Το 2016, υπήρξαν κορυφαίοι αξιωματούχοι του Κρεμλίνου που άνοιγαν μπουκάλια σαμπάνιας τις πρώτες πρωινές ώρες της 9ης Νοεμβρίου, καθώς ο Ντόναλντ Τραμπ γινόταν ο νικητής-έκπληξη των αμερικανικών εκλογών.
Σήμερα όμως, όταν κανείς καλείται να εκτιμήσει τι θα επιθυμούσε σήμερα ο Ρώσος ηγέτης, Βλαντίμιρ Πούτιν, εύκολη απάντηση δεν υπάρχει. Οι αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες φαίνονται βέβαιες ότι ο Πούτιν επιθυμεί τον Ντόναλντ Τραμπ να επιστρέψει στον Λευκό Οίκο.
Ο Πούτιν, εν τω μεταξύ, απολαμβάνει να κάνει αινιγματικά σχόλια που λειτουργούν συχνά ως αιχμηρές επισημάνσεις: όπως όταν επαίνεσε τον Τζο Μπάιντεν για την ηλικία και την εμπειρία του, ή τώρα την Κάμαλα Χάρις για το «μεταδοτικό» γέλιο της.
Η άποψη που έχει αποκρυσταλλωθεί στη Μόσχα, σύμφωνα με πέντε ανθρώπους που γνωρίζουν τις τελευταίες σκέψεις που επικρατούν στο Κρεμλίνο, είναι ότι αυτή τη φορά δεν υπάρχει πραγματικά λόγος για σαμπάνιες εάν ο Τραμπ επιστρέψει.
Το ιδανικό σενάριο;
Αν το Κρεμλίνο μπορούσε να επιλέξει το ιδανικό σενάριο, αυτό θα ήταν μια ακόμη θητεία του Μπάιντεν. Επειδή θα ήταν πιο προβλέψιμος και ευκολότερα αναγνώσιμος, λένε δύο από τις πηγές που επικαλείται το Bloomberg. Αυτό σημαίνει ότι οι οποιεσδήποτε προσπάθειες για τερματισμό του πολέμου της Ρωσίας στην Ουκρανία, θα ήταν απλούστερες με τον Μπάιντεν παρά με κάποιον άλλον που έχει «ιστορικό» στο σκίσιμο συμφωνιών.
Η Ρωσία δεν ενδιαφέρεται τόσο πολύ για το ποιος θα κερδίσει τις αμερικανικές εκλογές, αλλά αυτό δεν σημαίνει και ότι αδιαφορεί για το αποτέλεσμα. Για παράδειγμα, αν η Χάρις κέρδιζε οριακά και ο Τραμπ αμφισβητούσε το αποτέλεσμα, η επακόλουθη παράλυση στις ΗΠΑ θα ήταν πιθανότατα μια ευπρόσδεκτη είδηση.
Σαμπάνιες και… maga
Η ιδέα ότι η Ρωσία μπορεί να αναμειγνύεται στις δυτικές δημοκρατίες μέσω των μέσων κοινωνικής δικτύωσης προκάλεσε έκπληξη το 2016.
Ηταν τότε που όπως διαβεβαίωνε έκθεση της Επιτροπής Πληροφοριών της Γερουσίας των ΗΠΑ, δύο πράκτορες καθοδηγούμενοι από το Κρεμλίνο με σκοπό να διαδίδουν παραπληροφόρηση κατά τη διάρκεια των αμερικανικών εκλογών άνοιξαν ένα μπουκάλι και ήπιαν στην υγειά τους καθώς πανηγύριζαν το αποτέλεσμα, λέγοντας σκωπτικά: «Κάναμε την Αμερική μεγάλη!», παραπέμποντας βεβαίως στο γνωστό σύνθημα του Nτ. Τραμπ (Make America Great Again).
Τώρα τα πράγματα είναι πιο δύσκολα ανιχνεύσιμα: Ενώ δεν υπάρχει καμία ιδιαίτερη αγάπη για τη Χάρις, η εκτίμηση για το πόσο ευεργετική ήταν τελικά η τετραετία του Τραμπ για τη Μόσχα παραμένει ανάμεικτη.
Αλλωστε ο Τραμπ ήταν εκείνος που είχε εκδώσει πλήθος κυρώσεων με στόχο Ρώσους ολιγάρχες και επιχειρήσεις αλλά και εναντίον του αγωγού φυσικού αερίου Nord Stream 2.
Με τις εντάσεις μεταξύ των πάλαι ποτέ αντιπάλων του Ψυχρού Πολέμου να βρίσκονται στο χειρότερο, εδώ και δεκαετίες, σημείο τους λόγω της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, όποιος κι αν καθίσει στο Οβάλ Γραφείο είναι απίθανο να βοηθήσει πολύ στην αναθέρμανση των σχέσεων, λένε οι πηγές.
Όψιμη συμπάθεια και πυρηνικά
«Δεν είναι εύκολο να ξέρουμε ποιος είναι καλύτερος ή χειρότερος», δηλώνει ο Φιοντόρ Λουκιανόφ, επικεφαλής του Συμβουλίου Εξωτερικής και Αμυντικής Πολιτικής, ενός think tank που συμβουλεύει το Κρεμλίνο. «Ίσως καταλήξουμε να θυμόμαστε τον Μπάιντεν με συμπάθεια επειδή ήταν πολύ προσεκτικός και αξιολογούσε συνεχώς τους κινδύνους».
Ακόμα και όταν ο Πούτιν προκάλεσε το βαθύτερο ρήγμα της Μόσχας με τις ΗΠΑ μετά τον Ψυχρό Πόλεμο, επιτιθέμενος στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022, ο Μπάιντεν εξακολουθούσε να διατηρεί κάποια όρια στους τύπους των όπλων που χορηγούνταν στο Κίεβο και στη χρήση τους εντός του ρωσικού εδάφους. Παρόλα αυτά, ο Πούτιν έχει επανειλημμένα καταφύγει σε πυρηνικούς απειλητικούς χρησμούς, προκαλώντας την καταδίκη των ΗΠΑ και των συμμάχων τους στο ΝΑΤΟ, αλλά και φιλικών κρατών, όπως η Κίνα και η Ινδία.
Το πώς μια τέτοια ρωσική ρητορική θα λειτουργήσει με τον Τραμπ θα είναι πολύ πιο δύσκολο να εκτιμηθεί.
Μία ημέρα αφότου οι ΗΠΑ κατηγόρησαν δημοσίως τη Ρωσία για ανάμιξη στην προεκλογική εκστρατεία του 2024, ο Πούτιν εμφανίστηκε με παιγνιώδη διάθεση και δεν προσπάθησε καν να θελήσει να το κρύψει . Ο Τραμπ επέβαλε «τόσους πολλούς περιορισμούς και κυρώσεις κατά της Ρωσίας, όσο κανείς άλλος πρόεδρος πριν από αυτόν. «Αφού όλα είναι καλά με την κ. Χάρις, ίσως να συγκρατήσει τέτοιου είδους ενέργειες».
Συνήθως, όταν ο Πούτιν αποφασίζει να γνωμοδοτήσει για την πολιτική των ΗΠΑ, έχει ως στόχο να υποδαυλίσει τις διχόνοιες. Μια τέτοια περίπτωση ήταν όταν τάχθηκε στο πλευρό του Τραμπ και υπερασπίστηκε τους ταραξίες της 6ης Ιανουαρίου σε συνέντευξή του στο NBC το 2021, λέγοντας ότι «πήγαν στο Κογκρέσο με πολιτικά αιτήματα» και «όχι για να ληστέψουν».
Ο Τραμπ πάντως απάντησε στον Πούτιν που δήλωσε ότι ήθελε να δει τη Χάρις να κερδίζει. «Δεν ξέρω αν με προσέβαλε ή μου έκανε χάρη», ήταν η ατάακα του Ρεπουμπλικανού υποψηφίου.
Όταν ρωτήθηκε αν ο Ρώσος ηγέτης αστειευόταν με τα σχόλιά του, ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ δήλωσε στα κρατικά μέσα ενημέρωσης την Παρασκευή ότι «όσοι στο εξωτερικό ενδιαφέρονται θα πρέπει να προσπαθήσουν να το καταλάβουν μόνο τους, ας μην τους στερήσουμε αυτή την ευκαιρία».
Ο πόλεμος
Καθώς δεν διαφαίνεται τέλος στον πόλεμο, η αλήθεια είναι ότι όποιος και αν κερδίσει τον Νοέμβριο έχει ελάχιστα κίνητρα να θέσει ως προτεραιότητα τη βελτίωση των σχέσεων με τη Μόσχα. Η Χάρις απέφυγε να δώσει συγκεκριμένες υποσχέσεις, αλλά υιοθέτησε τη γραμμή του Μπάιντεν ότι θέλει να «σταθεί σθεναρά» στο πλευρό της Ουκρανίας.
Η Χάρις «είναι πιθανό να συνεχίσει να επιδεικνύει τη ‘στρατηγική’ προσοχή που επεδείκνυε ο πρόεδρος Μπάιντεν», δήλωσε η Μαρία Σνέγκοβαγια, ανώτερη συνεργάτης του Κέντρου Στρατηγικών και Διεθνών Σπουδών της Ουάσινγκτον.
Η αντιπρόεδρος θεωρείται λιγότερο έμπειρη στην εξωτερική πολιτική από τον Μπάιντεν και αναμένεται να στηριχθεί σε μεγάλο βαθμό στις συμβουλές κορυφαίων αξιωματούχων και βετεράνων της διπλωματίας, όπως ο Φίλιπ Γκόρντον.
Η mainstream Χάρις
Από την άλλη πλευρά, το γεγονός ότι έχει ένα πιο mainstream πολιτικό υπόβαθρο ίσως την καθιστά μια ασφαλέστερη επιλογή από ό,τι ας πούμε ο Τραμπ, είπαν οι άνθρωποι που γνωρίζουν την οπτική του Κρεμλίνου.
Εν τω μεταξύ, η προσέγγιση που θα ακολουθούσε μια δεύτερη κυβέρνηση Τραμπ στον πόλεμο παραμένει επίσης αβέβαιη.
Την ίδια ώρα που ο Τραμπ ορκίζεται ότι έχει ένα «εγγυημένο» σχέδιο για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία, ο υποψήφιος αντιπρόεδρός του, γερουσιαστής Τζέι Ντι Βανς, δηλώνει ότι «δεν τον ενδιαφέρει πραγματικά τι θα συμβεί στην Ουκρανία».
Και το απρόβλεπτο δίδυμο Τραμπ – Βανς
Αλλά όπως συνοψίζει ο Ιγκόρ Κοροτσένκο, αρχισυντάκτης του ρωσικού περιοδικού «Εθνική Άμυνα», το μεγαλύτερο πρόβλημα με τον Τραμπ «είναι η παρορμητικότητά του και ο απόλυτα απρόβλεπτος χαρακτήρας του».
Όπως και να έχει, στη Ρωσία υπάρχει μια σχεδόν εμμονική εστίαση στις αμερικανικές εκλογές, σημείωσε ο Σεργκέι Μαρκόφ, πολιτικός σύμβουλος κοντά στο Κρεμλίνο. Οι προβλέψεις για το αποτέλεσμα και τα σενάρια υπό τον κάθε υποψήφιο ανανεώνονται συνεχώς.
«Αυτές οι εκλογές είναι εξαιρετικά σημαντικές, καθώς θα μπορούσαν να προκαλέσουν μεγάλες ανακατατάξεις», προσθέτει ο ίδιος, προσθέτοντας λέγοντας ότι κάθε εβδομάδα, οι εκθέσεις για την προεκλογική εκστρατεία στις ΗΠΑ αναπαράγονται από το επιτελείο του Κρεμλίνου, το υπουργείο Εξωτερικών – και τους πράκτορες των μυστικών υπηρεσιών.
Με πληροφορίες από Bloomberg
