Η Ουκρανία και η Ρωσία επρόκειτο να στείλουν αντιπροσωπείες τους στη Ντόχα μεάσα στον Αύγουστο προκειμένου να διαπραγματευτούν μια συμφωνία-ορόσημο με στόχο να σταματήσουν εκατέρωθεν τα χτυπήματα σε υποδομές ενέργειας.
Μια τέτοια εξέλιξη θα ισοδυναμούσε με μερική κατάπαυση του πυρός και θα προσέφερε ανάπαυλα και στις δύο χώρες, αναφέρει σε αποκλειστικό δημοσίευμά της η Washington Post, επικαλούμενη διπλωμάτες και αξιωματούχους με γνώση του θέματος.
Ωστόσο, οι έμμεσες συνομιλίες των δυο πλευρών, με εκπροσώπους του Κατάρ ως μεσολαβητές, σε χωριστές συναντήσεις με τις ουκρανικές και ρωσικές αντιπροσωπείες, εκτροχιάστηκαν από την αιφνιδιαστική εισβολή της Ουκρανίας στο Κουρσκ της Ρωσίας, σύμφωνα με αξιωματούχους που επικαλείται η αμερικανική εφημερίδα.
Για περισσότερο από ένα χρόνο, η Ρωσία σφυροκοπούσε το ηλεκτρικό δίκτυο της Ουκρανίας με μπαράζ πυραύλων κρουζ και επιδρομές drones, προκαλώντας ζημιές σε σταθμούς παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας και συνεχείς διακοπές ρεύματος σε όλη τη χώρα.
Από την άλλη πλευρά, η Ουκρανία έπληττε τις πετρελαϊκές εγκαταστάσεις της Ρωσίας με επιθέσεις drones μεγάλης εμβέλειας που πυρπόλησαν διυλιστήρια και πετρελαϊκές δεξαμενές, μειώνοντας τη διύλιση πετρελαίου της Μόσχας κατά 15% και αυξάνοντας τις τιμές του φυσικού αερίου σε όλο τον κόσμο.
Αλλαγή πνεύματος
Άτομα που επρόκειτο να συμμετάσχουν στις διαπραγματεύσεις ήλπιζαν ότι αυτές θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε μια πιο ολοκληρωμένη συμφωνία για τον τερματισμό του πολέμου, σύμφωνα πάντα με τους αξιωματούχους.
Εκτιμάται ότι η προθυμία συμμετοχής στις συνομιλίες σηματοδότησε μια αλλαγή πνεύματος και για τις δύο χώρες, τουλάχιστον με σκοπό μια περιορισμένη κατάπαυση του πυρός.
Ουκρανοί και Ρώσοι αξιωματούχοι δεν έχουν συναντηθεί κατά πρόσωπο για συνομιλίες από τους πρώτους μήνες του πολέμου και μετά, από τότε δηλαδή που αντιπροσωπείες και των δύο πλευρών συμφώνησαν για μυστικές συνομιλίες στην Κωνσταντινούπολη.
Εκείνες οι διαπραγματεύσεις τελικά είχαν καταρρεύσει. Αργότερα, οι δύο πλευρές συμφώνησαν σε μια συμφωνία για τα σιτηρά που οδήγησε στη Ρωσία να άρει προσωρινά τον ναυτικό αποκλεισμό, επιτρέποντας στην Ουκρανία να μεταφέρει σιτηρά μέσω της Μαύρης Θάλασσας.
Οι Ρώσοι ζήτησαν χρόνο
Διπλωμάτης ενήμερος για τις συνομιλίες που επρόκειτο να λάβουν χώρα στο Κατάρ είπε ότι Ρώσοι αξιωματούχοι ανέβαλαν τη συνάντησή τους με αξιωματούχους του Κατάρ μετά την εισβολή της Ουκρανίας στη δυτική Ρωσία.
Η αντιπροσωπεία της Μόσχας περιέγραψε την εισβολή ως «κλιμάκωση», είπε ο διπλωμάτης, προσθέτοντας ότι το Κίεβο δεν προειδοποίησε το «κέντρο» της Ντόχα για την επικείμενη διασυνοριακή επίθεση.
Η Ρωσία «δεν διέκοψε τις συνομιλίες, ζήτησε απλά περισσότερο χρόνο», είπε ο διπλωμάτης.
Από την πλευρά της η Ουκρανία ήθελε να στείλει την αντιπροσωπεία της στη Ντόχα ούτως ή άλλως, αλλά το Κατάρ αρνήθηκε επειδή δεν θεωρούσε επωφελή μια μονομερή συνάντηση.
Τηλεδιάσκεψη στις 22 Αυγούστου;
Απαντώντας σε ερώτημα της Washington Post, το ουκρανικό προεδρικό γραφείο ανέφερε ότι η σύνοδος κορυφής στη Ντόχα αναβλήθηκε «λόγω της κατάστασης στη Μέση Ανατολή», αλλά θα πραγματοποιηθεί σε μορφή τηλεδιάσκεψης στις 22 Αυγούστου.
Το Κρεμλίνο δεν τοποθετήθηκε σε ανάλογο ερώτημα, ούτε επίσης ο Λευκός Οίκος.
Σύμφωνα με διπλωμάτη ενήμερο για τις συνομιλίες, Κίεβο και Μόσχα είχαν αμφότερες υποδηλώσει την ετοιμότητά τους να αποδεχθούν τη συνάντηση ενόψει της συνόδου κορυφής.
Ωστόσο, ανώτεροι αξιωματούχοι στο Κίεβο είχαν μικτές προσδοκίες για το εάν οι διαπραγματεύσεις θα μπορούσαν να επιτύχουν, με κάποιους να θέτουν τις πιθανότητες στο 20% και άλλους να αναμένουν ακόμη χειρότερες προοπτικές.
Ένας από τους λόγους για τους οποίους Ουκρανοί αξιωματούχοι αμφισβήτησαν την ειλικρίνεια της Ρωσίας είναι η εκτεταμένη εκστρατεία βομβαρδισμού των ουκρανικών ενεργειακών υποδομών τις τελευταίες εβδομάδες. Περισσότεροι βομβαρδισμοί θα μπορούσαν να αφήσουν τους αμάχους χωρίς ρεύμα για ώρες κάθε μέρα κατά τους ψυχρούς χειμερινούς μήνες.
Διαπραγματευτικό ατού η εισβολή
Η κίνηση του Κιέβου να εισβάλει στη Ρωσία, η οποία έχει καταλάβει περίπου το 20 τοις εκατό της Ουκρανίας, αποσκοπούσε εν μέρει να δώσει στην Ουκρανία περισσότερη ισχύ για τυχόν μελλοντικές διαπραγματεύσεις, δήλωσαν Ουκρανοί και δυτικοί αξιωματούχοι.
Στρατιωτικοί αναλυτές εκφράζουν άλλωστε σκεπτικισμό κατα πόσον οι ουκρανικές δυνάμεις μπορούν να διατηρήσουν τον έλεγχο της ρωσικής επικράτειας.
Και ενώ το Κίεβο μπορεί να σκεπτόταν να βελτιώσει τη μελλοντική του διαπραγματευτική θέση, η πιθανότητα επικείμενων ειρηνευτικών συνομιλιών φαίνεται πια μειωμένη.
Ο Πούτιν έχει υποσχεθεί δημόσια αυτή την εβδομάδα να μην «μαλακώσει» τη θέση του λόγω της επίθεσης στο ρωσικό έδαφος.
Όχι συμβιβασμούς υπό πίεση
Διπλωμάτης που γνωρίζει τις συνομιλίες είπε ότι το Κατάρ συζητούσε με Κίεβο και Μόσχα τους τελευταίους δύο μήνες αυτήν τη διευθέτηση με σκοπό ένα μορατόριουμ κατάπαυσης ενεργειακών πληγμάτων. Ο αξιωματούχος είπε ότι οι δύο πλευρές συμφώνησαν τελικά στη σύνοδο κορυφής της Ντόχα και απέμεναν ελάχιστες λεπτομέρειες να διευθετηθούν.
«Μετά το Κουρσκ, οι Ρώσοι υπαναχώρησαν», είπε άλλο άτομο που γνωρίζει τις συνομιλίες.
Ρώσος ακαδημαϊκός με στενούς δεσμούς με ανώτερους Ρώσους διπλωμάτες υποδηλώνει ότι ο Πούτιν δεν θα έχει πλέον διάθεση να κάνει συμφωνία μετά την επίθεση στο Κουρσκ.
«Ξέρετε ότι η ρωσική μας ηγεσία συνήθως δεν κάνει συμβιβασμούς υπό πίεση», είπε ο ακαδημαϊκός.
Επισημαίνει επίσης ότι η Μόσχα μπορεί να έχει μικρότερο κίνητρο, καθώς πιστεύει ότι θα μπορούσε να προκαλέσει μεγαλύτερη ζημιά στην ενεργειακή υποδομή της Ουκρανίας από ό,τι ήταν σε θέση να κάνει το Κίεβο στα ρωσικά διυλιστήρια πετρελαίου.