Ο Άντοντι Μπλίνκεν έχει επανειλημμένα εξαπολύσει βέλη εναντίον τους. Και παρά τις μεγάλες διαφορές τους, είναι σαφές πως οι ΗΠΑ τους αντιμετωπίζουν ως ομάδα. Μία ομάδα που θέλει να ανατρέψει τις ισορροπίες ισχύος στη γεωπολιτική σκηνή.
Ο διακηρυγμένος στόχος τους για μία νέα τάξη πραγμάτων, ο επιθετικός αναθεωρητισμός τους, είναι αυτός που κάνει τον Economist να τους χαρακτηρίσει «το κουαρτέτο του χάους». Ο λόγος για τις Ρωσία, Κίνα, Ιράν και Βόρεια Κορέα.
Δύο δημοκρατίες, η μία «υβριδική» και η άλλη ισλαμική, μία δικτατορία και ένα μονοκομματικό, κομμουνιστικό σύστημα με πίστη… στην ανοιχτή αγορά. Ο Σι Τζινπίνγκ δεν είναι Κιμ Γιονγκ Ουν και δεν απειλεί κανέναν με πυρηνικά. Και η Ρωσία δεν είναι θεοκρατικό καθεστώς όσο και εάν υπάρχει η λατρεία στον Πούτιν. Είναι πολύ διαφορετικές περιπτώσεις, αλλά αυτή τη στιγμή τις ενώνει η σύγκρουση με τη Δύση. Και οι αυξανόμενοι οικονομικοί, αλλά και στρατιωτικοί δεσμοί. Μεταξύ τους αναπτύσσονται «ανίερες» συμμαχίες και αλληλεξαρτήσεις.
Κάποιοι φτάνουν στο σημείο να τις συγκρίνουν με τις δυνάμεις του Άξονα, της Ναζιστικής Γερμανίας, της φασιστικής Ιταλίας και της αυτοκρατορικής Ιαπωνίας. «Η Ρωσία, η Κίνα, το Ιράν και η Βόρεια Κορέα πλέον συνεργάζονται για μεγαλύτερο διάστημα από ότι οι δυνάμεις του μελλοντικού Άξονα τη δεκαετία του 1930», προειδοποίησε ο Φίλιπ Ζελίκοφ στο Texas National Security Review.
«Τα μέλη αυτού του νέου κουαρτέτου του χάους – των οποίων οι ιδεολογίες εκτείνονται από τον Ισλαμισμό έως τον σκληροπυρηνικό κομμουνισμό – έχουν πολύ διαφορετικά οράματα για τον κόσμο», αναγνωρίζει ο Economist και προσθέτει: «Παρόλα αυτά τους ενώνει το μίσος τους για την καθοδηγούμενη από την Αμερική τάξη πραγμάτων».
Αξιωματούχος της αμερικανικής κυβέρνησης που μίλησε υπό καθεστώς ανωνυμίας στο βρετανικό περιοδικό, σχολίασε πως τα τέσσερα καθεστώτα μοιράζονται τη βούληση για διμερείς συμφωνίες, που είναι κάποιες φορές προς το δικό τους στενό συμφέρον ή και προς το συλλογικό συμφέρον.
Για να καταλάβετε πόσο βαθιά είναι η συνεργασία μέχρι στιγμής, σκεφτείτε τρεις «κουβάδες»: με σφαίρες (δηλαδή, μεταφορές όπλων), βιομηχανική υποστήριξη και μυαλά (διάχυση τεχνολογίας). Αν και τα δύο πρώτα παρουσιάζουν τον πιο άμεσο κίνδυνο, είναι η ανταλλαγή στρατιωτικής τεχνολογίας και τεχνογνωσίας που αποτελεί τη μεγαλύτερη μακροπρόθεσμη απειλή για την ασφάλεια και την ικανότητα της Δύσης να αποτρέπει τους αντιπάλους.
Οι σφαίρες
Η Βόρεια Κορέα και το Ιράν μεταφέρουν εκατοντάδες πυραύλους, συμπεριλαμβανομένων περισσότερων από 200 βαλλιστικών βλημάτων μικρού βεληνεκούς Fath-360 στη Ρωσία, έχοντας ήδη στείλει εκατομμύρια βλήματα πυροβολικού και χιλιάδες επιθετικά drones.
Οι αναλυτές αναμένουν ότι η Ρωσία θα τους χρησιμοποιήσει για να συντρίψει την ουκρανική αεροπορική άμυνα, ελευθερώνοντας τους δικούς της πιο ικανούς πυραύλους για να πραγματοποιήσει πλήγματα μεγάλου βεληνεκούς αλλού. Η Ρωσία έχει εκτοξεύσει περίπου 65 KN-23, βορειοκορεατικούς πύραυλους μικρού βεληνεκούς, από την έναρξη του πολέμου.
Η βιομηχανική στήριξη
Αν και η Κίνα δεν έχει στείλει όπλα, έχει παράσχει τεράστιες προμήθειες εξαρτημάτων διπλής χρήσης, που «εφαρμόζονται απευθείας στη ρωσική πολεμική μηχανή», σύμφωνα με τις ΗΠΑ. Το 90% των εισαγωγών μικροηλεκτρονικών της Ρωσίας και το 70% των εργαλειομηχανών της προέρχονται από την Κίνα. Ένα άλμα στις εισαγωγές κινεζικών εκσκαφέων το 2022 βοήθησε τη Ρωσία να οικοδομήσει τρομερή άμυνα, η οποία απέτρεψε την αντεπίθεση της Ουκρανίας πέρυσι. Εν τω μεταξύ, οι ρωσικές εταιρείες επιλέγουν ολοένα και περισσότερο το εμπόριο και τη χρηματοδότηση σε κινεζικό γουάν προκειμένου να παρακάμψουν τις δυτικές κυρώσεις.
Και η ανταλλαγή τεχνολογίας
Εξίσου σημαντική, και λιγότερο γνωστή, είναι η ραγδαία ανταλλαγή τεχνολογίας και μυαλών. Οι πόλεμοι στην Ουκρανία και τη Μέση Ανατολή έχουν δημιουργήσει άφθονες ευκαιρίες για ανταλλαγή τεχνογνωσίας. Η Ουκρανία είναι ένα «εργαστήριο γνώσης και μάθησης» για τους Ιρανούς, λέει στον Economist ο Ντίμα Αντάμσκι του Πανεπιστημίου Reichman στο Ισραήλ.
Αποκτά εικόνα σε πραγματικό χρόνο για την αποτελεσματικότητα των όπλων της ενάντια στις δυτικές άμυνες, ενώ η Ρωσία μαθαίνει από Ιρανούς συμβούλους πώς να διεξάγει αεροπορικές επιθέσεις που αναμειγνύουν drones και πυραύλους.
