Υπάρχουν Ρώσοι ή Λευκορώσοι αθλητές που κέρδισαν μετάλλια στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Παρισιού, αφού οι χώρες τους είχαν αποκλειστεί λόγω του πολέμου στην Ουκρανία; Κι όμως ναι. Είναι τα «φαντάσματα των Αγώνων» που δεν υπάρχουν καν στον επίσημο πίνακα των μεταλλίων της ΔΟΕ.
Πριν από τρεις ημέρες, ο Λευκορώσος Ιβάν Λιτβίνοβιτς κέρδισε το χρυσό μετάλλιο στο τραμπολίνο. Ο Λευκορώσος πρόεδρος Αλεξάντερ Λουκασένκο πανηγύρισε βέβαια το χρυσό του Λιτβίνοβιτς έτσι κι αλλιώς. «Σε ευχαριστώ Ιβάν, εκατομμύρια συμπατριώτες σου θαυμάζουν την αποφασιστικότητα και τη δύναμη του χαρακτήρα σου σήμερα», δήλωσε.
Το ασημένιο και το χάλκινο των Κινέζων συναθλητών του Γουάνγκ Ζισάι και Γιάν Λανκγιού είναι δεόντως καταγεγραμμένα. Αλλά δεν υπάρχει ο χρυσός Ολυμπιονίκης Λιτβίνοβιτς στον κατάλογο.
Στη λίστα των μεταλλίων της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής δεν υπάρχουν επίσης οι Ρωσίδες τενίστριες Μόρα Αντρέεβα και Ντιάνα Σνάιντερ που κέρδισαν το αργυρό μετάλλιο στο διπλό γυναικών στο τένις. Δυο κορίτσια που έμοιαζαν χαμένα στο γήπεδο όπου το κοινό φώναζε συνεχώς εναντίον τους.
Όσο για την όποια απονομή; Χωρίς σημαία της χώρας τους, χωρίς ύμνο για τα μέλη του AIN – το ακρωνύμιο για τους ουδέτερους μεμονωμένους αθλητές, μια κατηγορία που συγκεντρώνει τους 15 Ρώσους και τους 17 Λευκορώσους που έλαβαν μέρος στους αγώνες. Δεν εκπροσωπούσαν τη χώρα τους. Αγωνίστηκαν με προσωπική ιδιότητα. Ηταν εκεί, αλλά δεν έπρεπε να εμφανίζονται. Τους απαγόρευσαν ακόμη και να παρελάσουν κατά την τελετή των εγκαινίων.
Ακόμη και στους προηγούμενους Ολυμπιακούς στο Τόκιο, οι Ρώσοι δεν είχαν αγωνιστεί με τα χρώματα της χώρας τους. Η ΔΟΕ είχε επιλέξει μια συμβιβαστική λύση, επιτρέποντας σε 333 αθλητές να συμμετάσχουν στο όνομα της Ρωσικής Ολυμπιακής Επιτροπής, μια τιμωρία που επιβλήθηκε λόγω των κατηγοριών για ντόπινγκ. Οι Ρώσοι απέσπασαν στο Τόκιο 71 μετάλλια, εκ των οποίων 20 χρυσά. Αλλά μετά την εισβολή στην Ουκρανία, κάθε παραθυράκι έκλεισε. Ως πρόσθετη κύρωση στην ατομική συμμετοχή, η ΔΟΕ αποφάσισε να μην αναφέρονται οι Ρώσοι και οι Λευκορώσοι στην τιμητική λίστα των Ολυμπιακών Αγώνων. Υπακούοντας στην πρόσκληση του Κρεμλίνου, πολλές ρωσικές αθλητικές ομοσπονδίες μποϊκοτάρησαν τους Αγώνες. Ο κανόνας σύμφωνα με τον οποίο οι αθλητές που είχαν υποστηρίξει δημόσια την «Ειδική Στρατιωτική Επιχείρηση»- όπως ονομάζει η Μόσχα την Ουκρανία- δεν μπορούσαν να συμμετάσχουν, κρίθηκε ως απαράδεκτο αίτημα από το Κρεμλίνο.
Όσοι μετείχαν ήταν επί το πλείστον αθλητές και αθλήτριες που ζουν ούτως ή άλλως στο εξωτερικό και συνεχίζουν να συμμετέχουν σε διεθνή τουρνουά.
Μπλακ άουτ στη ρωσική τηλεόραση
Όπως ήταν αναμενόμενο, η Ρωσία δεν έμεινε με σταυρωμένα τα χέρια. Στη Ρωσία, οι Αγώνες του Παρισιού δεν …υπήρξαν. Τα κρατικά ΜΜΕ και όχι μόνο αυτά, δεν μετέδωσαν καμία εικόνα, ούτε καν την είδηση. Η μόνη φορά που συζητήθηκαν οι Αγώνες ήταν για να ασκηθεί κριτική στην τελετή των εγκαινίων, που θεωρείται σύμβολο της παρακμής της μισητής Δύσης. «Είμαστε χαρούμενοι που ο Θεός μας χάρισε αυτό το σατανικό γεγονός», έγραψε η Moskovski Komsomolets σε κύριο άρθρο.
Μια άλλη εφημερίδα όπως η Argumenty i Fakty προχώρησε παραπέρα και ένα άρθρο της είχε τίτλο «Δηλητηριασμένοι στο Παρίσι. Οι αθλητές πηγαίνουν στο νοσοκομείο, αλλά η ΔΟΕ δεν νοιάζεται».
Η ταμπλόιντ αθλητική εφημερίδα Komsomolskaya συνόψισε την 11η ημέρα των αγώνων ως την ημέρα που «δεκάδες αθλητές αρρώστησαν με Covid, η αστυνομία παραπονέθηκε για κοριούς και ένας πρωταθλητής βρήκε σκουλήκια στα ψάρι που έτρωγε στο Ολυμπιακό χωριό».
Η χώρα, που δεν είχε τηλεοπτική μετάδοση Ολυμπιακών Αγώνων για πρώτη φορά από το 1984, προσπάθησε να χρησιμοποιήσει τον αποκλεισμό της προς όφελός της, παρουσιάζοντάς την ως άλλο ένα παράδειγμα της λεγόμενης «Δυτικής Ρωσοφοβίας».
Το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών ζήτησε από τη Διεθνή Ολυμπιακή Επιτροπή να εγκαταλείψει αυτό που περιέγραψε ως «καταστροφική αντιρωσική πορεία».
Εναλλακτικοί αγώνες
Ο αποκλεισμός της Ρωσίας από τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Παρισιού ήταν σίγουρα ένα χτύπημα για το Κρεμλίνο. Αυτός είναι πιθανώς ο λόγος που ο Πούτιν διέταξε τη ρωσική κυβέρνηση τον Ιούλιο να αναπτύξει νέες διεθνείς αθλητικές μορφές μέχρι τα μέσα του επόμενου έτους. Η Μόσχα θέλει να οργανώσει εναλλακτικούς Ολυμπιακούς Αγώνες. Αυτό δεν συνέβη ούτε κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου.
Ο Πούτιν είχε ήδη καταγγείλει ευθέως τη ΔΟΕ τον περασμένο Οκτώβριο, υποστηρίζοντας ότι εφαρμόζει μια «ωμή και αληθινά ρατσιστική εθνοτική διάκριση» με την απαγόρευση σε Ρώσους να συμμετέχουν σε αθλητικούς αγώνες ως απάντηση στην εισβολή στην Ουκρανία. «Οι ίδιοι οι Ολυμπιακοί Αγώνες μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως εργαλείο πολιτικής πίεσης εναντίον ανθρώπων που δεν έχουν καμία σχέση με την πολιτική, ως ωμή και πραγματικά ρατσιστική εθνοτική διάκριση», είχε πει ο Ρώσος πρόεδρος.
Η Ρωσία δεν περιμένει συγχώρεση από τη ΔΟΕ και άλλους μεγάλους αθλητικούς φορείς, και γι’ αυτό οι Ρώσοι ηγέτες θα μπορούσαν να καταφύγουν σε άλλες στρατηγικές με στόχο τη διάβρωση του δυτικού μονοπωλίου στη διακυβέρνηση του παγκόσμιου αθλητισμού. Υπό αυτή την έννοια, ανοίγονται πιθανές μορφές δημιουργίας αθλητικών θεσμών, όπως η δημιουργία δομών ανεξάρτητων από τη ΔΟΕ ή η ίδρυση εναλλακτικών θεσμών, για παράδειγμα στο πλαίσιο των BRICS.
Ήδη, οι πρώτοι Αγώνες BRICS εγκαινιάστηκαν το 2016. Ο Ινδός πρωθυπουργός Ναρέντρα Μόντι, στη σύνοδο κορυφής BRICS του 2014 στη Φορταλέζα της Βραζιλίας, ζήτησε την ανάπτυξη μηχανισμών για την ενίσχυση της συνεργασίας και του ανταγωνισμού στον αθλητισμό στις χώρες BRICS.
Αγώνες BRICS
Μετά από πρωτοβουλία του, το 2015, στη Σύνοδο Κορυφής της Ούφα, ανακοίνωσε την πρόθεση της Ινδίας να συγκαλέσει τους πρώτους Αγώνες BRICS το 2016 υπό την ινδική προεδρία. Η χώρα διοργάνωσε το πρώτο τουρνουά ποδοσφαίρου BRICS για νέους κάτω των 17 ετών. Στη συνέχεια, το τρόπαιο πέρασε στην Ινδία, η οποία κέρδισε τον τελικό με τη Νότια Αφρική με 1-0. Ήταν η πρώτη πέτρα.
Το 2017 ήταν η σειρά της Κίνας, το 2018 ήταν η Νότια Αφρική. Οι τελευταίοι Αγώνες BRICS διεξήχθησαν από τις 12 έως τις 23 Ιουνίου στη Ρωσία, στην πόλη Καζάν. Μετείχαν 82 χώρες, αλλά πολλά κράτη εκπροσωπούνταν μόνο από έναν ή δύο αθλητές.
Φυσικά, οι αθλητικοί αυτοί αγώνες δεν έχουν καμία σχέση με τα παραδοσιακά αθλήματα στους Ολυμπιακούς Αγώνες. Από το breakdancing και το Brazilian jiujitsu μέχρι το σκάκι και τη γιόγκα. Είναι αγώνες που συνδυάζουν σύγχρονες ψηφιακές τεχνολογίες και σωματική δραστηριότητα σε διάφορους κλάδους του cyber sports, της ρομποτικής, της εικονικής πραγματικότητας και της τεχνητής νοημοσύνης.Περιλαμβάνονται επίσης αγώνες ποδοσφαίρου και χόκεϊ, τόσο στο γήπεδο όσο και σε παιχνίδια υπολογιστή, μάχες ρομπότ, παιχνίδια στρατηγικής, αγώνες σε προσομοιωτές ή με drones.
Για τον Πούτιν, αυτός ο τύπος οργάνωσης είναι «απαλλαγμένος από οποιαδήποτε πολιτική κατάσταση, κάθε διάκριση ή διπλά μέτρα και σταθμά». «Είμαι πεπεισμένος ότι το αληθινό άθλημα θα βασιλέψει στους Μελλοντικούς Αγώνες. Και δεν υπάρχει αμφιβολία ότι οι αγώνες των καλύτερων μεταξύ των καλύτερων θα γίνουν ένα εξαιρετικά συναρπαστικό γεγονός που θα αιχμαλωτίσει τις καρδιές του κοινού και θα μας αποκαλύψει νέα αστέρια» είπε ο Ρώσος πρόεδρος με αφορμή τους τελευταίους αγώνες BRICS και πρόσθεσε: «Πάντα υποστηρίζουμε την προώθηση του αθλητισμού και των υψηλών ανθρώπινων αξιών του. Οι Μελλοντικοί Αγώνες είναι το δώρο μας στον κόσμο της αθλητικής οικογένειας».