Σε αγώνα δρόμου για την δημιουργία ισχυρών τετελεσμένων σε κάθε δυνατό μέτωπο που έχει ανοίξει βρίσκεται το Ισραήλ προκειμένου να διαπραγματευτεί από ισχυρότερη θέση προτού, τον επόμενο Ιανουάριο, ο Λευκός Οίκος αποκτήσει νέο ένοικο.
Αυτό είναι το συμπέρασμα στο οποίο κατατείνει ανάλυση του Reuters, στην οποία συνεισφέρουν οκτώ πηγές που γνωρίζουν το τρόπο σκέψης των ανθρώπων που διοικούν το Ισραήλ.
«Η δολοφονία του ηγέτη της Χαμάς Γιαχία Σινουάρ, εγκέφαλου της επίθεσης της 7ης Οκτωβρίου η οποία και πυροδότησε τον πόλεμο στη Λωρίδα της Γάζας, είναι ένας θρίαμβος για το Ισραήλ. Αλλά οι Ισραηλινοί ηγέτες επιδιώκουν κάτι περισσότερο από στρατιωτικές νίκες: Στρατηγικά κέρδη που θα αναδιαμορφώσουν το περιφερειακό τοπίο προς όφελος του Ισραήλ και θα θωρακίσουν τα σύνορά του από μελλοντικές επιθέσεις» αναφέρει στη ανάλυσή του το διεθνές πρακτορείο.
Και προσθέτει:
«Το Ισραήλ καθώς πλησιάζουν οι εκλογές στις ΗΠΑ, χτυπά αλύπητα τη Χαμάς στη Γάζα και τη Χεζμπολάχ στον Λίβανο και προσπαθεί να χαράξει de facto ζώνες προστασίας και να δημιουργήσει μια μη αναστρέψιμη πραγματικότητα προτού αναλάβει καθήκοντα ο νέος Αμερικανός πρόεδρος τον Ιανουάριο», είπαν οι πηγές στο Reuters.
Ο Τζο Μπάιντεν αναμένεται να χρησιμοποιήσει τη δολοφονία του Σινουάρ για να πιέσει τον Νετανιάχου να τερματίσει τον πόλεμο στη Γάζα. Όμως ο Ισραηλινός ηγέτης ίσως προτιμήσει να περιμένει το τέλος της θητείας Μπάιντεν και να δοκιμάσει την τύχη του με τον επόμενο πρόεδρο, είτε την Κάμαλα Χάρις, είτε τον Ντόναλαντ Τραμπ (με τον οποίο ο Νετανιάχου είχε στενούς δεσμούς).
Όμως πριν εξετάσει οποιαδήποτε συμφωνία κατάπαυσης του πυρός, το Ισραήλ
- επιταχύνει τη στρατιωτική του δράση θέλοντας να απωθήσει τη Χεζμπολάχ μακριά από τα βόρεια σύνορά του,
- εισχωρεί στον προσφυγικό καταυλισμό Τζαμπαλίγια της Γάζας και
- Σχεδιάζει επίσης την απάντηση στο Ιράν.
«Υπάρχει ένα νέο τοπίο, μια νέα γεωπολιτική αλλαγή στην περιοχή», εκτιμά ο Ντέιβιντ Σένκερ, πρώην υφυπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ για υποθέσεις Εγγύς Ανατολής, ο οποίος είναι τώρα ανώτερος συνεργάτης στο think tank Washington Institute.
«Προ της 7ης Οκτωβρίου 2023, το Ισραήλ ήταν πρόθυμο να ανέχεται μια απειλή υψηλού επιπέδου, απαντώντας στις ρουκέτες της παλαιστινιακής μαχητικής ομάδας και άλλων εχθρών του με περιορισμένα πλήγματα», λέει ο Σένκερ και προσθέτει. «Όχι πια».
«Αυτή τη φορά το Ισραήλ πολεμά σε πολλά μέτωπα. Είναι η Χαμάς, η Χεζμπολάχ, έρχεται και το Ιράν».
Μεγάλες προσδοκίες
Οι φιλοδοξίες του Ισραήλ είναι πλέον πολύ μεγαλύτερες από τις βραχυπρόθεσμες στρατιωτικές νίκες, όσο σημαντικές κι αν είναι αυτές, ανέφεραν οι πηγές που μίλησαν στο Reuters.
Η χερσαία επίθεση που ξεκίνησε στον Λίβανο τον περασμένο μήνα στοχεύει να οδηγήσει τη Χεζμπολάχ περίπου 30 χιλιόμετρα μακριά από τα βόρεια σύνορα του Ισραήλ, πίσω από τον ποταμό Λιτάνι και να διασφαλίσει ότι η σιιτική μαχητική ομάδα θα αφοπλιστεί πλήρως μετά από 30 χρόνια στρατιωτικής υποστήριξης από το Ιράν.
Θέλουν να διώξουν και την UNIFIL
λέλους Με αυτόν τον τρόπο, Ισραηλινοί αξιωματούχοι υποστηρίζουν ότι υλοποιούν ένα ψήφισμα των Ηνωμένων Εθνών που αποσκοπεί στη διατήρηση της ειρήνης στην περιοχή και στην προστασία των κατοίκων της από διασυνοριακές επιθέσεις.
Το ψήφισμα 1701 του Συμβουλίου Ασφαλείας είχε εξουσιοδοτήσει τη σύσταση μιας ειρηνευτικής αποστολής γνωστή ως UNIFIL προκειμένου να βοηθά τον στρατό του Λιβάνου να διατηρήσει την περιοχή νότια του ποταμού Λιτάνι «λευκή» από όπλα και στρατιώτες.
Το Ισραήλ διαμαρτύρεται ότι οι δυνάμεις της UNIFIL δεν απέκτησαν ποτέ τον έλεγχο της περιοχής από τη Χεζμπολάχ.
Ισραηλινοί αξιωματούχοι λένε ότι ο μόνος τρόπος για να επιβληθεί το ψήφισμα 1701 και να διασφαλιστεί η ασφαλής επιστροφή περίπου 60.000 κατοίκων που εκκενώθηκαν από το βόρειο Ισραήλ, είναι η στρατιωτική δράση.
«Αυτή τη στιγμή, η διπλωματία δεν είναι αρκετή», δήλωσε στο Reuters ισραηλινή διπλωματική πηγή.
Λιβανέζος αξιωματούχος ασφαλείας αλλά και διπλωμάτης που γνωρίζει την κατάσταση στο νότιο Λίβανο εκτιμά πως από ό, τι φαίνεται το Ισραήλ ήθελε να διώξει την UNIFIL από την περιοχή μαζί με τη Χεζμπολάχ.
Ο αξιωματούχος ασφαλείας είπε ότι οι ισραηλινές δυνάμεις μάχονται για πρόσβαση σε στρατηγικά σημεία, όπου βρίσκονται οι βάσεις της UNFIL.
«Στόχος τους είναι να καθαρίσουν αυτή τη νεκρή ζώνη», είπε ο διπλωμάτης.
Αυτό μπορεί να διαρκέσει μερικές εβδομάδες, εάν το Ισραήλ σκοπεύει να εκκαθαρίσει θέσεις και υποδομές της Χεζμπολάχ
Τη Δευτέρα, ο Νετανιάχου απέρριψε τις κατηγορίες ότι τα ισραηλινά στρατεύματα στόχευαν σκόπιμα τις ειρηνευτικές δυνάμεις της UNIFIL, αλλά είπε ότι ο καλύτερος τρόπος για να διασφαλιστεί η ασφάλειά τους ήταν ουσιαστικά η προσωρινή απόσυρση από τις ζώνες μάχης. Το Ισραήλ λέει ότι η Χεζμπολάχ επιχειρεί από τοποθεσίες μέσα και δίπλα σε θέσεις της UNIFIL εδώ και χρόνια.
Διαπραγμάτευση από ισχυρή θέση
«Πρέπει να αντισταθούμε στη σκέψη ότι η απόφαση 1701 δεν εφαρμόστηκε εξαιτίας της UNIFIL», δήλωσε στους δημοσιογράφους τη Δευτέρα ο επικεφαλής των ειρηνευτικών δυνάμεων του ΟΗΕ Ζαν-Πιερ Λακρουά.
H όποια διευθέτηση στον Λίβανο θα απαιτούσε επίσης μία «συγκατάθεση» του Ιράν, είπε διπλωμάτης που γνωρίζει την κατάσταση στο νότιο Λίβανο. Ωστόσο, όπως λέει το Ισραήλ δεν φαίνεται έτοιμο να ξεκινήσει διαπραγματεύσεις για οποιαδήποτε εκεχειρία.
«Θέλουν να διογκώσουν τα πλεονεκτήματά τους, ώστε να είναι σε ακόμα πιο ισχυρή θέση για να διαπραγματευτούν», είπε ο διπλωμάτης.
Το Ισραήλ ενημέρωσε αρκετά αραβικά κράτη πέρυσι ότι ήθελε επίσης να χαράξει μια ουδέτερη ζώνη στην παλαιστινιακή πλευρά των συνόρων της Γάζας. Ωστόσο, παραμένει ασαφές πόσο βαθιά θα ήθελε να είναι αυτή ή πώς θα επιβληθεί μετά το τέλος του πολέμου.
Η συνεχιζόμενη επίθεση του Ισραήλ στη Τζαμπαλίγια, περιοχή που υπέστη σφοδρούς βομβαρδισμούς στις αρχές του πολέμου, έχει εγείρει ανησυχίες μεταξύ των Παλαιστινίων και του του ΟΗΕ ότι το Ισραήλ θέλει να καθαρίσει τους κατοίκους από τη βόρεια Γάζα. Ο ισραηλινός στρατός το αρνείται και λέει ότι προσπαθεί απλά να εμποδίσει τους μαχητές της Χαμάς να ανασυνταχθούν για περισσότερες επιθέσεις.
Το Ισραήλ (έχει δηλώσει ότι) δεν θα συμφωνήσει σε μία μόνιμη κατάπαυση του πυρός χωρίς να λάβει εγγυήσεις ότι όποιος διοικεί τη μεταπολεμική Γάζα θα είναι σε θέση να αποτρέψει τη χρήση το λαθρεμπόριο όπλων και τις προμήθειες προς Χαμάς.
Τραμπ ή Χάρις;
Υπάρχουν διπλωμάτες που υποπτεύονται ότι ο Νετανιάχου εξετάζει το πώς μια κατάπαυση του πυρός μπορεί να επηρεάσει τις αμερικανικές εκλογές. Οποιαδήποτε πρόοδος θα μπορούσε να βοηθήσει τη Χάρις, ενώ ο Νετανιάχου θα προτιμούσε να μιλάει με τον Τραμπ, του οποίου οι σκληροπυρηνικές απόψεις για το Ισραήλ, τους Παλαιστίνιους και το Ιράν ευθυγραμμίζονται πιο πολύ με τις δικές του, λένε.
«Δεν υπάρχει κανένας λόγος για τον Νετανιάχου να σταματήσει τους πολέμους του πριν από τις αμερικανικές εκλογές», εκτιμά ο Μαρουάν Αλ Μουασέρ, πρώην υπουργός Εξωτερικών της Ιορδανίας και νυν αντιπρόεδρος μελετών στο Carnegie Endowment for International Peace.
«Δεν πρόκειται να κάνει στη Χάρις κανένα δώρο πριν από τις κάλπες».
Προς το παρόν, ο Νετανιάχου φαίνεται αποφασισμένος να σχεδιάσει εκ νέου τον χάρτη γύρω από το Ισραήλ προς όφελός του, καθαρίζοντας τους εχθρούς του από τα σύνορά του.
«Έβαλε τη νίκη του στην τσέπη του, συνεχίζει τους πολέμους του και επιβάλλει ένα νέο (περιφερειακό) status quo», είπε ο Λιβανέζος πολιτικός αξιωματούχος.
Με πληροφορίες από Reuters
