Πνιγμένη σε τόνους από νερό, λάσπη και συντρίμμια, βυθισμένη στο πένθος η Βαλένθια μετράει πληγές και αναζητά αγνοούμενους. Και ο κρατικός μηχανισμός παλεύει να βάλει σε κάποια τάξη το χάος, που άφησαν πίσω τους οι πλημμύρες, ανίκανος ακόμη και να δώσει έναν συγκεκριμένο αριθμό για τους ανθρώπους που είχαν εγκλωβιστεί και δεν έχουν ακόμη εντοπιστεί.
Τα πάντα έχουν παραλύσει στην ευρύτερη περιοχή και το σιδηροδρομικό δίκτυο υπολογίζεται ότι δεν θα λειτουργήσει για τουλάχιστον 15 ημέρες. Σχολεία και δημόσιες υπηρεσίες παραμένουν και σήμερα κλειστά. Κάποια είναι άγνωστο πότε θα ανοίξουν λόγω της έκτασης των ζημιών.
Σοκ, οδύνη, αλλά και θυμός κυριαρχούν στην Ισπανία, με το παιχνίδι των ευθυνών να έχει ήδη αρχίσει. Πώς φτάσαμε να μετράει η τέταρτη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης 95 νεκρούς (με φόβους ότι ο αριθμός θα αυξηθεί δραματικά); Δεν μιλάμε για έναν σεισμό ή άλλη καταστροφή, που δεν μπορούσε να προβλεφθεί. Μιλάμε για ένα καιρικό φαινόμενο – που, ναι, ήταν ακραίο – αλλά όλοι γνώριζαν ότι έρχεται.
Η περιφερειακή υπηρεσία πολιτικής προστασίας είναι σαφές ότι απέτυχε. Πρώτο μεγάλο φάουλ της; Εξέδωσε προειδοποίηση πολύ αργά. Το 112 ήχησε στις 20:15 τοπική ώρα την Τρίτη, ύστερα από ώρες σφοδρότατων βροχοπτώσεων και με τις πλημμύρες να έχουν ήδη προκαλέσει τεράστιες ζημιές.
«Το μέγεθος της τραγωδίας εγείρει το ερώτημα εάν ο πληθυσμός προειδοποιήθηκε έγκαιρα: Η Πολιτική Προστασία εξέπεμψε συναγερμό, όταν ήδη είχαν πλημμυρίσει πολλές πόλεις», γράφει η El Mundo στην ηλεκτρονική της έκδοση. «Εκατοντάδες άνθρωποι εγκλωβίστηκαν όλη τη νύχτα από Τρίτη προς Τετάρτη σε βιομηχανικές περιοχές και σε δρόμους επειδή οι δρόμοι είχαν ήδη αποκοπεί και η πρόσβαση είχε διακοπεί, όταν ήχησε η ειδοποίηση», συνεχίζει.
Στα social media ένα «τσουνάμι» αναρτήσεων με ανθρώπους σε απόγνωση να ρωτούν γιατί οι τοπικές κυβερνήσεις και οι πολιτικοί δεν ήταν καλύτερα προετοιμασμένοι. «Ο χειρισμός αυτού που συνέβη στη Βαλένθια ήταν αμελής και ανεύθυνος», έγραψε η Ίζαμπελ Ντίαζ, δικηγόρος. «Άνθρωποι πέθαναν εξαιτίας της ανικανότητας των υπευθύνων». Η περικοπή δαπανών αναδεικνύεται ως ένας ακόμη πιθανός «ένοχος».
Η κατάργηση της Μονάδας Έκτακτης Ανάγκης
Ο περιφερειακός πρόεδρος της Βαλένθια, ο συντηρητικός Κάρλος Μασόν αναγκάστηκε να υπερασπιστεί την απόφασή του να καταργήσει τη Μονάδα Έκτακτης Ανάγκης της Βαλένθια (UVE) με το σκεπτικό ότι ήταν αναποτελεσματική. Η UVE δημιουργήθηκε από την προηγούμενη, αριστερή κυβέρνηση, προκειμένου να ανταποκριθεί σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης που σχετίζονται με τις καιρικές συνθήκες, όπως πλημμύρες ή πυρκαγιές. Με την ανάληψη των καθηκόντων του πέρυσι, ο Μασόν προέβη άμεσα στη διάλυσή της, με το Λαϊκό Κόμμα του (PP) να περιγράφει την υπηρεσία ως «αδειανό ρούχο».
Σε ανακοίνωσή του, το συνδικάτο Intersindical επιτέθηκε στην απόφαση. Ο Καταλανός εθνικιστής πολιτικός Γκαμπριέλ Ρουφιάν επέκρινε επίσης την κατάργηση της UVE, λέγοντας ότι ο Μασόν ήταν «υπερήφανος» για την κατάργηση της υπηρεσίας, καθώς του επέτρεπε να κάνει οικονομία.
Η περιφερειακή κυβέρνηση της Βαλένθια απάντησε λέγοντας ότι η UVE «ήταν απλώς ένας ακόμη πλασματικός οργανισμός, με μηδέν πυροσβέστες, μηδενικά υλικά και μηδενική απόδοση».
Η δήλωση Μασόν για «μείωση της έντασης» των φαινομένων
Πυρά δέχεται ο Μασόν και για ακόμη έναν λόγο. Το απόγευμα της Τρίτης είχε βγει σε μέσα ενημέρωσης και είχε πει ότι αναμένεται «μείωση της έντασης» των φαινομένων. Αντ’ αυτού, τα φαινόμενα εντάθηκαν, φέρνοντας όλεθρο.
Οι πολιτικοί σε ορισμένες από τις πόλεις, που βίωσαν βιβλική καταστροφή, ξεσπούν. Ο Αντρέου Σαλόμ, δήμαρχος της L’Alcúldia, είπε ότι ένιωθε «εγκατάλειψη και απόλυτη ανικανότητα». «Ως δήμαρχο, κανείς δεν με ενημέρωσε για τον κίνδυνο να πλημμυρίσει ο ποταμός Μάγκρε τις όχθες του», είπε. «Η πόλη έχει πνιγεί στο νερό, τη λάσπη και συντρίμμια».
Ο Μασόν επέμεινε ότι οι υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης ήταν σε επιφυλακή από τη Δευτέρα και ότι η έκτακτη φύση του καιρικού φαινομένου καθιστούσε «δύσκολο να γνωρίζουμε τι ακριβώς να συμβουλεύσουμε τους κατοίκους της Βαλένθια». Επικαλέστηκε δε δηλώσεις ειδικών που μίλησαν «για μια απολύτως άνευ προηγουμένου κατάσταση».
Εν τω μεταξύ, ακτιβιστές ζητούν ταχύτερη και πιο αυστηρή δράση για να σταματήσει η κλιματική αλλαγής. Η Έβα Σαλντάνα, εκτελεστική διευθύντρια της Greenpeace Ισπανίας, δήλωσε ότι «η κλιματική έκτακτη ανάγκη δεν είναι μια αφηρημένη έννοια, αλλά μια πραγματικότητα που επηρεάζει τη ζωή μας και η οποία, σε αυτή την περίπτωση, αφαιρεί ζωές». Ο Χόρχε Ολσίνα, κλιματικός επιστήμονας από το Πανεπιστήμιο του Αλικάντε και συν-συγγραφέας μιας πρόσφατης έκθεσης για την κλιματική αλλαγή στην Ισπανία, δήλωσε στο ραδιόφωνο Cadena Ser ότι οι πρόσφατες πλημμύρες ήταν «μεσογειακές αποδείξεις της κλιματικής αλλαγής».
Είπε επίσης ότι οι προειδοποιήσεις που εκδόθηκαν από την εθνική μετεωρολογική υπηρεσία θα έπρεπε να ήταν αρκετές για να κρατήσουν τους ανθρώπους σε εσωτερικούς χώρους και μακριά από κινδύνους, αλλά ότι «οι άνθρωποι θέλουν να ζήσουν μια κανονική ζωή ακόμα και όταν υπάρχει κόκκινος συναγερμός».
