Η αιφνιδιαστική μίνι εισβολή της Ουκρανίας στη Ρωσία προκαλεί ανάμεικτα συναισθήματα. Μπορεί να τόνωσε προσωρινά το ηθικό, αλλά δεν αποδυνάμωσε τις ρωσικές δυνάμεις σε άλλα μέτωπα. Πλήττει τους Ουκρανούς, δίνοντας στους αντιπάλους τους εδάφη.
Πουθενά αλλού δεν είναι πιο έντονη η αίσθηση ότι τα πράγματα πηγαίνουν πολύ χειρότερα αντί να βελτιώνονται, από όσο στο Πόκροβσκ, μία πόλη με πληθυσμό 59.000 κατοίκων που ήταν από το 2022 στην πρώτη σειρά των στόχων της Ρωσίας, αλλά για πρώτη φορά τώρα κινδυνεύει να πέσει στον έλεγχό της.
Η Νίνα Ουβάροβα, 84χρονη κάτοικος της περιοχής, ετοιμάζεται να εγκαταλείψει την πόλη και να μετακομίσει στο Λβιβ, όπως αφηγείται στον Economist. Το ίδιο είχε κάνει σε ηλικία 2,5 ετών, όταν η οικογένειά της προσπαθούσε να γλιτώσει από την προελαύνουσα Βέρμαχτ.
Η συνταξιούχος δασκάλα έχει βάλει τα πιο πολύτιμα υπάρχοντά της σε πέντε σακούλες, τις οποίες ο γιος της μεταφέρει στο τρένο. Τα συναισθήματα της ημέρας φέρνουν μνήμες από την πρώτη της απόδραση. «Οι εκρήξεις, οι πυροβολισμοί, η καταφυγή στα υπόγεια, ακόμα τα θυμάμαι όλα».
Η απόφαση να φύγει δεν ήταν εύκολη. Αλλά με το ρωσικό πυροβολικό να στη νότια συνοικία του Πόκροβσκ, αισθάνθηκε ότι δεν έχει άλλη επιλογή. Η Ρωσία θεωρεί την κατάληψη της πόλης ως στρατηγικό στόχο, αφού θα της ανοίξει δρόμο προς το Ντνίπρο και τη Ζαπορίζια.
Η μεγάλη ελπίδα της Ουκρανίας ήταν ότι μια αιφνιδιαστική επίθεση στο Κουρσκ θα εκτονώσει την πίεση. Αντ’αυτού η πρόοδος της Ρωσίας έχει επιταχυνθεί. Το Ποκρόβσκ ετοιμάζεται για μια άσχημη, νέα φάση πολέμου. Η περιφερειακή αστυνομία και η τοπική διοίκηση έχουν απομακρυνθεί. Δύο σούπερ μάρκετ έκλεισαν και μάλλον θα ακολουθήσουν και τα υπόλοιπα. Οι ντόπιοι κάνουν ουρές έξω από τράπεζες και συνταξιοδοτικά ταμεία.
Εγκαταλείπουν την πόλη με ό,τι μπορούν
Στις 19 Αυγούστου οι αρχές προέτρεψαν τους κατοίκους να φύγουν. Πολλοί άκουσαν τη συμβουλή, φορτώνοντας στις σχάρες των αυτοκινήτων τους οικογενειακά κειμήλια, ψυγεία, καναπέδες, πάσης φύσεως οικιακό εξοπλισμό. Παιδιά, γιαγιάδες και κατοικίδια στριμώχνονται μέσα στα οχήματα. Περιγράφοντας τις συνθήκες στον Economist η Γιούλια Κοστίνοβα ξεσπάει σε κλάματα. Μία ρωσική βόμβα στις 11 Αυγούστου κατέστρεψε το εργοστάσιο επεξεργασίας κρέατος όπου εργαζόταν. «Συνεχές άγχος, εκρήξεις, πόρτες και παράθυρα που ανοίγουν από τα ωστικά κύματα», λέει. «Τα πάντα μέσα σου σφίγγουν. Ακούς τον πύραυλο και περιμένεις αν θα προσγειωθεί κοντά σου και στο σπίτι σου», λέει.
Άλλοι επισημαίνουν τις ρωσικές τακτικές – μικρές επιθέσεις πεζικού, βόμβες ολίσθησης, νέους τύπους ηλεκτρονικού πολέμου. Αλλά τα ζητήματα εξάντλησης του ανθρώπινου δυναμικού φαίνεται να βρίσκονται στο επίκεντρο της κατάρρευσης. «Οι άνθρωποι δεν είναι φτιαγμένοι από ατσάλι», λέει ο συνταγματάρχης, Πάβλο Φεντοσένκο. Τα ουκρανικά στρατεύματα δεν ξεκουράζονται. Η αναλογία τους προς τα ρωσικά είναι 4:1.
Μερικοί μένουν στην πρώτη γραμμή για 30 ή 40 ημέρες κάθε φορά και προσπαθούν να ξεγελάσουν τον θάνατο. Ο «Ντάμπλιν, ένας μαχητής που συνδέεται με την 59η ταξιαρχία νοτιοανατολικά του Ποκρόβσκ, γνωρίζει, όπως λέει στο βρετανικό περιοδικό, στρατιώτες που βρίσκονται στη θέση τους για περισσότερους από δύο μήνες. Δύο έπαθαν εγκεφαλικό. Τα προβλήματα της Ουκρανίας επιδεινώνονται από «ηλίθιες» εντολές, τονίζει και φαίνεται να περιλαμβάνει σε αυτές και την εισβολή στο Κουρσκ.
Τι θα σημάνει μία πτώση του Πόκροβσκ
Η ελπίδα ότι η Ρωσία θα απαντήσει μετακινώντας στρατεύματα από το Πόκροβσκ έχει αντικατασταθεί από τη συνειδητοποίηση ότι δεν πρόκειται να το κάνει. Πηγές ασφαλείας της Ουκρανίας επιβεβαιώνουν ότι ενώ η Ρωσία έχει μετακινήσει στρατεύματα από άλλα τμήματα του ανατολικού μετώπου, ενίσχυσε εκείνα γύρω από το Πόκροβσκ.
Φαίνεται μόνο θέμα χρόνου να συντριβεί το Πόκροβσκ όπως η Μαριούπολη, το Μπαχμούτ και η Αβντιίβκα. Το τι θα συμβεί μετά από εκεί είναι ένα ανοιχτό ερώτημα.
Ο έλεγχος του Πόκροβσκ και μια σύντομη προέλαση στα διοικητικά σύνορα της περιοχής του Ντόνετσκ, μπορεί να είναι αρκετός για να διεκδικήσει ο Βλαντιμίρ Πούτιν μια πολιτική νίκη και να ξεκινήσει σοβαρές διαπραγματεύσεις. Μπορεί και όχι. Πολλά θα εξαρτηθούν από το αν η Ουκρανία μπορεί να κρατήσει το κομμάτι της Ρωσίας που τώρα κατέχει ως διαπραγματευτικό χαρτί σε αυτές τις μελλοντικές συνομιλίες.
