλος των 100 δολαρίων για τους Λιβανέζους (διατηρώντας παράλληλα περιορισμούς στους εξόριστους Σύρους, τους οποίους υποπτεύεται ότι συμπάσχουν με τους αντιπάλους του). Κάποιοι λέγεται ότι έλαβαν συριακά διαβατήρια.

Δεδομένης της δεινής κατάστασης της οικονομίας του, μπορεί ακόμη να επιδιώξει να κερδίσει χρήματα από τους πρόσφυγες. Η γειτονική Ιορδανία, η οποία έχει φιλοξενήσει εκατοντάδες χιλιάδες από αυτούς σε αντάλλαγμα για βοήθεια δισεκατομμυρίων δολαρίων, θα μπορούσε να είναι το πρότυπό του. Οι υπεύθυνοι στην ΕΕ, που φοβόντουσαν ότι ο πόλεμος του Ισραήλ θα πυροδοτήσει νέα κύματα προσφύγων, δεν κρύβουν τη χαρά τους. σημειώνει ο Economist.

Το περασμένο καλοκαίρι, οκτώ χώρες της ΕΕ υπέγραψαν ένα έγγραφο που πρότεινε να υποστηρίξουν κάποια ανασυγκρότηση στη χώρα που έχει καταστραφεί από τον πόλεμο και να χαλαρώσουν τις κυρώσεις εάν ο Άσαντ πάρει πίσω μερικούς από τους 1 εκατομμύριο Σύρους που έφτασαν στην Ευρώπη.

Μια στάση

Για πολλούς από τους εκτοπισμένους, ωστόσο, το διαλυμένο βασίλειο του Άσαντ είναι απλώς μία στάση. Πολλοί Σουνίτες φοβούνται τους εκδικητικούς μπράβους του Άσαντ και κατευθύνονται προς τους τουρκικούς και κουρδικούς θύλακες στα βόρεια και τα ανατολικά. Ούτε οι Σιίτες του Λιβάνου χαίρονται που πάνε στη Συρία. Το Ισραήλ υποπτεύεται ότι κάποιοι είναι μέλη της Χεζμπολάχ και έχει στείλει πολεμικά αεροσκάφη και μη επανδρωμένα αεροσκάφη για καταδίωξη.

Στις 3 Νοεμβρίου, οι Ισραηλινοί καταδρομείς εξαπέλυσαν την πρώτη τους επίθεση από το έδαφος στη Συρία και απήγαγαν έναν Σύρο που το Ισραήλ είπε ότι είχε δεσμούς με το Ιράν. Τα μέλη της Χεζμπολάχ θυμούνται τον κρίσιμο ρόλο που έπαιξαν υποστηρίζοντας το καθεστώς του Άσαντ και ήλπιζαν ότι θα τους βοηθούσε. Αλλά οι δυνάμεις του Άσαντ δεν έχουν καμία διάθεση να ανοίξουν πόλεμο με τις ισραηλινές.

Παράλληλα η κοινωνική δυσφορία εντείνεται. Αρκετοί Σύροι δυσανασχετούν με τον σκληρότερο ανταγωνισμό για ήδη περιορισμένες μερίδες φαγητού. Άλλοι θυμούνται πώς οι μαχητές της Χεζμπολάχ παρενέβησαν στον εμφύλιο τους πόλεμο, καταστρέφοντας τις πόλεις τους και μετατρέποντάς τες σε κρησφύγετα για την παρασκευή του captagon, ενός ναρκωτικού που έχει γίνει η μεγαλύτερη εξαγωγή της Συρίας. Και άλλοι φοβούνται ότι η άφιξη Λιβανέζων προσφύγων θα μπορούσε να τους μετατρέψει στο επόμενο θέατρο πολέμου του Ισραήλ.

Πολλοί κοιτούν στο Ιράκ

Έτσι, δεκάδες χιλιάδες Λιβανέζοι κατευθύνονται ανατολικά προς το πιο ευημερούν Ιράκ, σύμφωνα με το ρεπορτάζ του Economist. Εκείνοι με καλύτερες διασυνδέσεις έχουν μετακομίσει σε άδεια διαμερίσματα που οι Ιρακινοί λένε ότι η Χεζμπολάχ αγόρασε κατά τη διάρκεια της άνθησης των ακινήτων της χώρας, όταν η οικονομία του Λιβάνου λύγισε.Μερικοί από τους εναπομείναντες ανώτερους διοικητές της σιιτικής πολιτοφυλακής έχουν παντρευτεί Ιρακινές ή Ιρανές. Και η κυβέρνηση του Ιράκ που κυριαρχείται από Σιίτες είναι πρόθυμη να τους καλωσορίσει.

Ο πρωθυπουργός έδωσε εντολή να τους χορηγηθούν δύσκολες άδειες εργασίας και να τους χορηγηθούν στεγαστικές επιδοτήσεις κατά την άφιξή τους. Οι καλά οπλισμένες σιιτικές πολιτοφυλακές του Ιράκ, που στηρίζουν το κράτος, προσφέρουν επίσης πολύ καλύτερη προστασία από τον κ. Άσαντ.