Skip to main content

Πιέσεις στην Ουκρανία για plan B στον πόλεμο με τη Ρωσία

Ukrainian Presidential Press Service/Handout via REUTERS

Δυτικοί αξιωματούχοι επιθυμούν το Κίεβο να θέσει πιο ρεαλιστικούς πολεμικούς στόχους, ενώ η Ρωσία προελαύνει.

Από την έναρξη της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία το 2022, οι ηγέτες της Ουκρανίας επιμένουν πως η Ρωσία πρέπει να εκδιωχτεί από όλα τα ουκρανικά εδάφη προτού αρχίσουν οποιεσδήποτε ειρηνευτικές συνομιλίες.

Ωστόσο, Ευρωπαίοι διπλωμάτες εκτιμούν ότι η Ουκρανία ίσως χρειαστεί να καταλήξει σε ένα πιο ρεαλιστικό πλάνο, τουλάχιστον για τον επόμενο χρόνο του πολέμου, καθώς η Ρωσία σημειώνει αργά κέρδη στο πεδίο της μάχης και η δυτική υποστήριξη προς την Ουκρανία εμφανίζει σημάδια «κόπωσης».

Η Δύση εξακολουθεί να υποστηρίζει τον μακροπρόθεσμο δηλωμένο στόχο του Ουκρανού προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι να ανακτήσει τον έλεγχο του εδάφους της χώρας. Αλλά ορισμένοι Ευρωπαίοι διπλωμάτες λένε ότι η Ουκρανία πρέπει να είναι πιο ρεαλιστική όσον αφορά τους στόχους και τη στρατηγική της κατά τη διάρκεια του πολέμου.

Στην Ουκρανία Μπλίνκεν και Λάμι

Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Άντονι Μπλίνκεν και ο υπουργός Εξωτερικών του Ηνωμένου Βασιλείου Ντέιβιντ Λάμι θα ταξιδέψουν στην Ουκρανία την Τετάρτη για να συναντηθούν με Ουκρανούς αξιωματούχους εν μέρει για να συζητήσουν πώς να ορίσουν καλύτερα μια ουκρανική νίκη και ποια βοήθεια θα χρειαστεί για να την επιτύχει, σύμφωνα με αξιωματούχους. Αρκετοί άλλοι ανώτεροι Αμερικανοί και Ευρωπαίοι αξιωματούχοι έχουν βρεθεί στο Κίεβο τις τελευταίες δύο εβδομάδες.

Οι συνομιλίες υποδεικνύουν μια συχνή πηγή έντασης μεταξύ του Κιέβου και της Δύσης: τη συμφιλίωση της επιθυμίας να εκδιωχθούν οι δυνάμεις του Ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν από την Ουκρανία με τη στρατιωτική πραγματικότητα στο έδαφος. Ανώτεροι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι λένε ότι στο Κίεβο έχει ειπωθεί ότι μια πλήρης ουκρανική νίκη θα απαιτούσε από τη Δύση να παράσχει υποστήριξη αξίας εκατοντάδων δισεκατομμυρίων δολαρίων, κάτι που ούτε η Ουάσινγκτον ούτε η Ευρώπη μπορούν ρεαλιστικά να κάνουν.

«Προοίμιο» για μια μεγαλύτερη στρατιωτική στήριξη στην Ουκρανία;

Ο Μπλίνκεν δήλωσε την Τρίτη ότι το ταξίδι του γίνεται εν μέρει για να δει «πώς ακριβώς οι Ουκρανοί βλέπουν τις ανάγκες τους αυτή τη στιγμή, προς ποιους στόχους και τι μπορούμε να κάνουμε για να υποστηρίξουμε αυτές τις ανάγκες». Ο Μπλίνκεν δήλωσε ότι αυτός και ο Λάμμι θα υποβάλουν έκθεση στον Πρόεδρο Μπάιντεν και τον πρωθυπουργό του Ηνωμένου Βασιλείου Κίρ Στάρμερ, οι οποίοι θα συζητήσουν το θέμα όταν συναντηθούν την Παρασκευή. Αυτό θα μπορούσε να είναι το προοίμιο για να υπογράψουν οι ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο τη χρήση πυραύλων μεγάλου βεληνεκούς από την Ουκρανία για να πλήξουν στόχους εντός της Ρωσίας, αλλά αξιωματούχοι προειδοποιούν ότι δεν έχει ληφθεί καμία τελική απόφαση.

Στην Ουάσινγκτον, ο εκπρόσωπος του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας του Λευκού Οίκου, Τζον Κίρμπι, δήλωσε ότι το ταξίδι στο Κίεβο δεν αποσκοπούσε στο να στριμώξει την Ουκρανία σε συνομιλίες. «Σίγουρα ένα τέλος με διαπραγματεύσεις είναι το πιο πιθανό αποτέλεσμα εδώ, αλλά το πότε θα συμβεί αυτό και υπό ποιες συνθήκες και προϋποθέσεις, αυτό θα εξαρτηθεί από τον Πρόεδρο Ζελένσκι».

Τόσο η Ρωσία όσο και η Ουκρανία έχουν δηλώσει ότι είναι ανοικτές σε συνομιλίες κατάπαυσης του πυρός ή ειρηνευτικές συνομιλίες, αν και οι δύο πλευρές φαίνεται να απέχουν πολύ από οποιαδήποτε τέτοια συνάντηση. Η Ουκρανία έχει επιμείνει ότι τα ρωσικά στρατεύματα πρέπει να αποχωρήσουν από το έδαφός της πριν καθίσουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Τον Ιούνιο, το Κρεμλίνο απαίτησε από την Ουκρανία να παραχωρήσει τα εδάφη που είχε χάσει και να εγκαταλείψει επιπλέον εδάφη, καθώς και να εγκαταλείψει τις φιλοδοξίες της να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ.

Λίγο πριν από την επίσκεψη Ζελένσκι στις ΗΠΑ

Δυτικοί αξιωματούχοι λένε ότι ενώ ο Πούτιν ισχυρίζεται ότι θέλει να ξεκινήσει ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις, αυτό δεν γίνεται με καλή πίστη και ότι ο ίδιος συνεχίζει να πιστεύει ότι μπορεί να επιτύχει τα στρατιωτικά κέρδη που απαιτούνται για να συντρίψει την ανεξαρτησία της Ουκρανίας, προσθέτοντας ότι η συνεχιζόμενη δυτική στρατιωτική υποστήριξη είναι ζωτικής σημασίας.

Η διπλωματική ώθηση έρχεται πριν από ένα κρίσιμο ταξίδι στις ΗΠΑ για τον Ζελένσκι. Έχει δεσμευτεί να παρουσιάσει αυτό που αποκαλεί σχέδιο νίκης κατά την επίσκεψή του στις ΗΠΑ για τη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών αυτόν τον μήνα.

Ο Ζελένσκι έχει δηλώσει ότι θέλει να συναντηθεί με τους υποψήφιους προέδρους Ντόναλντ Τραμπ και Κάμαλα Χάρις για να κερδίσει την υποστήριξή τους. Δεν είναι σαφές αν θα πραγματοποιηθούν αυτές οι συναντήσεις. «Ελπίζω ότι θα έχω την ευκαιρία να δείξω αυτό το σχέδιο στον Μπάιντεν και στους πιθανούς υποψηφίους των αμερικανικών προεδρικών εκλογών Χάρις και Τραμπ και να λάβω σχόλια», δήλωσε πρόσφατα ο Ζελένσκι στην Ιταλία.

Η σημασία των αμερικανικών εκλογών για την Ουκρανία

Δυτικοί διπλωμάτες συνεχίζουν να λένε ότι οι προεδρικές εκλογές στις ΗΠΑ παραμένουν κρίσιμες όσον αφορά το πόση αμερικανική βοήθεια μπορεί να περιμένει η Ουκρανία βραχυπρόθεσμα. Ωστόσο, λίγοι πιστεύουν ότι η δυτική υποστήριξη μπορεί να συνεχιστεί στα σημερινά επίπεδα για τα επόμενα χρόνια.

Η σχεδιαζόμενη νέα ειρηνευτική πρόταση του Ζελένσκι είναι το τελευταίο σημάδι ότι προσαρμόζει τη δημόσια στάση του, η οποία μέχρι τώρα επικεντρωνόταν στην ανάκτηση όλων των εδαφών της Ουκρανίας πριν από την έναρξη οποιωνδήποτε ειρηνευτικών συνομιλιών. Κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, η Ουκρανία εξέτασε το ενδεχόμενο συνομιλιών με τη Ρωσία για τον περιορισμό των επιθέσεων στις ενεργειακές υποδομές της άλλης, δήλωσαν Ουκρανοί, Ρώσοι και Δυτικοί αξιωματούχοι.

Τι θέλουν οι Ουκρανοί

Πρόσφατες δημοσκοπήσεις έχουν δείξει μια σταδιακή αύξηση του αριθμού των Ουκρανών που είναι έτοιμοι για ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις, αλλά λίγο πάνω από το ήμισυ του πληθυσμού παραμένει υπέρ της μάχης μέχρι η Ουκρανία να πάρει πίσω όλα τα εδάφη της. Η αναγνώριση ότι οι μάχες θα μπορούσαν να σταματήσουν με τη Ρωσία να κατέχει τμήματα της ουκρανικής επικράτειας θα ήταν ένα αδύνατο πολιτικό ρίσκο για τον Ζελένσκι, λέει ο Oleksiy Kovzhun, πολιτικός αναλυτής και οικοδεσπότης ενός δημοφιλούς διαδικτυακού talk show.

«Είναι πολιτική αυτοκτονία και δεν μπορεί να συμβεί», δήλωσε ο Kovzhun.

Ο Jonathan Eyal, αναπληρωτής διευθυντής στο Royal United Services Institute, ένα βρετανικό αμυντικό think tank, δήλωσε ότι είναι καλό να μιλήσει κατ’ ιδίαν στην Ουκρανία για τις προκλήσεις της και τη μορφή του τι σημαίνει νίκη.

«Αλλά δεν είμαστε πουθενά κοντά σε αυτό και πρέπει να είμαστε προσεκτικοί ώστε αυτή η συζήτηση να μην ερμηνευτεί ως το τράβηγμα της πρίζας στην Ουκρανία», είπε.

Ορισμένοι από τους στενότερους συμμάχους της Ουκρανίας, όπως ο υπουργός Εξωτερικών της Λιθουανίας Γκαμπριέλιους Λάντσμπεργκις, έχουν προειδοποιήσει εδώ και αρκετό καιρό ότι η αποφασιστικότητα της Δύσης να βοηθήσει την Ουκρανία να ανακτήσει τα εδάφη της έχει υποχωρήσει. Ο ίδιος έχει προσθέσει τη φωνή του στις ουκρανικές εκκλήσεις για ταχύτερες στρατιωτικές παραδόσεις και χαλάρωση των κανόνων που περιορίζουν τη χρήση δυτικών όπλων με στόχο τη Ρωσία.

Ευαίσθητη στιγμή για την Ουκρανία

Η επίσκεψη του Μπλίνκεν στο Κίεβο πραγματοποιείται σε μια ευαίσθητη στιγμή για την Ουκρανία, εν μέσω της χαλάρωσης της υποστήριξης για τη συνέχιση της χρηματοδότησης του πολέμου από τη Δύση και της έναρξης του ουκρανικού χειμώνα. Έρχεται επίσης καθώς οι ρωσικές δυνάμεις συνεχίζουν να σημειώνουν αργά αλλά πολύτιμα κέρδη σε όλο το μέτωπο.

Από την αρχή του έτους, η Ρωσία βομβάρδισε το δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας της Ουκρανίας, αυξάνοντας την προοπτική μιας μαζικής μετανάστευσης Ουκρανών που θα εγκαταλείψουν τα μη θερμαινόμενα σπίτια τους τους επόμενους μήνες, δήλωσε ο Eric Green, μη μόνιμος ερευνητής στο Carnegie Endowment for International Peace, ο οποίος μέχρι πέρυσι ήταν ο κορυφαίος σύμβουλος του Biden για τη Ρωσία στο Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας.

Αν και η αιφνιδιαστική κίνηση της Ουκρανίας να εισέλθει σε ρωσικό έδαφος στην περιοχή του Κουρσκ έχει πανηγυριστεί στο εσωτερικό της Ουκρανίας ως ταπείνωση για τον Πούτιν, αυξάνονται οι ανησυχίες στη Δύση ότι θα μπορούσε να αποδυναμώσει την ικανότητα του Κιέβου να υπερασπιστεί τον εαυτό του μακροπρόθεσμα, δήλωσε ο Γκριν.

Ουκρανοί αξιωματούχοι ήλπιζαν ότι η επίθεση θα ανάγκαζε τη Ρωσία να αποσύρει τα κρίσιμα για την επίθεση στρατεύματα στο εσωτερικό της Ουκρανίας. Αλλά οι ενδείξεις ενισχύονται για το ότι η Μόσχα δεν έχει τσιμπήσει το δόλωμα και η ρωσική επίθεση συνεχίζει να καταλαμβάνει στρατηγικά εδάφη στο εσωτερικό της ανατολικής Ουκρανίας.

Η επίθεση ήταν «χρήσιμη για την Ουκρανία, διότι έδειξε ότι η Ουκρανία μπορεί ακόμη να πολεμήσει και να επιφυλάσσει εκπλήξεις», δήλωσε ο Γκριν. Όμως στη Δύση, ορισμένοι αξιωματούχοι «εκφράζουν πολλές ανησυχίες ότι είναι σαν ένα ζαχαρωτό που θα το μετανιώσουν σε έξι έως οκτώ εβδομάδες».

Πηγή: Wall Street Journal