Με μία καλά σχεδιασμένη επιχείρηση, που όχι μόνο άφησε ακέφαλη την τρομοκρατική οργάνωση Χεζμπολάχ, αλλά και εντείνει στο εσωτερικό της, όπως και στους Κόλπους των Φρουρών της Επανάστασης, τις υποψίες για προδότες, το Ισραήλ σκότωσε τον Χασάν Νασράλα.
Ο ηγέτης με τη μεγαλύτερη επιρροή μεταξύ των πληρεξουσίων του Ιράν και άλλα υψηλόβαθμα στελέχη της οργάνωσης συγκεντρώθηκαν την Παρασκευή σε ένα καταφύγιο σχεδόν 20 μέτρα κάτω από τη γη, σε μία πολυσύχναστη γειτονιά της εργατικής τάξης, στη νότια Βηρητό.
Τις εβδομάδες που προηγήθηκαν με μία σειρά επιθέσεων το Ισραήλ εξουδετέρωσε πλήθος ανώτερων διοικητών της Χεζμπολάχ, ενώ έβγαλε εκτός μάχης περί τους 1.500 μαχητές της, που τυφλώθηκαν ή ακρωτηριάστηκαν από τις ταυτόχρονες εκρήξεις βομβητών και ασυρμάτων. Το σύστημα επικοινωνίας της τρομοκρατικής οργάνωσης διαλύθηκε, ενώ εκτιμάται ότι κατεστράφη μέρος του τεράστιου οπλοστασίου πυραύλων της.
Ήταν βέβαιο πως θα επιχειρηθεί κατ’ ιδίαν συνάντηση του Χασάν Νασράλα με στελέχη για να συντονίσουν τις επόμενες κινήσεις τους, μετά την ταπεινωτική τους ήττα. Το μόνο ερώτημα για το Ισραήλ ήταν το πού θα γίνει η συνάντηση. Οι μυστικές του υπηρεσίες δεν άργησαν να το μάθουν.
Η Wall Street Journal σε εκτενές ρεπορτάζ της περιγράφει τα όσα έγιναν εκείνη την ημέρα. Όπως επισημαίνει, επικαλούμενη καλά πληροφορημένες πηγές, ήταν μία συνάντηση, στην οποία ορισμένα στελέχη της Χεζμπολάχ σχεδίαζαν να εκφράσουν την απογοήτευσή τους έναντι της στάσης του Ιράν, που τους εμπόδιζε να απαντήσουν πιο δυναμικά στις ισραηλινές επιθέσεις.
Βόμβες 80 τόνων που ξεπέρασαν τις «κόκκινες γραμμές»
Γύρω στο σούρουπο, εκρήξεις συγκλόνισαν την πόλη. Η ισραηλινή αεροπορία έπληξε το καταφύγιο με βόμβες 80 τόνων, σύμφωνα με πηγές. Με μια σειρά χρονομετρημένων, αλυσιδωτών εκρήξεων οι ισραηλινές δυνάμεις πέτυχαν τον στόχο τους, στο υπόγειο καταφύγιο, δήλωσε στην εφημερίδα ανώτερος ισραηλινός στρατιωτικός αξιωματούχος. Όταν η επίθεση ολοκληρώθηκε, μια στήλη από πορτοκαλί καπνό υψώθηκε πάνω από τη Βηρυτό. Και ο Χασάν Νασράλα, που ηγήθηκε της Χεζμπολάχ για περισσότερες από τρεις δεκαετίες, ήταν νεκρός.
O θάνατός του αφήνει ένα κενό στην κορυφή της πιο βαριά οπλισμένης μη κρατικής πολιτοφυλακής του κόσμου. Συνιστά μία εξέλιξη που μπορεί να ανατρέψει τα πάντα στη Μέση Ανατολή. Μετά το χτύπημα της Παρασκευής το Ισραήλ έχει εξαλείψει σχεδόν μια ολόκληρη γενιά ηγετών της Χεζμπολάχ. Η δολοφονία έδειξε ότι οι ηγέτες του Ισραήλ είναι έτοιμοι να ξεπεράσουν τις κόκκινες γραμμές που καθόριζαν προηγουμένως τη σύγκρουση της χώρας με τη Χεζμπολάχ.
Το Ισραήλ, το οποίο έπληξε τον Λίβανο με περισσότερες από 2.000 αεροπορικές επιδρομές τις τελευταίες ημέρες, είπε ότι η στρατιωτική του εκστρατεία στοχεύει στον τερματισμό των επιθέσεων της Χεζμπολάχ στο βόρειο τμήμα του, που ανάγκασαν δεκάδες χιλιάδες Ισραηλινούς να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους. Περισσότεροι από 700 άνθρωποι σκοτώθηκαν από τις επιδρομές τις τελευταίες ημέρες, σύμφωνα με το υπουργείο Υγείας του Λιβάνου.
Το ερώτημα είναι εάν η τακτική του – και η χερσαία επέμβαση που φαίνεται να ετοιμάζει – θα οδηγήσει σε οπισθοχώρηση την Τεχεράνη ή σε μία ιρανική απάντηση, που θα σημάνει ολοκληρωτικό πόλεμο στη Μέση Ανατολής. Οι αναλυτές εμφανίζονται διχασμένοι.
«Αυτό που κάνει το Ισραήλ με την επιχείρηση κατά της Χεζμπολάχ άνοιξε την πόρτα σε μια νέα εποχή κατά την οποία η επιρροή του Ιράν στη Μέση Ανατολή πρόκειται να αποδυναμωθεί σημαντικά», εκτίμησε η Λίνα Χατίμπ, διευθύντρια του Ινστιτούτου Μέσης Ανατολής SOAS, think tank με έδρα το Λονδίνο. Άλλοι πάλι θεωρούν ότι το Ιράν μπορεί να καταφύγει σε ακραίες αντιδράσεις, θέλοντας να ενισχύσει περαιτέρω την επιρροή του.
Μία προαποφασισμένη δολοφονία και μία εντολή σε πραγματικό χρόνο
Ο επιχειρησιακός σχεδιασμός του Ισραήλ για το χτύπημα της Παρασκευής ξεκίνησε πριν από μήνες, με στρατιωτικούς αξιωματούχους να καταλήγουν σε ένα λεπτομερές σχέδιο για το πώς να φτάσουν στον στόχο τους σε ένα υπόγειο καταφύγιο στη νότια Βηρυτό με μια σειρά χρονομετρημένων εκρήξεων, με κάθε έκρηξη να ανοίγει το δρόμο για την επόμενη.
Ισραηλινοί αξιωματούχοι άρχισαν να συζητούν σοβαρά την επιλογή της δολοφονίας του Νασράλα τις τελευταίες ημέρες, σύμφωνα με καλά ενημερωμένη πηγή, που επικαλείται η WSJ. Ο ακριβής χρόνος του χτυπήματος, είπαν Ισραηλινοί αξιωματούχοι, ήταν ευκαιριακός, αφού οι ισραηλινές μυστικές υπηρεσίες έμαθαν για τη συνάντηση λίγες ώρες πριν αυτή λάβει χώρα.
«Είχαμε πληροφορίες σε πραγματικό χρόνο για τον τόπο συνάντησης του Νασράλα με πολλούς ανώτερους τρομοκράτες», δήλωσε ο εκπρόσωπος του ισραηλινού στρατού, Ναντάβ Σοσάνι.
Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου βρισκόταν στη Νέα Υόρκη για τη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών, όπου έδωσε μια εμπρηστική ομιλία την Παρασκευή σε σχεδόν άδεια αίθουσα, αφού πολλοί εκπρόσωποι αποχώρησαν. «Δεν θα δεχτούμε έναν τρομοκρατικό στρατό που σκαρφαλώνει στα βόρεια σύνορά μας, ικανός να διαπράξει άλλη μια σφαγή τύπου 7ης Οκτωβρίου», διεμήνυσε.
Μία ώρα μετά την επίθεση, το γραφείο του έδωσε στη δημοσιότητα μια φωτογραφία του να μιλάει στο τηλέφωνο, στη Νέα Υόρκη, δίνοντας το πράσινο φως για το χτύπημα.
Μπενιαμίν Νετανιάχου: Η ώρα που διατάζει τον «αποκεφαλισμό» της Χεζμπολάχ
Η δυσφορία των ΗΠΑ
Στην Ουάσιγκτον, το χτύπημα αντιμετωπίστηκε με απογοήτευση και ανησυχία από κορυφαία μέλη της κυβέρνησης Μπάιντεν μετά από ημέρες κατά τις οποίες οι ΗΠΑ προσπάθησαν να δώσουν νέα πνοή στις διαπραγματεύσεις για κατάπαυση του πυρός τόσο στη Γάζα όσο και στον Λίβανο.
Αμερικανοί αξιωματούχοι είπαν ότι δεν είχαν ενημερωθεί εκ των προτέρων για την επιχείρηση δολοφονίας του Νασράλα, ενώ πληροφορίες αναφέρουν ότι ο υπουργός Άμυνας Λόιντ Όστιν εξέφρασε την ανησυχία του κατά τη διάρκεια συνομιλίας την Παρασκευή με τον Ισραηλινό ομόλογό του, Γιόαβ Γκάλαντ.
Μία νέα Γάζα
Το χτύπημα της Βηρυτού αναπαράγει μια βασική πτυχή του πολέμου στη Γάζα: την προθυμία του Ισραήλ να χρησιμοποιήσει μεγάλες βόμβες για να επιτύχει τους στρατιωτικούς του στόχους, συμπεριλαμβανομένης της στόχευσης ανώτερων ηγετών της Χαμάς και της Χεζμπολάχ, ακόμη και σε αστικές περιοχές όπου υπάρχει κίνδυνος μαζί με τους στόχους να πέσουν νεκροί και πολλοί άμαχοι.
Ο ισραηλινός στρατός έχει πραγματοποιήσει μια σειρά από τέτοια χτυπήματα στη Γάζα. Χρησιμοποίησε οκτώ βόμβες 2.000 λιβρών για να προσπαθήσει να σκοτώσει τον κορυφαίο στρατιωτικό ηγέτη της Χαμάς τον Ιούλιο.
Οι απώλειες των αμάχων και οι εκτοπισμένοι
Το Ισραήλ αναλαμβάνει πολύ μεγαλύτερο ρίσκο για απώλειες αμάχων από ό,τι σε παρόμοιες αμερικανικές επιθέσεις σε στόχους «υψηλής αξίας», δήλωσαν πρώην στρατιωτικοί αξιωματούχοι των ΗΠΑ στη WSJ. Για παράδειγμα, οι επιδρομές που σκότωσαν τον Οσάμα μπιν Λάντεν και τον ηγέτη του Ισλαμικού Κράτους, Αμπου Μπακρ Αλ Μπαγκντάντι, πραγματοποιήθηκαν από ομάδες ειδικών δυνάμεων στο έδαφος σε συνδυασμό με στενή αεροπορική υποστήριξη και όχι με αεροπορικές επιδρομές.
«Έχουν υψηλή ανοχή σε ακραίες απώλειες αμάχων, ειδικά όταν πρόκειται για στόχους υψηλής αξίας, όπως η ηγεσία της Χεζμπολάχ ή η ηγεσία της Χαμάς», δήλωσε χαρακτηριστικά ο Γουές Μπράιαντ, απόστρατος της Πολεμικής Αεροπορίας των ΗΠΑ.
Σε πολλούς στον Λίβανο οι τελευταίες εβδομάδες έχουν θυμίσει την τεράστια καταστροφή που προκάλεσε ο τελευταίος ολοκληρωτικός πόλεμος, το 2006.
Σε εκείνη τη σύγκρουση, ισραηλινά πολεμικά αεροσκάφη βομβάρδισαν τους διαδρόμους του αεροδρομίου της Βηρυτού, μαζί με κατοικημένες περιοχές στη Βηρυτό, παντοπωλεία, βενζινάδικα και μη στρατιωτικές υποδομές σε όλη τη χώρα. Ο Λίβανος βυθίστηκε σε πολυετή οικονομική κρίση.
Στην τωρινή σύγκρουση, τα κύματα των ισραηλινών αεροπορικών επιδρομών έχουν κάνει χιλιάδες να τραπούν σε φυγή. Η αεροπορική επιδρομή που σκότωσε τον Νασράλα σκόρπισε ακόμη μεγαλύτερο τρόμο. Μετά το χτύπημα, ο ισραηλινός στρατός εξέδωσε ανακοινώσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης προειδοποιώντας τους κατοίκους συγκεκριμένων περιοχών της νότιας Βηρυτού να εγκαταλείψουν τα κτίριά τους, χρησιμοποιώντας μια από τις χαρακτηριστικές τακτικές του πολέμου στη Γάζα, όπου εκτόπισε αμάχους ενώ προέλαυνε για να χτυπήσει τη Χαμάς.
Σύμφωνα με τη WSJ πολλοί άνθρωποι είπαν ότι δεν είδαν τις προειδοποιήσεις. Απλώς έφυγαν από τη νότια Βηρυτό μετά τα χτυπήματα της Παρασκευής από φόβο. «Η γη σείστηκε από κάτω μας», είπε η 42χρονη Φάντλα Κασέμ, η οποία εγκατέλειψε με την οικογένειά της τη νότια Βηρυτό. «Πώς μπορούν να ρίχνουν βόμβες 20 τόνων σε γυναίκες και παιδιά;», δήλωσε.
Ο Αμπού Μοχάμεντ Μοχσίν βρισκόταν στο σπίτι του σε μικρή απόσταση από το σημείο όπου σημειώθηκαν τα χτυπήματα. «Δεν είναι δική μας απόφαση αν θα μείνουμε ή θα φύγουμε», είπε. Δεν έχει βρει ακόμη το πού θα μείνει. «Ίσως με ένα στρώμα στον δρόμο».
