Skip to main content

Γιατί οι Ισραηλινοί στρατιώτες δεν φορούν στολή παραλλαγής

REUTERS/Ammar Awad

Φορούσαν πάντα μια στολή στο πράσινο χρώμα της ελιάς

Οι εικόνες από τις συγκρούσεις στη Λωρίδα της Γάζας και στον Λίβανο αποκαλύπτουν μια σημαντική -για τον πόλεμο- λεπτομέρεια: οι Ισραηλινοί στρατιώτες των Αμυντικών Δυνάμεων (IDF), δεν φορούν τη γνωστή στολή παραλλαγής, που βοηθά να γίνονται λιγότερο ορατοί και κατά συνέπεια να μην δίνουν εύκολο στόχο.

Από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο και μετά, όλοι οι στρατοί του κόσμου χρησιμοποιούν στολές παραλλαγής. Οι στολές αυτές έχουν σχεδιαστεί ειδικά για να προσαρμόζονται στο πεδίο της μάχης. Όλοι εκτός από τους Ισραηλινούς που, από τον πρώτο πόλεμο με τους Αραβες το 1948 έως σήμερα, φορούσαν πάντα μια στολή στο πράσινο χρώμα της ελιάς.

Ο κύριος λόγος είναι ότι το πράσινο της ελιάς διευκολύνει τον εντοπισμό φιλικών μονάδων στο πεδίο, ενώ οι παραστρατιωτικές ομάδες της Χαμάς και της Χεζμπολάχ φορούν στολές παραλλαγής. Αν και αξίζει να υπογραμμιστεί ότι οι άνδρες της Χαμάς και η Χεζμπολάχ, συνήθως δεν φορούν στολές για να μην ξεχωρίζουν από τις πολίτες.

Η «επιχείρηση Εντέμπε»

Η μόνη στολή παραλλαγής που χρησιμοποιήθηκε από Ισραηλινούς στρατιώτες στο παρελθόν ήταν η λεγόμενή στολή «καμουφλάζ σαύρας» συριακού τύπου που φορούσαν μέλη της Sayeret Matkal, της ειδικής Μονάδας Αναγνώρισης του Γενικού Επιτελείου του Ισραήλ. Θεωρείται μια από τις κορυφαίες μονάδες κομάντος που τον Ιούλιο του 1976 μετείχε στην θρυλική επιδρομή στο Εντέμπε της Ουγκάντας για τη διάσωση 104 ομήρων- επιβατών πτήσης της «Air France».

Στο αεροσκάφος που είχε απογειωθεί από το Τελ Αβίβ για το Παρίσι με ενδιάμεση στάση στην Αθήνα, επιβιβάστηκαν τέσσερις αεροπειρατές – δυο μέλη της «ομάδας Μπάαντερ-Μάινχοφ» και δύο Παλαιστίνιοι. Η αεροπειρατεία εκδηλώθηκε λίγα λεπτά μετά την απογείωση από την Αθήνα και με μία σύντομη στάση στη Λιβύη, το αεροσκάφος προσγειώθηκε στο αεροδρόμιο του Εντέμπε.

Οι αεροπειρατές υπέβαλαν αιτήματα προς την κυβέρνηση του Ισραήλ και σε άλλες κυβερνήσεις για την απελευθέρωση συνολικά 53 Παλαιστινίων που κρατούνταν σε φυλακές του Ισραήλ και τεσσάρων ακόμη χωρών, προκειμένου να γίνει ανταλλαγή με τους 106 από τους 248 επιβάτες, που κράτησαν τελικά ως ομήρους. Η ισραηλινή κυβέρνηση, εμμένοντας στην επιλογή «δεν συνδιαλεγόμαστε με τρομοκράτες», αποφάσισε μία στρατιωτική καταδρομική ενέργεια για την απελευθέρωση των ομήρων – την «επιχείρηση Αστροπελέκι», που έμεινε στην ιστορία ως «επιχείρηση Εντέμπε».

Η επιχείρηση στέφτηκε με απόλυτη επιτυχία, αφού από τους περίπου 200 κομάντος σκοτώθηκε μόνο ένας, ο επικεφαλής συνταγματάρχης Γιονατάν Νετανιάχου – αδελφός του σημερινού πρωθυπουργού του Ισραήλ, Μπενιαμίν. Από τους 104 ομήρους σκοτώθηκαν τρεις και οι ισραηλινοί κομάντος εξόντωσαν επτά τρομοκράτες.

«Πολίτες – στρατιώτες»

Από τότε, οι Ισραηλινοί δεν ξαναχρησιμοποίησαν στολή παραλλαγής. Το 2018, οι IDF άρχισαν πάντως να δοκιμάζουν διαφορετικές στολές με συμβατικά μοτίβα παραλλαγής νέας γενιάς MarPat – ένα συγκεκριμένο είδος ψηφιακού συστήματος καμουφλάζ που χρησιμοποιείται από το Σώμα Πεζοναυτών των Ηνωμένων Πολιτειών. Οι επικεφαλής των Ισραηλινών Αμυντικών Δυνάμεων γνωρίζουν καλά ότι οι περισσότερες από τις συγκρούσεις που αντιμετωπίζει το Ισραήλ εξελίσσονται σε αστικά περιβάλλοντα, όπου οι παραδοσιακές στολές παραλλαγής προσέφεραν περιορισμένη κάλυψη. Το Ισραήλ, σε κάθε περίπτωση, φαίνεται να προτιμά προφανώς από το καμουφλάζ, την ικανότητα να «αναγνωρίζει τον φίλο» από τον εχθρό.

Με την πάροδο του χρόνου, η στολή στο πράσινο χρώμα της ελιάς εγγυάται πάντα ένα καλό επίπεδο καμουφλάζ σε πολλά περιβάλλοντα. Συχνά μάλιστα, συνοδεύεται από το mitznefet – το τυπικό υφασμάτινο κάλυμμα παραλλαγής που εφαρμόζεται στο κράνος – και χρονολογείται από την ίδρυση του κράτους του Ισραήλ. «Αυτό δίνει μια ισχυρή χροιά ταυτότητας και βασίζεται στη λογική του πολίτη-στρατιώτη, που κυριαρχεί στο Ισραήλ», εξηγούν οι ειδικοί.

Η ιστορία της στολής παραλλαγής

Για την ιστορία, η στολή παραλλαγής πρωτοεμφανίστηκε πάντως στη διάρκεια των Ναπολεόντειων Πολέμων από δύο συντάγματα βρετανών τυφεκιοφόρων ανιχνευτών που, σε αντίθεση με τις άλλες μονάδες που φορούσαν στολές με έντονα χρώματα, όπως κόκκινο, λευκό ή μπλε, είχαν πράσινη στολή.

Μεταξύ των στρατιωτών, η στολή παραλλαγής διαδόθηκε πολύ κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Μεταξύ των πρώτων που την χρησιμοποίησαν ήταν οι Γερμανοί, με το σχέδιο Flecktarn που υιοθετήθηκε από τα διαβόητα Waffen-SS. Οι Βρετανοί χρησιμοποίησαν επίσης τη στολή καμουφλάζ Denison Smock για αλεξιπτωτιστές και τέλος οι Αμερικανοί που φορούσαν στολές παραλλαγής με ένα σχέδιο που ονόμαζαν Frog Skin. Ωστόσο, αυτές οι στολές φορέθηκαν από τους Αμερικανούς στρατιώτες μόνο στο μέτωπο του Ειρηνικού, αφού στο ευρωπαϊκό μέτωπο υπήρχε ο κίνδυνος να μπερδευτούν με τους Γερμανούς αντιπάλους.