Όταν πρόκειται για τον ανταγωνισμό για τις καλύτερες θέσεις εργασίας και τους καλύτερους πόρους, η εκπαίδευση αποτελούσε πάντα κρίσιμο παράγοντα για την επιτυχία. Ο ενήλικος πληθυσμός στην Ευρώπη με σπουδές τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, που είναι το υψηλότερο επίπεδο, ποικίλλει σημαντικά σε ολόκληρη την ήπειρο, σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία.
Κατά μέσο όρο, σχεδόν το ένα τρίτο των ενηλίκων ηλικίας 25-74 ετών στην Ευρωπαϊκή Ένωση διαθέτει πτυχίο τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, συμπεριλαμβανομένων των δημόσιων και ιδιωτικών πανεπιστημίων, κολλεγίων, ινστιτούτων τεχνικής κατάρτισης και επαγγελματικών σχολών.
Το επίπεδο εκπαίδευσης ποικίλλει επίσης ανάλογα με την ηλικία και το φύλο.
Ποιες χώρες λοιπόν έχουν το υψηλότερο ποσοστό ανθρώπων στην τριτοβάθμια εκπαίδευση στην Ευρώπη, πώς διαφέρουν τα επίπεδα εκπαίδευσης στην Ευρώπη και ποιες χώρες δίνουν μεγαλύτερη προσοχή στην επαγγελματική εκπαίδευση;
Πώς ορίζονται τα μορφωτικά επίπεδα;
Τα μορφωτικά επίπεδα ορίζονται ως χαμηλά («κατώτερο από το λύκειο»), μεσαία («γυμνάσιο») ή υψηλά («πανεπιστημιακές σπουδές»).
Η ταξινόμηση του ευρωπαϊκού οργανισμού δεδομένων Eurostat βασίζεται στη Διεθνή τυποποιημένη ταξινόμηση της εκπαίδευσης (ISCED) και αναφέρεται σε:
- Χαμηλή: προσχολική, πρωτοβάθμια και κατώτερη δευτεροβάθμια εκπαίδευση (επίπεδα ISCED 0-2),
- Μέτρια: ανώτερη δευτεροβάθμια και μεταδευτεροβάθμια μη τριτοβάθμια εκπαίδευση (επίπεδα ISCED 3 και 4),
- Υψηλή: τριτοβάθμια εκπαίδευση (επίπεδα ISCED 5-8). Περιλαμβάνει δημόσια και ιδιωτικά πανεπιστήμια, κολέγια, ινστιτούτα τεχνικής κατάρτισης και επαγγελματικές σχολές.
Το 2022, το 31,8% των ατόμων ηλικίας 25-74 ετών στην ΕΕ είχαν υψηλότερο μορφωτικό επίπεδο, το οποίο κυμαινόταν από 17,4% στη Ρουμανία έως 49,8% στην Ιρλανδία.
Περισσότεροι πτυχιούχοι σε Σκανδιναβία, Βαλτική από τον ΜΟ της ΕΕ
Τα ποσοστά των αποφοίτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης ήταν υψηλότερα από τον μέσο όρο της ΕΕ στις σκανδιναβικές και βαλτικές χώρες. Η Σουηδία και η Νορβηγία κατέλαβαν την τρίτη και τέταρτη θέση με ποσοστό άνω του 45% των αποφοίτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.
Από τον πληθυσμό της Λετονίας, το 44% είχε πτυχίο τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Άλλες σκανδιναβικές και βαλτικές χώρες είχαν επίσης υψηλότερα ποσοστά αποφοίτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης από τον μέσο όρο της ΕΕ.
Στο Ηνωμένο Βασίλειο, το 43,5% του πληθυσμού ηλικίας 25-74 ετών είχε πτυχίο τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, ποσοστό που ξεπερνούσε τις «τέσσερις μεγάλες» χώρες της ΕΕ. Η Γαλλία (38,2%) είχε το υψηλότερο ποσοστό μεταξύ αυτών, ακολουθούμενη από την Ισπανία (38%).
Μετά τη Ρουμανία, η Ιταλία είχε το χαμηλότερο ποσοστό αποφοίτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης με 18,5%. Το ποσοστό αυτό ήταν επίσης ελαφρώς χαμηλότερο από τον μέσο όρο της ΕΕ στη Γερμανία (31,5%).
Πάνω από το 40% ο πληθυσμός με χαμηλό μορφωτικό επίπεδο σε 4 χώρες
Το ποσοστό του πληθυσμού με τριτοβάθμια εκπαίδευση ήταν σημαντικά χαμηλότερο στις υποψήφιες χώρες της ΕΕ.
Η Τουρκία είχε μακράν το υψηλότερο ποσοστό του πληθυσμού με χαμηλό μορφωτικό επίπεδο, όπου τα δύο τρίτα (61,8%) είχαν επίπεδο εκπαίδευσης μικρότερο από το ανώτερο επίπεδο της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Το ποσοστό αυτό ήταν επίσης κάτω από το 40% σε τέσσερις χώρες της ΕΕ, δηλαδή στην Πορτογαλία, την Ιταλία, τη Μάλτα και την Ισπανία.
Σημαντικός ο επαγγελματικός προσανατολισμός
Εξετάζοντας τις λεπτομέρειες του μέσου εκπαιδευτικού επιπέδου, που αποτελείται από γενικό και επαγγελματικό προσανατολισμό, το ποσοστό της επαγγελματικής εκπαίδευσης είναι σημαντικά υψηλό σε αρκετές χώρες.
Το ποσοστό των ατόμων με επαγγελματικό προσανατολισμό σε μέσο επίπεδο εκπαίδευσης ήταν πάνω από 45% σε εννέα χώρες της ΕΕ, μεταξύ των οποίων η Τσεχία (63,9), η Πολωνία (52,2) και η Γερμανία (47,4).
Οι νέοι επιτυγχάνουν υψηλότερα επίπεδα εκπαίδευσης
Το ποσοστό των αποφοίτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης αυξάνεται σημαντικά μεταξύ του νεότερου πληθυσμού σε όλη την Ευρώπη.
Αυτό δείχνει επίσης πώς τα πηγαίνουν οι χώρες τις τελευταίες δεκαετίες. Έτσι, το επίπεδο του πληθυσμού ηλικίας 25-34 ετών αναλύεται σε μεγάλο βαθμό από τα διεθνή ιδρύματα.
Με πανεπιστημιακό πτυχίο πάνω από τα 2/5 του πληθυσμού της ΕΕ
Το 2022, το 42% του πληθυσμού της ΕΕ ηλικίας 25-34 ετών είχε πτυχίο τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Το ποσοστό αυτό κυμαίνεται από 24,7% στη Ρουμανία έως 62,3% στην Ιρλανδία.
Σε αντίθεση με τον πληθυσμό ηλικίας 25-74 ετών, οι σκανδιναβικές χώρες Φινλανδία και Ισλανδία είχαν χαμηλότερο ποσοστό τριτοβάθμιας εκπαίδευσης από τον μέσο όρο της ΕΕ.
Το ποσοστό αυτό ξεπερνούσε το 50% στο ένα τρίτο των χωρών της ΕΕ. Δέκα χώρες της ΕΕ ήταν επίσης πίσω από τον στόχο της ΕΕ για 45% έως το 2030.
Οι γυναίκες πιο μορφωμένες από τους άνδρες
Σε 35 ευρωπαϊκές χώρες όπου υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία, οι γυναίκες ηλικίας 25-34 ετών είχαν υψηλότερο ποσοστό τριτοβάθμιας εκπαίδευσης σε σχέση με τους άνδρες.
Το 2022, κατά μέσο όρο, το ποσοστό των γυναικών με τριτοβάθμια εκπαίδευση ήταν 47,6%, ενώ για τους άνδρες ήταν 36,5%.
Με εξαίρεση τη Φινλανδία, το χάσμα μεταξύ των δύο φύλων ήταν σημαντικά υψηλότερο στις σκανδιναβικές και βαλτικές χώρες υπέρ των γυναικών. Η Ισλανδία ( 25,4%), η Σλοβενία (23%) και η Σλοβακία (22%) κατέγραψαν τη μεγαλύτερη διαφορά.
Η Τουρκία (1,3 %), η Ελβετία (3,6% ) και η Γερμανία (4,6 %) ανέφεραν τη μικρότερη διαφορά, γεγονός που δείχνει ότι τα ποσοστά των γυναικών και των ανδρών με πτυχίο τριτοβάθμιας εκπαίδευσης είναι τόσο κοντά.
Το ποσοστό του πληθυσμού με σπουδές στην τριτοβάθμια εκπαίδευση αυξάνεται
Στην ΕΕ, το ποσοστό των ατόμων ηλικίας 25-74 ετών με τριτοβάθμια εκπαίδευση αναπτύσσεται συνεχώς. Αυξήθηκε από 19,1% το 2004 σε 31,8% το 2022.
Δια βίου μάθηση: Ενήλικες στην εκπαίδευση
Η δια βίου μάθηση είναι επίσης σημαντική, καθώς οι άνθρωποι μπορεί να χρειαστεί να επικαιροποιήσουν τις δεξιότητές τους. Ονομάζεται επίσης εκπαίδευση ενηλίκων, η οποία είναι η συμμετοχή στην εκπαίδευση και την κατάρτιση ενηλίκων.
Σύμφωνα με τη Eurostat, περιλαμβάνει όλες τις σκόπιμες μαθησιακές δραστηριότητες, είτε είναι τυπικές, είτε μη τυπικές, είτε άτυπες.
Στόχος είναι η βελτίωση των γνώσεων, των δεξιοτήτων και των ικανοτήτων των συμμετεχόντων. Η εκπαίδευση ενηλίκων αποτελεί σημαντική πτυχή όταν πρόκειται για την ψηφιοποίηση και την αυτοματοποίηση στην αγορά εργασίας.
Πηγή: Euronews