Πέντε χρόνια αφότου ο «Σατανικός Ναός» στις ΗΠΑ Πολιτειών έγινε πρωτοσέλιδο προκαλώντας κύμα αντοδράσεων όταν χαρακτηρίστηκε «εκκλησία», μια παρόμοια οργάνωση στη Χιλή, κατά βάσιν συντηρητική χώρα όπου το ήμισυ του πληθυσμού των 18 εκατομμυρίων προσδιορίζεται ως Καθολικό, ζητά από την κυβέρνηση να τους αναγνωρίσει νόμιμα ως θρησκευτικό σωματείο.
Μελετητές, πιστοί αλλά και κάτοικοι που μίλησαν στο Associated Press σημειώνουν ότι η Χιλή, παρά τη μακρά παράδοση καθολικισμού, βιώνει μία «κρίση πίστως», μετά και από αποκαλύψεις για σκάνδαλα σεξουαλικής κακοποίησης στους κόλπους της Καθολικής Εκκλησίας, τα τελευταία χρόνια.
Είναι όμως αυτός ο λόγος;
«Τέτοιοι τύποι οργανισμών αισθάνονται τώρα ότι έχουν μεγαλύτερη υποστήριξη για να αμφισβητήσουν κάτι που ήταν σχεδόν αδύνατο πριν», δηλώνει ο Λουίς Μπαχαμόντες (Luis Bahamondes), καθηγητής στο Κέντρο Ιουδαϊκών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο της Χιλής. Και αυτό γιατί, «μέχρι πολύ πρόσφατα, η Καθολική Εκκλησία διατηρούσε μια άνευ προηγουμένου δύναμη και άποψη για τα πάντα: πολιτική, οικονομία, γεωπολιτική, σεξουαλικότητα και εκπαίδευση».
VIDEO: Hundreds of “satanists” attended the Satanic Temple’s SatanCon in Boston, which included presentations and discussion panels. Religious protesters opposed to the event gathered outside the venue. pic.twitter.com/lBCpKb23P3
— AFP News Agency (@AFP) May 2, 2023
Παρά το όνομά του, «Ναός του Σατανά: Σατανιστές και Λουσιφεριστές Χιλής», ο ναός δεν ζητά θυσίες ούτε ζητά από τους πιστούς του να λατρεύουν τον διάβολο. Ανάμεσα στα 100 μέλη του είναι άνθρωποι που εργάζονται ως δημοσιογράφοι, πυροσβέστες, αστυνομικοί, δικηγόροι και ψυχολόγοι, που βρήκαν στην οργάνωση έναν τρόπο να αψηφούν ηθικούς κανόνες, δόγματα και θρησκευτικές επιβολές.
«Αντί για θεούς»
«Ενώ ασπάζονται τον όρο Σατανιστής, δεν σέβονται ούτε πιστεύουν στον Σατανά. Αντίθετα, λατρεύουν τον ορθολογισμό, τον ατομικισμό, την ευχαρίστηση και την κοσμική ζωή,
Αντί για θεούς, επαινούν την ανθρώπινη φύση», λένε.
Οι μαζώξεις τους, ας πούμε μια Παρασκευή βράδυ στο κέντρο του Σαντιάγο, την πρωτεύουσα της Χιλής μοιάζουν κάπως έτσι: «Μια ομάδα 15 ατόμων συγκεντρώνεται γύρω από ένα τραπέζι, ανοίγουν ένα μπουκάλι κρασί καθώς η μυρωδιά του καπνού και του θυμιάματος γεμίζει τον αέρα. Μαύρα κεριά καίνε πάνω από ένα βωμό διακοσμημένο με δισκοπότηρα και μαχαίρια. Τα μέλη του Ναού του Σατανά πρόκειται να ξεκινήσουν ένα τελετουργικό».
«Είμαστε οι ιδιοκτήτες του παρόντος και του μέλλοντός μας, δεν υπάρχει Θεός που να παίρνει αποφάσεις για εμάς», λέει ο Χάμποριμ, εκπρόσωπος της ομάδας, κατά τη διάρκεια μιας βόλτας στους τάφους και τα μαυσωλεία στο Κοιμητήριο του Σαντιάγο. Ο ίδιος σημειώνει ότι η μορφή του Σατανά είναι καθαρά συμβολική και οι τελετουργίες εκτελούνται «για να αναδείξουν τα συναισθήματα και να αφήσουν το πνεύμα στην άκρη».
Η απόλαυση ως απόλαυση
Ο Χάμποριμ και άλλα μέλη του Ναού του Σατανά στη Χιλή μίλησαν στο Associated Press με την προϋπόθεση να μην χρησιμοποιούνται τα πραγματικά τους ονόματα, ιδιαίτερα όταν πολλοί κατέχουν θέσεις εργασίας σε δημόσιους χώρους, επικαλούμενοι απειλές εις βάρος τους.
Σε αντίθεση με ταινίες του Χόλιγουντ (πχ Rosemary’s Baby) ή τηλεοπτικές σειρές (True Detective) που βοήθησαν να απεικονιστεί η ιδέα των σατανιστών ως συνδεδεμένη με τη θυσία, το κακό, τον πόνο και τον θάνατο, ομάδες όπως αυτές του ναού του Σατανά στη Χιλή είναι σθεναρά κατά της κακοποίησης ανθρώπων και ζώων. Βλέπουν τις απολαύσεις ως απόλαυση και όχι ως αμαρτία και δεν εκφράζουν τις απόψεις τους αν δεν τους ζητηθεί.
Δαίμονες και εκπεσόντες άγγελοι
Για να ενταχθούν στο Ναό του Σατανά της Χιλής, οι αιτούντες καλούνται να περάσουν από μια μακρά διαδικασία που περιλαμβάνει τη συμπλήρωση μιας φόρμας, αποδείξεις ότι δεν έχουν ποινικό μητρώο, συνέντευξη από ειδική επιτροπή και, τέλος, αξιολόγηση από ψυχολόγο.
Μόλις γίνουν αποδεκτά, τα μέλη μπορούν να επιλέξουν ένα νέο όνομα – συνήθως αυτό ενός δαίμονα ή ενός έκπτωτου αγγέλου – με το οποίο θα ταυτιστούν εντός του Ναού και μεταξύ άλλων συνεργατών.
Ο Ναός του Σατανά της Χιλής, που ιδρύθηκε το 2021, έχει 100 μέλη ενώ περισσότερα από 400 άτομα υπέβαλαν αίτηση συμμετοχής τις τελευταίες εβδομάδες. Το ενδιαφέρον αυξήθηκε στα τέλη Ιουλίου, όταν η ομάδα ζήτησε επίσημα από το Υπουργείο Δικαιοσύνης της χώρας να την αναγνωρίσει νομικά ως θρησκευτική ένωση.
Five years after the Satanic Temple of the United States made headlines — and unleashed a wave of panic — when it was designated a church, a similar organization in Chile is asking the government to recognize them legally as a religious association. https://t.co/eGLRJPcLM6 pic.twitter.com/K6JMFr7X94
— KGET 17 News (@KGETnews) November 8, 2024
Ακολούθησε φρενίτιδα στα μέσα ενημέρωσης και σάλος στα αναγνωρισμένα θρησκευτικά δόγματα της Χιλής.
«Η ιστορία του σατανισμού είναι ευρέως γνωστή (και) υπήρξε συχνά η αιτία τραγωδιών», ανέφεραν σε κοινή δήλωση οι ηγέτες πολλών εκκλησιών στη Χιλή, συμπεριλαμβανομένης της Καθολικής, της Αγγλικανικής, της Εβραϊκής και της Ευαγγελικής.
Ακολουθώντας τα βήματα της Εκκλησίας του Σατανά που ιδρύθηκε το 1966 από τον Anton Szandor LaVey, οι σύγχρονοι σατανιστές επαινούν τον σκεπτικισμό και τη λογική έναντι των ουράνιων ή υπερφυσικών όντων.
«Δεχόμαστε ότι υπάρχουν ορισμένες βάσεις, τόσο ακαδημαϊκές όσο και εσωτερικές, που δίνουν νόημα στην ύπαρξη και την πραγματικότητά μας», λέει ο Αζαζέλ, ο οποίος εγκατέλειψε τον Ιουδαϊσμό πριν από τέσσερα χρόνια και, ένα χρόνο αργότερα, ίδρυσε τον Ναό του Σατανά της Χιλής.
Ακριβώς όπως ο Αζαζέλ, άλλοι έχουν στραφεί στον Ναό του Σατανά από απογοήτευση με τις παραδοσιακές θρησκείες. Οι νέοι συνάδελφοι περιλαμβάνουν όχι μόνο αποκρυφιστές και εσωτεριστές, αλλά και Καθολικούς, Εβραίους, Προτεστάντες και Ευαγγελικούς.
Temple of Satan in Chile pushes for religious recognition, challenging catholic tradition #TempleOfSatan #Chile https://t.co/n09VIJRCwA
— Mathrubhumi English (@mathrubhumieng) November 8, 2024
«Στον Σατανισμό δεν υπάρχουν λύσεις ή απόλυτες αλήθειες. Είσαι ο θεός του εαυτού σου και δημιουργείς τη δική σου πραγματικότητα», λέει η Κάλι Μα, φοιτήτρια οδοντιατρικής που γεννήθηκε και μεγάλωσε σε οικογένεια Μαρτύρων του Ιεχωβά. «Αν συγκρίνουμε και τα δύο, οι Μάρτυρες του Ιεχωβά είναι η πραγματική αίρεση», είπε. «Δεν σε αφήνουν να κάνεις ορισμένα πράγματα, σου λένε πώς να ντύνεσαι, τι να κάνεις, πώς να συμπεριφέρεσαι, αν πρέπει να αφήσεις γένια ή όχι».
Ο Νέστορ ντα Κόστα, θρησκειολόγος στο Καθολικό Πανεπιστήμιο της Ουρουγουάης, λέει ότι η αύξηση του αριθμού των ανθρώπων που αναζητούν απαντήσεις μέσα από διαφορετικές οπτικές γωνίες μπορεί να συνδέεται με την αναζήτηση λιγότερο δογματικών προσεγγίσεων.
«Μπορεί να είναι μια αναπροσαρμογή της θρησκευτικής πλευράς των ανθρώπων που εγκαταλείπουν τον Καθολικισμό αλλά συνεχίζουν να πιστεύουν σε κάτι», είπε.
The Temple of Satan gains ground in Chile as faith in traditional religions wanes https://t.co/gP3aEZEz3v
— The Associated Press (@AP) November 8, 2024
Δεν είναι σαφές εάν η κυβέρνηση της Χιλής θα αναγνωρίσει νομικά τον Ναό του Σατανά ως νόμιμη θρησκευτική ένωση, αλλά η ίδια η ύπαρξή του έχει ήδη πυροδοτήσει μια συζήτηση που μέχρι πρόσφατα ήταν αδιανόητη.
«Συμμορφωνόμαστε με όλα όσα ζητούνται από εμάς ως θρησκευτική οντότητα», λέει ο Χάμποριν. «Οπότε δεν υπάρχει λόγος να μας απορρίψετε πέρα από το γεγονός ότι είμαστε αμφιλεγόμενοι».
