Ο Γιαχία Σινουάρ, που πιθανολογείται ότι είναι νεκρός, έχει περάσει περισσότερα χρόνια ως μέλος της Χαμάς μέσα στη φυλακή παρά έξω από αυτήν. Από εκεί οργάνωνε επιθέσεις και συμβόλαια θανάτου. Εκτός ήταν ακόμη πιο θανατηφόρος. Η αποφυλάκισή του, στο πλαίσιο ανταλλαγής κρατουμένων, έχει χαρακτηριστεί ως «το μεγαλύτερο λάθος του Ισραήλ».
Σε αντίθεση με τον προκάτοχό του, Ισμαήλ Χανίγια, ο ηγέτης της Χαμάς, δεν έφυγε ποτέ από τη Γάζα, δεν απολάμβανε πολυτέλειες στο Κατάρ, στην Τουρκία και αλλού, δίνοντας από την άνεση και την ασφάλεια της εκεί διαμονής του εντολές για τον «αγώνα». Αυτό του εξασφάλιζε τον σεβασμό των χαμηλόβαθμων στελεχών της τρομοκρατικής οργάνωσης. Ήταν ωστόσο ένα από πιο σκληρά ηγετικά στελέχη της, ακολουθώντας πραγματικά φρικιαστικές μεθόδους έναντι Παλαιστινίων, που υποπτευόταν για προδοσία.
Τα παιδικά χρόνια και η είσοδος στη τζιχάντ
Ο Γιαχία Σινουάρ γεννήθηκε το 1962 στον προσφυγικό καταυλισμό Χαν Γιουνίς, στη νότια Γάζα. Η οικογένειά του είχε εκτοπιστεί βίαια από το νότιο Ισραήλ.
Εντάχθηκε στους Αδελφούς Μουσουλμάνους σε νεαρή ηλικία και σπούδασε στο Ισλαμικό Πανεπιστήμιο της Γάζας, όπου απέκτησε πτυχίο στα αραβικά. Κατά τη διάρκεια των πανεπιστημιακών του χρόνων, ηγήθηκε του «Ισλαμικού Μπλοκ», της φοιτητικής πτέρυγας της οργάνωσης.
Το 1985 ίδρυσε τον μηχανισμό ασφαλείας για τους Αδελφούς Μουσουλμάνους, γνωστό τότε ως «Al-Majd». Αυτή η οργάνωση επικεντρώθηκε στην αντίσταση στην ισραηλινή κατοχή στη Γάζα και στην καταπολέμηση των Παλαιστινίων συνεργατών.
Μέντοράς του ήταν κοντά ο ιδρυτής της Χαμάς, Σεΐχης Αχμέντ Γιασίν, ο οποίος είχε αφεθεί ελεύθερος το 1985 σε ανταλλαγή περισσότερων από 1.000 αιχμαλώτων για τρεις Ισραηλινούς στρατιώτες. Ο Σινουάρ συνεργάστηκε με αυτόν για να κυνηγήσει Παλαιστίνιους πληροφοριοδότες που ήταν ύποπτοι ότι συνεργάζονταν με το Ισραήλ, σύμφωνα με Ισραηλινούς αξιωματούχους. Η αστυνομία εσωτερικής ασφάλειας που δημιούργησε, ήταν ο πρόδρομος της στρατιωτικής πτέρυγας της Χαμάς, των Ταξιαρχιών Izz ad-Din al-Qassam.
Ο ίδιος σε ανακρίσεις του από Ισραηλινούς έχει περιγράψει δύο σοκαριστικές περιπτώσεις. Είχε συλλάβει έναν νεαρό Παλαιστίνιο, τον Ράμσι, που υποπτευόταν ότι δίνει πληροφορίες στους Ισραηλινούς. Του εδεσε τα μάτια, τον οδήγησε σε μια περιοχή με έναν φρεσκοσκαμμένο τάφο και τον στραγγάλισε με μία ασπρόμαυρη keffiyeh, τη μαντίλα – σύμβολο του παλαιστινιακού αγώνα.
«Αφού τον στραγγάλισα, τον τύλιξα με ένα λευκό σάβανο και έκλεισα τον τάφο», είπε ο Σινουάρ στην ομολογία του. «Ήμουν σίγουρος ότι ο Ράμσι ήξερε ότι του άξιζε να πεθάνει».
Σε άλλο περιστατικό, ο Σινουάρ είπε ότι πίστευε ότι ο αδερφός ενός στελέχους της Χαμάς συνεργαζόταν με Ισραηλινούς. Ζήτησε από το στέλεχος της Χαμάς να καλέσει τον αδελφό του σε μια συνάντηση. Εκεί τον έβαλαν μαζί σε έναν τάφο και τον έθαψαν ζωντανό.
Η δράση μέσα από τη φυλακή
Ο Σινουάρ συμμετείχε στην απαγωγή και τη δολοφονία δύο Ισραηλινών στρατιωτών και τη δολοφονία τεσσάρων Παλαιστινίων, σύμφωνα με τον ισραηλινό στρατό. Καταδικάστηκε σε πολλαπλές ποινές ισόβιας κάθειρξης και πέρασε 22 χρόνια στη φυλακή. Η Χαμάς ήταν στα σπάργανα όταν ο Σινουάρ φυλακίστηκε.
Το έτος που συνελήφθη, η Χαμάς εξέδωσε μία διακήρυξη αρχών που περιελάμβανε ως στόχο την καταστροφή του Ισραήλ. Ήταν μέλος με επιρροή ακόμα και μέσα στη φυλακή. Οι κρατούμενοι είναι μία από τις τέσσερις βάσεις εξουσίας στη Χαμάς, μαζί με μέλη στη Δυτική Όχθη, στη Γάζα και στη διασπορά εκτός των παλαιστινιακών εδαφών, σύμφωνα με Ισραηλινούς αξιωματούχους και ανεξάρτητους ερευνητές, που έχουν μιλήσει στη Wall Street Journal.
Τα μέλη της Χαμάς εγκαθιδρύουν ιεραρχίες μέσα στις φυλακές παρόμοιες με τις εξωτερικές δομές τους και επιλέγουν έναν ηγέτη σε κάθε φυλακή και ένα κορυφαίο πρόσωπο σε όλες τις ισραηλινές φυλακές, δήλωσαν οι πρώην ισραηλινοί σωφρονιστικοί υπάλληλοι.
Ο Σινουάρ επελέγη δύο φορές αρχηγός σε ολόκληρο το σωφρονιστικό σύστημα. Ακόμη και όταν δεν ήταν αρχηγός, είχε μεγάλη επιρροή στους αρχηγούς.
Το 2000, οι Παλαιστίνιοι ξεσηκώθηκαν εναντίον του Ισραήλ στη Δυτική Όχθη και τη Γάζα μετά από κατάρρευση των ειρηνευτικών συνομιλιών για τη δημιουργία ενός παλαιστινιακού κράτους. Η Χαμάς ενεπλάκη στην εξέγερση, γνωστή ως δεύτερη Ιντιφάντα, πραγματοποιώντας επιθέσεις και μερικές από τις βομβιστικές επιθέσεις αυτοκτονίας υψηλότερου προφίλ. Ο ρόλος του Σινουάρ στη βία της δεύτερης ιντιφάντα, εάν υπάρχει, δεν είναι ξεκάθαρος.
Η επέμβαση που του έσωσε τη ζωή
Το 2004, φάνηκε να αναπτύσσει νευρολογικά προβλήματα. Οι γιατροί τον εξέτασαν, διαπιστώνοντας ένα απόστημα στον εγκέφαλο που απειλούσε τη ζωή του. Μετά από μια επιτυχημένη επέμβαση, ο Σινουάρ επέστρεψε στη φυλακή και ευχαρίστησε τους γιατρούς που του έσωσαν τη ζωή, δήλωσαν Ισραηλινοί πρώην σωφρονιστικοί υπάλληλοι στη WSJ.
Ο Σινουάρ έδωσε στους Ισραηλινούς αξιωματούχους την εντύπωση ότι ήθελε να σταματήσει η βία — τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα. Στο τέλος της παλαιστινιακής εξέγερσης το 2005, ο Σινουάρ έδωσε συνέντευξη σε έναν Ισραηλινό δημοσιογράφο μέσα στη φυλακή. Είπε ότι η Χαμάς θα ήταν ανοιχτή σε μια μακροπρόθεσμη κατάπαυση του πυρός με τους Ισραηλινούς, αλλά ποτέ δεν θα δεχόταν το Ισραήλ ως κράτος. Είπε τότε ότι κατάλαβε ότι η Χαμάς δεν θα μπορούσε ποτέ να νικήσει το Ισραήλ στρατιωτικά.
Στη φυλακή, ο Σινουάρ και οι συγκρατούμενοί του πέρασαν το μεγαλύτερο μέρος της ζωής τους σε κελιά τριών έως οκτώ ατόμων, βγαίνοντας για δύο συνεδρίες την ημέρα στην αυλή για να περπατήσουν για περίπου μιάμιση ώρα. Δίδασκαν ο ένας τον άλλον αγγλικά και εβραϊκά και διάβαζαν ιστορία και Κοράνι.
Η αποφυλάκιση
Έχοντας πείσει πως έχει «αλλάξει», κατά τη διάρκεια διαπραγματεύσεων μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς για την ανταλλαγή κρατουμένων, βρέθηκε και αυτός στη λίστα.
Ο Σινουάρ ήταν τόσο μαξιμαλιστής στις απαιτήσεις του, που το Ισραήλ τον έβαλε σε απομόνωση για να περιορίσει την επιρροή του στη Χαμάς. Το Ισραήλ τελικά απελευθέρωσε ορισμένους Παλαιστίνιους που είχαν διαπράξει δολοφονίες και θεωρούνταν επικίνδυνοι, συμπεριλαμβανομένου του ίδιου του Σινουάρ. «Η απελευθέρωσή του ήταν το χειρότερο λάθος στην ιστορία του Ισραήλ», είχε πει στη WSJ Ισραηλινός αξιωματικός, που τον είχε ανακρίνει ενώ βρισκόταν στη φυλακή.
Μια εβδομάδα μετά την αποφυλάκισή του το 2011, ο Σινουάρ δήλωσε στο Safa Press, παλαιστινιακό πρακτορείο ειδήσεων, ότι η καλύτερη επιλογή για την απελευθέρωση των κρατουμένων που έμειναν μέσα ήταν η απαγωγή περισσότερων Ισραηλινών στρατιωτών.
Η ανάληψη ηγετικού ρόλου
Ο Σινουάρ συμμετείχε στις εσωτερικές εκλογές της Χαμάς το 2012, κερδίζοντας μια θέση στο πολιτικό γραφείο και αναλαμβάνοντας την ευθύνη για την επίβλεψη της στρατιωτικής πτέρυγας της ομάδας, των Ταξιαρχιών Al-Qassam.
Τον Σεπτέμβριο του 2015, οι ΗΠΑ πρόσθεσαν τον Σινουάρ στον κατάλογό τους με τους «διεθνείς τρομοκράτες».
Σε μια συνέντευξη του 2021 στο Vice News, είπε ότι ενώ οι Παλαιστίνιοι δεν επιδιώκουν τον πόλεμο, δεν θα «κουνήσουν λευκή σημαία».
«Για μεγάλες περιόδους, προσπαθήσαμε ειρηνική και λαϊκή αντίσταση. Περιμέναμε ότι οι ελεύθεροι άνθρωποι και οι διεθνείς οργανισμοί θα σταθούν στο πλευρό του λαού μας και θα σταματήσουν τις δυνάμεις κατοχής από το να διαπράττουν εγκλήματα και να σφαγιάζουν τον λαό μας. Δυστυχώς, ο κόσμος στάθηκε δίπλα και παρακολουθούσε», είπε.
Ερωτηθείς για τις τακτικές της Χαμάς, συμπεριλαμβανομένης της αδιάκριτης εκτόξευσης ρουκετών που θα μπορούσαν να βλάψουν τους αμάχους, απάντησε πως οι Παλαιστίνιοι πολεμούν με τα μέσα που έχουν στη διάθεσή τους. Κατηγόρησε το Ισραήλ ότι σκόπευε μαζικά Παλαιστίνιους αμάχους, παρά το γεγονός ότι διέθετε προηγμένα, ακριβή όπλα.
«Περιμένει ο κόσμος από εμάς να είμαστε καλά θύματα ενώ μας σκοτώνουν, για να μας σφάζουν χωρίς να κάνουμε θόρυβο;» είχε πει.
