Καθώς η Τεχεράνη παρακολουθεί τον πιο πολύτιμο σύμμαχό της να «ξεδοντιάζεται», τα ερωτήματα για το εάν (και πώς) θα αντιδράσει αυξάνονται. Όχι όμως και η βεβαιότητα των απαντήσεων.
Παρά τις βαριές απώλειές της, η Χεζμπολάχ εξακολουθεί να διατηρεί ικανούς διοικητές και πολλά από τα ισχυρά πλεονεκτήματά της. Συμπεριλαμβανομένων των πυραύλων ακριβείας και μεγάλου βεληνεκούς που θα μπορούσαν να προκαλέσουν σημαντική ζημιά στις στρατιωτικές και πολιτικές υποδομές του Ισραήλ.
Ωστόσο, όσο και αν η δολοφονία του Νασράλα είναι απίθανο να διαταράξει την επιχειρησιακή συνέχεια του κινήματος, η εξόντωσή του συνιστά προφανώς «μια τεράστια, αποθάρρυνση στις τάξεις των μελών. Εναν απόλυτο τρόμο που παραλύει προσωρινά τα απλά της στελέχη», εκτιμά ο καθηγητής Σάαντ, του Πανεπιστημίου του Κάρντιφ.
«Αυτό δεν σημαίνει ότι η οργάνωση έχει παραλύσει», προσθέτει ο ίδιος. «Η Χεζμπολάχ είναι ένας οργανισμός που δημιουργήθηκε για να απορροφά τέτοιου είδους κραδασμούς… έχει δημιουργηθεί για να είναι ανθεκτική και να ξεπερνά τους μεμονωμένους ηγέτες».
Αλλωστε ο διάδοχος φαίνεται να είναι ήδη έτοιμος.
Μπορεί μόνη της;
Πριν από την εξόντωση Νασράλα, η επίσημη γραμμή του Ιράν ήταν ότι η Χεζμπολάχ είναι ικανή να υπερασπιστεί τον εαυτό της.
Ωστόσο, μετά την αεροπορική επιδρομή της Παρασκευής, μια ανακοίνωση της πρεσβείας του Ιράν στον Λίβανο έδειξε ότι οι υπολογισμοί της Τεχεράνης ίσως αλλάζουν.
«Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι αυτό το καταδικαστέο έγκλημα και η απερίσκεπτη συμπεριφορά αντιπροσωπεύουν μια σοβαρή κλιμάκωση που αλλάζει τους κανόνες του παιχνιδιού και ότι ο δράστης του θα τιμωρηθεί κατάλληλα», ανέφερε η πρεσβεία.
Το σκεπτικό του Ιράν για αποφυγή εμπλοκής στη σύγκρουση μπορεί να μην ισχύει πλέον, εκτιμά o Τρίτα Πάρσι, του Ινστιτούτου Κουίνσι.
«Εάν γίνει σαφές (στο Ιράν) ότι η Χεζμπολάχ στην πραγματικότητα δεν μπορεί να υπερασπιστεί τον εαυτό της μετά τον βομβαρδισμό στη Βηρυτό, τότε η ιρανική δικαιολογία για παραμονή εκτός πολέμου έχει ήδη καταρρεύσει», προσθέτει.
Θέμα αξιοπιστίας…
«Και είναι ακριβώς αυτό το σημείο, που η αξιοπιστία του Ιράν στα μάτια των υπόλοιπων εταίρων του στον «Άξονα της Αντίστασης, θα κινδυνεύσει να καταρρεύσει εάν η Τεχεράνη δεν αντιδράσει», εξηγεί.
Το Ιράν είναι πιθανό να έχει τρομοκρατηθεί από την αποτελεσματικότητα των επιθέσεων του Ισραήλ, εκτιμά από την πλευρά του ο Φαρζίν Ναντίμι, ανώτερος συνεργάτης στο (think tank) Washington Institute.
Η Τεχεράνη πιθανότατα ήδη βοηθά τη Χεζμπολάχ να ανοικοδομήσει τη στρατιωτική της δομή και παρέχει τακτικές και επιχειρησιακές συμβουλές στην ηγεσία της, προσθέτει o ίδιος.
Ωστόσο, εάν η Χεζμπολάχ πλησιάσει τα όρια κατάρρευσης, αυτό θα μπορούσε να «προκαλέσει μια πιο δυναμική ιρανική επέμβαση», ενδεχομένως με τη μορφή επιθέσεων με πυραύλους και drones, όπως τον περασμένο Απρίλιο.
Μια μεγαλύτερη επίθεση από εκείνη είναι απίθανη, αλλά δεν αποκλείεται και εντελώς.
Ο Σάαντ, ειδικός επί της Χεζμπολάχ στο Πανεπιστήμιο του Κάρντιφ, θεωρεί ότι μια επέμβαση του Ιράν πιθανότατα θα έσυρε τις Ηνωμένες Πολιτείες στον πόλεμο.
Αλλά και ικανότητας
Σημειώνει όμως ότι η Τεχεράνη είναι στην ουσία «ο πιο αδύναμος κρίκος» στη σύγκρουση.
«Είναι το μόνο μέλος του Άξονα της Αντίστασης που είναι πραγματικό κράτος. Όλοι οι άλλοι είναι μη κρατικοί ή οιονεί κρατικοί φορείς. Έτσι, το Ιράν έχει τα περισσότερα να χάσει εάν συμμετάσχει».
«(Το Ιράν) είναι μια συμβατική ένοπλη δύναμη και πιθανότατα δεν θα τα κατάφερνε τόσο καλά όσο η Χεζμπολάχ σε έναν πόλεμο επειδή πρόκειται μια εντελώς διαφορετική στρατιωτική δομή», σημείωσε ο Σαάντ.
«Η Χεζμπολάχ γνωρίζει το έδαφος και τον αντίπαλό της καλύτερα από οποιονδήποτε άλλον».
Γιατί η Χεζμπολάχ έχει σημασία για το Ιράν
Από την ίδρυσή της, πριν από 40 χρόνια, η λιβανέζικη μαχητική ομάδα ήταν το πετράδι του στέμματος στον λεγόμενο Άξονα Αντίστασης της Τεχεράνης.
Ως μη αραβικό, πλην σιιτικό κράτος, το Ιράν θεωρεί ότι έχει μία «στρατηγική μοναξιά» στη Μέση Ανατολή.
Και ως εκ τούτου βλέπει τους Λιβανέζους Σιίτες -σε μια περιοχή που κυριαρχείται από Σουνίτες- «ως το πιο κοντινό πράγμα που μπορεί να έχει για φυσικούς συμμάχους».
Εν ολίγοις, από τη σκοπιά της Τεχεράνης, η Χεζμπολάχ είναι κομβικής σημασίας στον Άξονα λόγω των δυνατοτήτων και της πειθαρχίας της, της γεωγραφικής της θέσης και της ιδεολογικής και πολιτικής εγγύτητάς της με το Ιράν. Αρα ενδεχόμενη καταστροφή της Χεζμπολάχ θα συνιστούσε υπαρξιακό πλήγμα για τον Άξονα.
«Η οργάνωση είναι απαραίτητη για να «διατηρηθεί μια ισχυρή στρατιωτική συνιστώσα στα βόρεια σύνορα του Ισραήλ και να κρατήσει το Ισραήλ σε ανασφάλεια. Το Ιράν έχει σχεδιάσει έτσι τη Χεζμπολάχ ώστε να μπορεί να αντεπεξέλθει πολύ προτού το Ιράν αισθανθεί υποχρεωμένο να παρέμβει».
Εσωτερικές σκοτούρες
Αλλά το Ιράν έχει και εσωτερικές ισορροπίες να επιλύσει. Η κλιμάκωση μεταξύ Χεζμπολάχ και Ισραήλ έρχεται σε μια ευαίσθητη στιγμή για τον νέο μεταρρυθμιστή πρόεδρο της χώρας, ο οποίος έκανε ολόκληρη καμνπάνια για τη βελτίωση των εξωτερικών σχέσεων της Τεχεράνης και της εξόδου της από από την απομόνωση που έχει σμπαραλιάσει την οικονομία της.
Μόλις αυτή την εβδομάδα, ο πρόεδρος Μασούντ Πεζεσκιάν δήλωνε στα Ηνωμένα Έθνη ότι η χώρα του είναι έτοιμη να συνεργαστεί με τη Δύση για το πυρηνικό της πρόγραμμα. Έχρισε μάλιστα ως Αντιπρόεδρό του τον Τζαβάντ Ζαρίφ, έναν έμπειρο διπλωμάτη με σπουδές στις ΗΠΑ που υπήρξε κεντρικό πρόσωπο στην πυρηνική συμφωνία του Ιράν (το 2015) με τη Δύση (συτμφωνία την οποία εγκατέλειψε ο Τραμπ το 2018).
Ενδεικτική της εν γένει μη πολεμοχαρούς διάθεσης του Πεζεσκιάν είναι η δήλωσή του την περασμένη Δευτέρα, ημέρα που σκοτώθηκαν σχεδόν 500 Λιβανέζοι σε ισραηλινές αεροπορικές επιδρομές.
Ο Πεζεσκιάν δήλωνε στη Νέα Υόρκη ότι το Ιράν ήταν έτοιμο να «καταθέσει τα όπλα εάν το Ισραήλ έπραττε το ίδιο». Η δήλωση πυροδότησε έντονες αντιδράσεις στους σκληροπυρηνικούς στην Τεχεράνη επειδή τους ενεφάνιζε αδύναμους μπροστά στον εχθρό, σύμφωνα με πληροφορίες.
Βαθιά δυστυχία
Αναλυτές εκτιμούν ότι δεδομένης της «βαθιάς δυστυχίας μεγάλου μέρους του ιρανικού κοινού» με το καθεστώς που τους διοικεί, προτεραιότητα του Πεζεσκιάν είναι η εθνική συμφιλίωση. Όχι ο πόλεμος.
Ωστόσο, εάν η Χεζμπολάχ ταπεινωθεί και άλλο, «η Τεχεράνη μπορεί να αντιμετωπίσει μια κατάσταση στην οποία θα καταλήξει στο συμπέρασμα ότι ο πόλεμος βρίσκεται στο κατώφλι της είτε τον επιλέξει η ίδια είτε όχι και ότι, ως εκ τούτου, είναι καλύτερα να ανταποκριθεί προτού η Χεζμπολάχ αποδυναμωθεί περαιτέρω».
«Τεράστια νίκη»
Για να έχουμε μία τάξη μεγέθους της ενδεχόμενης «ταπείνωσης» του Ιράν, διευκολύνει να δει κανείς ότι στο Ισραήλ, η δολοφονία του Χασάν Νασράλα θεωρείται ήδη μια τεράστια νίκη.
Για περισσότερα από 30 χρόνια ο Νασράλα ήταν η καρδιά της Χεζμπολάχ. Με τη βοήθεια των στενών του συμμάχων στο Ιράν, μετέτρεψε τη Χεζμπολάχ σε μια μαχητική δύναμη που το 2000 ανάγκασε το Ισραήλ να τερματίσει μια εικοσαετή κατοχή του νότιου Λιβάνου.
Ο Νασράλα ήταν ο μεγαλύτερος εχθρός του Ισραήλ. Τα τελευταία χρόνια, μόνο ο Γιάχουα Σινουάρ, ο εγκέφαλος της επίθεσης της Χαμάς στο Ισραήλ τον περασμένο Οκτώβριο, έχει πλησιάσει τα επίπεδα μίσους που ο Νασράλα είχε προκαλέσει.
«Το Ισραήλ» σημειώνει στην ανάλυσή του το BBC «έχει προκαλέσει τεράστια ζημιά στη Χεζμπολάχ. Και η δολοφονία του αρχηγού της είναι το μεγαλύτερο πλήγμα από όλα.
Το ερώτημα τώρα είναι πώς θα απαντήσουν η Χεζμπολάχ, και το Ιράν. Που ίσως πια να καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι αν δεν αντεπιτεθούν, θα βρεθούν αντιμέτωποι με μια στρατηγική ήττα.
Με πληροφορίες από CNΝ, BBC
