Όταν οι Αμερικανοί πήγαν για ύπνο το βράδυ των εκλογών του 2020, στις 3 Νοεμβρίου, το τελικό αποτέλεσμα δεν ήταν καθόλου σαφές. Αν πιστέψουμε τις δημοσκοπήσεις το θρίλερ αυτό, που μπορεί να είναι από ολονύχτιο έως πολυήμερο, θα επαναληφθεί και τώρα.
Ένα από τα σενάρια, για τα οποία είναι προετοιμασμένοι οι πολιτικοί αναλυτές και οι αγορές, είναι το λεγόμενο «red mirage» (κόκκινη οφθαλμαπάτη), που αλλιώς αποκαλείται «blue shift» (μπλε μετατόπιση, ανατροπή).
Οι όροι αναφέρονται στην περίπτωση κατά την οποία ένα φαινομενικό προβάδισμα Ρεπουμπλικανών (το χρώμα των οποίων είναι το κόκκινο) νωρίς μετά το κλείσιμο της κάλπης το βράδυ των εκλογών ανατρέπεται όταν αρχίσει η καταμέτρηση της επιστολικής ψήφου. Να σημειωθεί ότι καθώς ορισμένες πολιτείες επιτρέπουν επιστολική ψήφο ακόμη και ανήμερα των εκλογών, η καταμέτρηση των ψηφοδελτίων που στέλνονται μέσω ταχυδρομείου μπορεί να διαρκέσει ακόμη και ημέρες.
Ο πρώην πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ είχε πριν από 4 χρόνια επικαλεστεί αυτό ακριβώς το φαινόμενο, υποστηρίζοντας ότι ήταν αποτέλεσμα εκλογικής νοθείας και όχι συνάρτηση της εξέλιξης της ψηφοφορίας μέσω αλληλογραφίας και των συχνά περίεργων κανόνων για το πότε μπορούν να καταμετρηθούν αυτά τα ψηφοδέλτια.
Τι συνέβη το 2020;
Τη νύχτα της 3ης Νοεμβρίου 2020 κανείς δεν μπορούσε να πει εάν ο τότε προέδρος Τραμπ ή νυν πρόεδρος Τζο Μπάιντεν ήταν νικητής στις βασικές πολιτείες της Αριζόνα, της Βόρειας Καρολίνας, της Νεβάδας, του Γουισκόνσιν, του Μίσιγκαν, του Μέιν, της Τζόρτζια και της Πενσυλβάνια.
Οι επόμενες ημέρες θα περιλάμβαναν δραματικές ώρες παρακολούθησης της καταμέτρησης των ψήφων σε αυτές τις πολιτείες. Η καταμέτρηση των ψήφων δεν αντανακλούσε το προβάδισμα του Μπάιντεν στη Τζόρτζια έως και νωρίς το πρωί της 6ης Νοεμβρίου.
Το CNN ήταν σε θέση να προβλέψει ότι ο Μπάιντεν θα κέρδιζε τις εκλογές τέσσερις ημέρες μετά την ημέρα των εκλογών, στις 7 Νοεμβρίου, αλλά η καταμέτρηση θα συνεχιζόταν. Μια ανάλυση από ερευνητές στο Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Μασαχουσέτης διαπίστωσε ότι οι κομητείες που κέρδισε ο Μπάιντεν μετρούσαν πιο αργά, κατά μέσο όρο, από τις κομητείες, στις οποίες νικητής στέφθηκε ο Τραμπ. Έτσι το αρχικό προβάδισμα του υποψηφίου των Ρεπουμπλικάνων όχι πια εξανεμίστηκε, αλλά υπερκαλύφθηκε.
Υπήρξε μπλε ανατροπή το 2016 αλλά δεν ήταν καθοριστική, αφού αφορούσε το πανεθνικό αποτέλεσμα, αλλά όχι το αποτέλεσμα στις κρίσιμες πολιτείες και κατά συνέπεια στον αριθμό των εκλεκτόρων. Όταν η Χίλαρι Κλίντον παραδέχθηκε την ήττα της, ήταν ακόμα πίσω στη λαϊκή ψήφο. Ενώ η ροή των ψηφοδελτίων ήταν αρκετή για να της δώσει πλεονέκτημα σχεδόν 3 εκατομμυρίων ψηφοδελτίων στη λαϊκή ψήφο, δεν ήταν αρκετή για να της δώσει τον Λευκό Οίκο. Εξακολουθούσε να έχει χαμηλότερο αριθμό εκλεκτόρων.
Γιατί φέτος η καταμέτρηση μπορεί να είναι πιο γρήγορη
Το 2020 πιο αργή καταμέτρηση είχαμε σε πολιτείες όπως η Καλιφόρνια, οι οποίες είναι σε μεγάλο βαθμό Δημοκρατικές και όπου σε κάθε εγγεγραμμένο ψηφοφόρο αποστέλλεται ένα ψηφοδέλτιο μέσω ταχυδρομείου. Αυτό σημαίνει ότι μια μπλε μετατόπιση στη λαϊκή ψήφο θα μπορούσε να συμβεί ακόμα και αν αυτή δεν επηρεάζει το τελικό αποτέλεσμα των προεδρικών εκλογών, δηλαδή το ποιος έχει φτάσει στον μαγικό αριθμό των 270 εκλεκτόρων (σε σύνολο 538).
Υπάρχουν κάποιες ενδείξεις ότι φέτος τα πράγματα θα μπορούσαν να προχωρήσουν πιο γρήγορα σε ορισμένες βασικές πολιτείες. Στη Τζόρτζια ένας νέος εκλογικός νόμος επέτρεψε σε περισσότερους ανθρώπους να ψηφίσουν πρώιμα, αλλά αυτοπροσώπως και όχι μέσω επιστολικής ψήφου. Η Βόρεια Καρολίνα δεν δέχεται πλέον ταχυδρομικά ψηφοδέλτια εάν φτάσουν μετά την ημέρα των εκλογών, ακόμη και εάν η σφραγίδα πάνω στον φάκελο λέει 5 Νοεμβρίου.